هواپیما ربایی و اقدامات علیه امنیّت پرواز در اسناد بین المللی و قانون جزای ملی

هواپیما ربایی و اقدامات علیه امنیّت پرواز  در اسناد بین المللی و قانون جزای ملی

با انواع اختراعات و تسهیلات فراوانی كه در امور مربوط به حمل و نقل كشورها، به ویژه حمل و نقل هوایی، پدید آمده؛ دامنه فعّالیّت بزهكاران نیز گسترش یافته است، چون معمولاً هر پدیده‌ی جدیدی در كنار فایده‌ها و تسهیلات خاص خود، مشكلات به خصوصی را نیز به دنبال خواهد داشت و ممكن است؛ وسیله‌ای جهت نیل به برخی مقاصد و اهداف شوم فرصت طلبان باشد. به همین جهت كنوانسیون‌هایی در این زمینه به تصویب رسیده است:

اوّل – كنوانسیون توكیو، مورخ 14 سپتامبر 1963 به نام كنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتكابی دیگر در هواپیما (در ایران 21/2/55 تصویب شد)

دوم – كنوانسیون لاهه برای سركوبی تصرف غیر قانونی هواپیما، منعقده در لاهه در تاریخ 16 دسامبر 1970 میلادی (در دی ماه 1350 به تصویب ایران رسید)

سوم – كنوانسیون راجع به اقدام برای سركوبی اعمال غیرقانونی علیه امنیّت هواپیمایی كشوری منعقده در مونترال در تاریخ 23 سپتامبر در سال 1971 میلادی است ( در ایران مورخ 7/3/52 تصویب شد)

مفاد این كنوانسیون‌های بین المللی هر یك مكمل دیگری است.

در ایران علاوه بر تصویب این كنوانسیون‌ها قوانین دیگری نیز به تصویب رسیده است كه برخی از این قوانین قبل از تصویب این كنوانسیون‌ها، وجود داشته‌اند.

با این وجود، قوانین مذكور دارای نقایصی است؛ كه نیازمند اتخاذ تدابیر پیشگیرانه مؤثرتر و رفع نواقص موجود و ایجاد الزامات بیشتر برای دولت‌ها در مسیر مبارزه با این جرائم است.

واژگان كلیدی : هواپیماربایی، امنیّت پرواز، كنوانسیون

فهرست مطالب:

چكیده ............................................. 1

مقدّمه ............................................. 3

فصل اوّل : كلّیّات و تعاریف

گفتار اوّل : سیر تاریخی هواپیماربایی و جرایم علیه امنیّت پرواز     7

گفتار دوم : تعریف هواپیماربایی و جرایم علیه امنیّت پرواز 10

گفتار سوم : شروع به جرم ........................... 12

گفتار چهارم : معاونت در جرم هواپیماربایی .......... 14

گفتار پنجم : هواپیماربایی جرم مستمر ............... 16

فصل دوم : ابعاد بین الملل هواپیماربایی و جرایم علیه امنیّت پرواز

گفتار اوّل : معاهدات قبل از كنوانسیون توكیو (ایران 1344 ملحق شد) 19

گفتار دوم : كنوانسیون توكیو 1963 راجع به جرایم و برخی اعمال ارتكابی دیگر در داخل هواپیما (در ایران در دی ماه 1350 تصویب شد) ..... 21

گفتار سوم :‌كنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیر قانونی هواپیما (لاهه 1970) (ایران 1/7/50 ملحق و در 7/3/52 آن را تصویب كرد)    24

گفتار چهارم : كنوانسیون مونترال 1971 راجع به اقدامات غیر قانونی علیه امنیّت هواپیمایی كشوری ........................................ 27

گفتار پنجم : سایر كنوانسیون‌های مرتبط با موضوع ..... 30

فصل سوم : جرایم علیه امنیّت پرواز در قانون جزای ملّی

گفتار اوّل : جرایم مندرج در قانون هواپیمایی كشوری مصوّب 1328   34

گفتار دوم : جرایم مندرج در قانون مجازات اخلال كنندگان در امنیّت پرواز هواپیما و خرابكاری در وسایل و تاسیسات هواپیمایی مصوّب 49 37

گفتار سوم : قانون تشدید مجازات كبوتر پرانی مصوّب 15/3/51 40

گفتار چهارم : جرایم مندرج در قانون مجازات اسلامی مصوّب 75 43

نتیجه گیری ........................................ 46

پیوست‌ها ........................................... 48

فهرست منابع و مآخذ ................................ 49