ابعاد هویت و عوامل موثر بر شکل گیری هویت در نوجوانان و جوانان

این پایان نامه در مورد هویت و با موضوع ابعاد هویت و عوامل موثر بر شکل گیری هویت در نوجوانان و جوانان می باشد. هویت یک مفهوم خویشتن است و این اولین قدم در راه فهم نظربی نظیر بروزنسکی  است که معتقدند هویت ساختاری ذهنی مرکب از اصول ، فرضیات و سازه هایی مرتبط با خود حال تعامل با محیط می باشد . هویت مجموعه ای از معانی است که فرد برای تعریف خود به کار می گیرد ( رهنما و عبدالملکی، 1387 ) 

رشد شناختی تاثیر تعیین کننده  ای بر شکل گیری هویت دارد . وقتی که نوجوان به مرحله تفکر عملیات صوری می رسد ، امکان بسیار بهتری به دست می آورد که هویت آتی خود را ترسیم کند و به مسائل آن بیندیشد . تحقیقات گوناگون دراین زمینه مثلا تحقیقات  (واترمن ،1992، و بزرونسکی،1992) نشان می دهند نوجوانانی که به رشد شناختی متناسب با این دوره از رشد رسیده اند ، از کسانی که به این سطح از تفکر نرسیده اند ، از موفقیت بیشتری و در حل مسائل مربوط به هویت خود برخودارند آنان اطلاعاتی راکه برای این منظور لازم دارند ، بهتر اختیار می کنند و بهتر به کار می گیرند .همچنین نیاز آنان با کمک گرفتن از دیگران کمتر است  و به جای اینکه تصمیم گیری های خود را مرتب به تاخیر بیندازند ، قادرند راه خود را به موقع انتخاب کنند و خلاقیت بیشتری در تجربه هایشان نشان می دهند (لطف آبادی ،1380)

بنابر این پیشرفت های شناختی ، نوجوانان را قادر می سازد هویت های را که در آینده به دست می آورند ، تصور کنند . نوجوانانی که تجربه ی بیشتری در تفکر صوری به دست آورده اند ، بیشتر از نوجوانانی که هنوز به بلوغ فکری نرسیده اند ، قادر به تفکر در ابعاد پیچیده هستند و می توانند مسائل هویتی خود را حل کنند به همین دلیل یکی از عوامل موفقیت در کسب هویت پایدار ، شایستگی در تفکر انتزاعی است .( همان)

نظریه شناختی رشد هویت را تابع تکامل شناختی میداند و شناخت را به منزله عنصر تحولی  اخلاقیات ، معنا جویی و هدفمندی زندگی به شمار می آورد . پیاژه و کلبرگ از صاحب نظران دیدگاه شناختی رشد هویت هستند . نظریه ی زمینه ای _ فرهنگی نیز رشد هویت را بر اساس عوامل فرهنگی و خرده فرهنگی مورد بررسی قرار می دهد ، به طور کلی در رویکرد روانشناختی ، برخی از نظریه پردازان روانکاوی ، زیستن _ تکاملی و شناختی ، عوامل موثر بر تکوین هویت شناختی را شناسایی و بررسی کرده اند  . در حالی که نظریه پردازان یادگیری اجتماعی و زمینه ای – فرهنگی ، غالبا بر تاثیر عوامل خار جی و محیطی در شکل گیری هویت تاکید دارند . با وجود این در میان رویکردهای فلسفی ، جامعه شناختی و روانشناختی در مورد شکل گیری هویت ، نظریه اریکسون از سایر نظرات برجستگی و شهرت جهانی و علمی بیشتری دارد . به طوری که اغلب مطالعات میدانی بحران هویت بر اساس این نظریه انجام شده اند ، در نظریه اریکسون هویت به معنای این همان شخصیت و وابستگی به موقعیت زمانی ومکانی است . مرحله شکل گیری هویت در نظر اریکسون ، معادل مرحله بلوغ جنسی  و در نظریه فروید است و با مرحله عملیات صوری در نظریه پیاژه  انطباق دارد . طبق این نظریه ، شکوفایی همان نمود ها و جلوه های رشد اجتماعی در ابعاد فردی و اجتماعی است .

فهرست مطالب
مقدمه 1
اهميت شناسايي هويت 11 
تعاريف هويت 12 
سبكهاي هويت 14 
ابعاد هويت 15 
انواع هويت 16 
عوامل موثر در شكل گيري هويت 34 
1 ـ 1 رشد شناختي 34 
1 ـ 2 نهاد خانواده 35 
1 ـ 3 نهاد آموزشي 38 
1 ـ 4 رفتار نوجوانان 40 
1 ـ 5 گروه همسالان 42 
1 ـ 6 عوامل اجتماعي فرهنگي 44 
1 ـ 7 تربيت تولد و فاصله سني فرزندان در خانواده 46 
1 ـ 8 تاثير رسانه ها بر شكل گيري هويت  47 
جهاني شدن رسانه ها   49 
مراحل شكل گيري هويت 50 
بنيان هاي هويتي 50
نظريه رشد رواني اجتماعي اريكسون 52
مرحله 1 ـ رشد رواني ـ اجتماعي اقتصاد در برابر بي اعتمادي 52 
مرحله 2 ـ رشد رواني ـ اجتماعي : خودگرايي و اتكا به نفس در برابر شرم و شك 52
مرحله 3 رشد رواني ـ اجتماعي ابتكار در برابر گناه 53 
مرحله 4 رشد رواني ـ اجتماعي : كوشايي در برابر حقارت 53 
مرحله 5 رشد رواني ـ اجتماعي : هويت دربرابر گم گشتگي 53 
مرحله 6 رشد رواني ـ اجتماعي : تعلق در برابر انزوا 54 
مرحله 7 : رشد رواني ـ اجتماعي : فعاليت در برابر ركود 54
مرحله 8 : رشد رواني ـ اجتماعي : يكپارچگي در برابرنااميدي 54 
ديدگاه لوونيگر 55 
روند هويت يابي در نوجواني و جواني 56
نظريه هاي هويت يابي 56
هويت يابي جوانان 57
وقفه هويت يابي 60
تعلق 60 
پراكندگي هويت 60 
انواع هويت يابي نوجوانان 61
بحران هويت 61 
پيشينه تاريخي 61 
شكل گيري احساس هويت 63 
تاثير بحران هويت بر جوانان 64 
هويت و جنسيت 66 
شكل گيري هويت و جنسيت 67 
دانشگاه و شكل گيري هويت دانشجويي 68 
تعريف اصلاحات 68 
هويت دانشگاه 68 
دانشجو 68 
هويت علمي دانشجو 69 
شكل گيري هويت دانشگاهي 69 
شكل گيري هويت و رشته هاي تحصيلي 70 
نقش دانشگاه در تربيت هويت جوانان 71 
سيما و محتواي دانشگاه 72
منزلت و قداست دانشگاه  73 
دانشگاه جايگاه آموزش و پژوهش 73 
نقش دانشگاه در حل بحرانهاي فرهنگي و اجتماعي 74 
ساختار دانشگاه 74 
هويت يابي در دانشگاه 76 
نظرياتي در مورد زمينه شكل گيري هويت و بحران هويت جوانان و نوجوانان76 
1 ـ  3 ـ 1 نظريه كورتينيز 76 
2 ـ 3 ـ 1 نظريه آدافر 77 
3 ـ 3 ـ 1 نظريه كوته 77 
4 ـ 3 ـ 1 نظريه استانلي هال 79 
5 ـ 3 ـ 1 نظريه اتورانك 79 
6 ـ 3 ـ 1 نظريه بلوزا 79 
7 ـ 3 ـ 1 نظريه والون 80 
8 ــ 3 ـ 1نظريه اشبرانگر 80 
9 ـ 3 ـ 1 نظريه مارسيا 80
10 ـ 3 ـ 1 نظريه اريكسون81 
مروري بر پيشينه تحقيق 82
هويت و ارزشها 92 
هويت و خلاقيت 93 
پژوهشهاي تازه 94 
نتيجه گيري 98 
مدل نظري تحقيق 99 

منابع