بررسی مراحل شكل‏گیری هویت دینی كودكان و نوجوانان

شرح مختصر: انسان برای رسیدن به كمال و قرب به حق آفریده شده است. خداوند نیز پیامبران و اولیای الهی را با برنامه جامع سعادت به میان انسان‏ها فرستاد تا با پیروی از آن بزرگواران به سعادت حقیقی دست یابند. در این میان، هویت دینی، پدیده‏ای است كه به تدریج و در پی عمل به آموزه‏های وحیانی به‏دست می‏آید.

بحران هویت كه امروزه گریبان‏گیر انسان غربی شده، برآیند دیدگاه مادی گرایانه انسان به زندگی و بی‏توجهی به پدیده وحی و دین است. نسل جوان بیشتر از دیگران با بحران هویت روبه‏رو است. با ارزیابی و تحلیل عوامل و عناصر آسیب‏زا در نسل جوان می‏توان به این نتیجه رسید كه دور بودن فرد از تربیت صحیح دینی در سال‏های كودكی و نوجوانی، زمینه‏ساز بی‏هویتی آنان می‏شود.

بی‏شك، اگر افرادی در آغاز دوران كودكی و در ادامه، در سال‏های نوجوانی، از آموزه‏های دینی بی‏بهره بمانند و متولیان امور تربیتی مانند خانواده و مدرسه نیز نسبت به شكوفایی هویت دینی آنان بی‏توجه باشند، تصور صحیحی از هویت دینی به دست نخواهند آورد

فهرست مطالب

        دیباچه

        پیش‏گفتار

        بخش اول: كلیـات

            1. بیان مسئله

            2. ضرورت و اهمیت پژوهش

            3. اهداف پژوهش

            4. چارچوب نظری پژوهش

            5. واژه‏شناسی

            6. دسته‏بندی گونه‏های هویت

            7. پیشینه پژوهش

            8. پرسش‏های پژوهش

        بخش دوم: بررسی مراحل شكل‏گیری هویت دینی در كودكان و نوجوانان

            فصل اول: ابعاد و عوامل رشد هویت اخلاقی و دینی از دیدگاه نظریه‏پردازان غربی و اسلامی

                1. نظریه‏های روان‏شناسان غربی

                    الف) ویژگی‏های رشد اخلاقی

                    ب) آغاز رشد اخلاقی و دگرگونی‏های آن

                    ج) ابعاد و عوامل رشد اخلاقی و دینی از دیدگاه مكتب‏های روان‏شناسی

                2. نظریه‏های اندیشمندان مسلمان

                    الف) ابوعلی سینا

                    ب) محمد غزالی

                    ج) خواجه نصیرالدین طوسی

                    د) مولوی

                    ه) سعدی شیرازی

                    و) محمدمهدی و ملا احمد نراقی

                نتیجه

            فصل دوم: عوامل شكل‏گیری هویت دینی از دیدگاه اسلام

                تعامل وراثت و محیط

                    1. عوامل محیطی اثرگذار بر شكل‏گیری هویت

                        الف) وضعیت خانوادگی

                        ب) وضعیت فرهنگی

                        ج) تأثیر گروه بر جمع و هم‏سالان

                        د) وضعیت الگودهی

                    2. عوامل و مراحل شكل‏گیری هویت دینی در قرآن و حدیث

                        مراحل شكل‏گیری هویت دینی

                    3. روش‏های اثرگذار بر شكل‏گیری هویت دینی

                        الف) روش قصه‏گویی

                        ب) روش مشاهده مستقیم

                        ج) روش تمرین و تكرار

                        د) روش الگویی

                        ه) روش پرسش و پاسخ

            فصل سوم: آسیب‏شناسی هویت دینی در دوره‏های رشد

                1. نام‏گذاری نامناسب

                2. سرزنش و محبت بیش از اندازه

                3. آسیب‏های تنبیه

                4. افراط و تفریط والدین در آموزش مسائل دینی

                5. محیط خانوادگی ناسالم

                6. تبعیض

                7. ناهماهنگی در گفتار و كردار

                8. آسیب‏های محیط بیرون خانه

                9. آسیب‏های خطرناك انحراف‏های جنسی

                10. ریشه‏های به كارگیری روش‏های آسیب‏زا

        بخش سوم: همراه با برنامه‏سازان

            فصل اول: راهكارهای پرداختن به شكل‏گیری هویت دینی در برنامه‏های رسانه

                1. ساختار دراماتیك (روال داستان، ماجراهای فرعی)

                2. دیالوگ‏ها و رفتارها در حال ایفای نقش

                3. طراحی صحنه و لوكیشن

                4. نماآهنگ هویت دینی

                5. طرح‏های كوتاه

                6. زیرنویس‏ها و پیام مجری

                7. برنامه كودك و نوجوان

                8. گزارش‏های خبری

                9. برنامه‏های ورزشی

                10. مستندسازی

                11. برنامه‏های مستقل

                12. تاك شو ویژه شكل‏گیری هویت دینی در كودك و نوجوان

            فصل دوم: محورهای قابل توجه در سیاست‏گذاری و برنامه‏ریزی كلان

                1. توجه دست‏اندركاران رسانه به اهمیت هویت دینی

                2. مخاطب‏شناسی در برنامه‏ها

                3. توجه به پی‏آمدهای مثبت آموزش‏های دینی

                4. توجه به عوامل و پی‏آمدهای بی‏توجهی به آموزش‏های دینی

                5. استفاده از كارشناسان مناسب

                6. الگوسازی

                7. توجه به جمله‏های كوتاه و زیرنویس

                8. ضرورت هماهنگی در برنامه‏های سیما

            معرفی برخی كتاب‏ها جهت مطالعه بیشتر

                  كتاب‏نامه