روشهای هزینه یابی مؤسسات تولیدی

روشهای هزینه یابی مؤسسات تولیدی

تعریف هزینه‌یابی: هزینه‌یابی عبارتست از طبقه‌بندی و تسهیم صحیح هزینه‌ها به منظور تعیین بهای تمام شده محصولات و خدمات واحد تجاری و تنظیم و ارائه اطلاعات مربوطه به نحو مناسبی كه برای راهنمایی مدیران و صاحبان واحد مزبور درجهت كنترل عملیات آن قابل استفاده باشد. به این ترتیب وقتی حسابداران صحبت از هزینه‌یابی می‌كنند منظورشان یك یا چند مورد از موارد زیر است:

الف – تعیین بهای تمام شده ساخت یك محصول، یا

ب – تعیین بهای تمام شده یك سرویس یا

ج – تعیین روشی كه به وسیله آن بتوان هزینه‌ها را كنترل كرد

در حسابداری بازرگانی ابتدا به تشریح و بررسی دفاتر و حسابهای یك تاجر می‌پردازیم كه كالای بازگانی را خریده و آن را به قیمتی كه متضمن سود باشد می‌فروشد. در این قبیل موارد ترازنامه به انضمام حساب عملكرد و سود و زیان برای نشان دادن وضع مالی تاجر كاملاً كافی است. سپس به مرحله تهیه حساب‌ كالا می‌رسیم و با استفاده از این حسابها می‌توانیم بهای تمام شده كالای ساخته شده را تعیین كنیم. ولی در مواردی كه چند نوع كالا ساخته شود لازمست حساب تولید یا ساخت كالا را طوری تجزیه كنیم كه بتوان بهای تمام شده هریك از انواع كالا را از به دست آورد و این كار مستلزم تجزیه مفصل‌تر اقلام درآمد و هزینه‌های تولید خواهد بود. این تجزیه تفصیلی اقلام درآمد و هزینه به منظور تعیین بهای تمام شده هریك از محصولات ساخته شده یكی از هدفهای هزینه‌یابی را كه در بالا ذكر شد تشكیل می‌دهد.