نظریه های شخصیت و تیپ شخصیتی

هدف از این تحقیق نظریه های شخصیت و تیپ شخصیتی می باشد.

شخصیت به همه خصلت‌ها و ویژگی هایی اطلاق می‌شود که معرف رفتار یک شخص است، از جمله می‌توان این خصلت‌ها را شامل اندیشه، احساسات، ادراک شخص از خود، وجهه نظرها، طرز فکر و بسیاری عادات دانست. اصطلاح ویژگی شخصیتی به جنبه خاصی از کل شخصیت آدمي‌اطلاق می‌شود (شولتز، 1990). نظریه‌هاي روانکاوانه شخصیّت شامل نظریه‌هاي روانکاوی فروید، یونگ، آدلر است. فروید به عنوان پیشتاز و بنیانگزار نظریۀ روانکاوی شناخته شده است. وی به عنوان پزشک در بعضی بیماران خود متوجه ناراحتی هایی شده بود که منشأ جسمي‌نداشتند و معتقد شد که این ناراحتیها حاصل و تحت کنترل مغز دوم است و بعدها از آن به عنوان «ناخودآگاه» یا «ضمیر ناهشیار» نام برد.

شخصیّت از نظر فروید شامل سه وجه است نهاد که نماینده تمایلات و غرایز کور است و تابع اصل لذّت است. خود یا من که نمایندۀ واقعیتها است و تابع اصل واقعیت است. و فراخود یا من برتر نمایندۀ سانسورهای اجتماعی و وجدان شخصی است و مانع ارضای تمایلات مي‌شود. به عقیده فروید شخصی برای حفظ و انسجام شخصیّت خود از یک رشته مکانیسم‌هاي دفاعی که عبارتند از: واپس زنی،  جابجائی،  والایش،  بروناخنکی،  همانندسازی،  درون فکنی،  بازگشت،  تثبیت،  انکار،  دلیل تراشی،  تبدیل،  جبران استفاده مي‌کند ( شاملو، 1382).یونگ که از شاگردان فروید بود به علّت اختلاف هــایی که با فرویــد پیدا کرد کتب روان شناسی تحلیلی را پی ریزی کرد. از نظر یونگ ساختار شخصیّت شامل من یا خود، ناهشیاری فردی، ناهشایر جمعی، صورت‌هاي ازلی، پرسونا یا نقاب، آنیما و آنیموس و سایه مي‌باشد. یونگ شخصیت‌ها را به دو طبقه درون گرا و برون گرا تقسیم کرد. از دیگر همکاران فروید که مکتب روان شناسی فردی را بنیاد نهاد، آلفرد آدلر بود. در نظریه آدلر صول و ویژگی هایی وجود دارد که عبارتند از: اصل حقارت، اصل برتری جوئی، اسلوب زندگی، خودآگاهی، علاقه اجتماعی، نهایت و هدف زندگی و خود خلاّقی (شاملو، 1382).

نظریّه جورج کلی که به عنوان یکی از نظریّه‌هاي شناختی شخصیّت شناخته شده محور بحث او این است که انسان از یک سو موجودی است عقلانی و دارای شناخت، و از سوی دیگر موجودی است که برای تعبیر و تفسیر رویدادهای زندگی خود از سازه هایی که خود مي‌سازد استفاده مي‌کند. هر انسان از نظر کلی دانشمندی است که عاقلانه و با روش علمي‌خاص خود پدیده‌ها را تعبیر و تفسیر مي‌کند. طبعاً چون شیوه‌هاي شناخت افراد با هم متفاوت است تعبیر و تفسیرهای گوناگونی هم از زندگی و جهان اطراف خود دارند. کلی این ســازه‌ها را به عینــک‌هاي متفــاوتی تشبیه مي‌کنــد که هر  فــرد جهان بیرون را که در واقع یکی است از پشــت عینک خود به رنگ خاصّی مي‌بیند.

کلی توجیه خود را از تعبیر و تفسیر افراد در مورد جهان خارج طی یک اصل موضوعۀ بنیادی و 11 اصل تبعی توضیح مي‌دهد. اصول تبعی کلی عبارتند از: اصل تبعی ساختمانی،  یعنی شخص رویدادها را با تفسیر کردن تکرار آنها پیش بینی مي‌کند. اصل تبعی فردیّت،  یعنی افراد در ساختن رویدادها با یکدیگر تفاوت دارند. اصل تبعی سازمان،  یعنی هر شخص مشخصاً برای راحتی در تصور و درک رویداد، سیســتم ساختن سازه‌هاي خاصی را در خود شکل مي‌دهد که بین آن سازه‌ها روابط ترتیبی و سلسله مراتبی وجود دارد. اصول دیگر و اصل تبعی دوگانگی،  اصل تبعی انتخاب،  اصل تبعی گستره،  اصل تبعی تجربه،  اصل تبعی نوسان،  اصل تبعی خرد کردن،  اصل تبعی اشتراک،  اصل تبعی جامعه جویی نام داشت (شاملو، 1382).
 

فهرست مطالب

2-4- شخصیت و تیپ شخصیتی
2-4-1- تعریف تيپ شخصيتي D
2-4-2 - تعریف تیپ شخصیت B
2-4-3- تعریف تيپ شخصیت A    
2-4-4- تعریف تيپ شخصیت C    
2-4-5 - نظریه‌هاي شخصیت
2-4-5-1- نظریه روانکاوی
2-4-5-2- نظریّه‌هاي شناختی    
2-4-5-3- نظریه‌هاي تیپ شناختی شخصیت
2-4-5-4- نظریه یونگ
2-4-5-5- نظریه صفات شخصیتی
2-4-5-5-1- نظریه گوردون آلپورت
2-4-5-5-2- نظریه ۱۶ عامل شخصیت ریموند کتل
2-4-5-5-3- سه بعد شخصیت آیزنک    
2-4-5-5-4- نظریه پنج عامل شخصيت
2-4-5-6-  رويکردهای موجود در باب شخصيت
2-5- ارتباط آلکسی تایمیا  و ابرازگری هیجان
2-6 - سبک‌هاي ابراز هيجان و خصوصيات شخصيتی
2-7-  یافته‌هاي توصیفی مربوط به متغیر‌هاي تحقیق
2-8- مطالعات انجام شده مرتبط با پژوهش
2-8-1- مطالعات انجام شده خارج کشور    
2-8-2- پژوهش‌هاي انجام شده در داخل کشور    

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی