رویکردها، نظریه های و مدل های خط مشی گذاری عمومی در جهت تدوین خط مشی گذاری زیست محیطی

پیدایش رشته خط مشي‌گذاري (سیاست‌گذاری)، ریشه در آثار «لاسول» و «لرنر» داشته؛ اما گسترش و نهادینه‌شدن آن در دانشگاه‌های غربی، پانزده تا بیست سال بعد؛ یعنی در اواسط دهه‌ی شصت، به‌ویژه در اواخر این دهه‌، آغاز شد و زمینه را برای ارتباط میان علوم سیاسی و دیگر رشته‌های اصلی علوم اجتماعی؛ مانند اقتصاد، جامعه‌شناسی، تاریخ، فلسفه و ... به منظور شناخت و بهبود سیاست‌گذاری‌ها فراهم کرد.

(اشتريان، 1386، ص13)مفاهيم اساسي در تعريف «خط مشي‌گذاري عمومي» عبارتند از مفاهيم «سياست يا خط مشي»، «عمومي»، «حقوق عمومي» و «اداره امور عمومي» که نهايتاً منجر به ايجاد تعريف خط مشي‌گذاري عمومي مي‌شوند. 

هدف از ارائه این بخش ارائه مهمترین تئوری ها و مبانی نظری حوزه خط مشی گذاری عمومی بوده است چرا که راهکارهای نظري خط مشی گذاری زیست محیطی به عنوان یکی از موضوعات خط مشی گذاری عمومی را باید از میان تئوری ها و مبانی تجمیع شده در ادبیات نظری موضوع جستجو نمود. به دلیل حجم بالای منابع و مبانی نظری در این بخش، مطالب ارائه شده به صورت اجمالی و گزینشی از میان انبوه مطالب موجود انتخاب شده‌اند به طوری که چارچوب اصلی در «تدوین خط مشی های زیست محیطی» را فراروی مخاطب قرار دهد.

نکته حائز اهميت ديگر توجه به سطوح خط مشي‌گذاري عمومي است. در يک تقسيم‌بندي مي‌توان سطوح سه گانه «خُرد»، «زيرسيستمي» و «کلان» را براي خط مشي‌گذاري در نظر گرفت. منظور از سطح خرد تلاش افراد، گروه‌هاي خاص براي هدايت اعمال مورد نظر حکومت در راستاي منافع خودشان است. سطح زيرسيستمي نيز تمرکز بر موضوع يا حوزه‌اي خاص نظير حمل و نقل يا محيط زيست يا ... را مدّ نظر دارد. در اين سطح الگوي روابط ميان نهادها، سازمان‌هاي اداري و بازيگران آن موضوع به عنوان يک زيرسيستم سياسي طرح مي‌شود. سطح کلان نيز شامل اجتماع به عنوان يک کل (رئيس جمهور، وزارتخانه‌ها، رسانه‌ها و ...) در تدوين خط مشي‌ها (سياست‌ها) است.

فهرست مطالب    
2-2- خط مشی گذاری زیست محیطی    3
2-2-1- تعريف خط مشی گذاری    4
2-2-1-1- تعريف خط مشی گذاری عمومي    4
2-2-1-2- تعريف خط مشی گذاری زیست محیطی    7
2-2-2- رويکردها، نظريه‌ها و مدلهاي خط‌مشی گذاری عمومي    8
2-2-2-1- رويکردهاي خط مشی گذاری عمومي    9
2-2-2-2- نظريه‌هاي خط مشی گذاری عمومي    11
2-2-2-3- مدل‌هاي خط مشی گذاری عمومي    18
2-2-3- بازيگران و گروه‌هاي ذينفع    23
2-2-3-1- نشست‌ها و اجلاس‌هاي زیست محیطی    29
2-2-3-2- سازمان‌ها و نهادهاي زیست محیطی    31
2-2-4- مرحله تدوين در خط مشی گذاری زیست محیطی    33
2-2-4-1- زير مراحل تدوين خط مشي زیست محیطی    33
2-2-4-2- مسئله‌يابي در خط مشی گذاری زیست محیطی    35
2-2-4-3- دستورکار گذاري خط مشي‌هاي زیست محیطی    42
2-2-4-4- رهيافت‌هاي مديريت زیست محیطی    50
2-2-5- مطالعات تطبيقي جايگاه (ساختاري) محيط زيست    54
2-2-6- جمع‌بندي    56
کتابنامه    59