بررسی دیدگاه و نظریه های مختلف در مورد سلامت روان

متداول ترين تعريف از سلامت روان در اساسنامه سازمان بهداشت جهاني ارائه شده است: سلامت حالت خوب بودن کامل از جسمي، رواني و اجتماعي است و اين به معناي فقدان بيماري و ناتواني نيست(کرتيس ، 1963، ترجمه فتحي آشتياني و عظيمي آشتياني، 1385). بن يارد  (1996)، اين تعريف را مورد انتقاد قرار داده و بيان کرده است که حالت خوب بودن کامل از نظر جسمي، رواني و اجتماعي در دنياي واقعي وجود ندارد و اين تعريف اينچنين القا مي کند که افرادي که کامل نيستند، سالم هم نيستند(به نقل از تبرايي، 1388).

ديدگاه ها و رويکردهاي مختلفي درباره سلامت روان وجود دارد که در اينجا به بيان برخي از آن ها مي پردازيم:

1. ديدگاه فرويد و مکتب روانکاوي:
فرويد(1964)، ساخت شخصيت را مرکب از سه عنصر نهاد، من و من برتر مي دانست. من قسمتي از شخصيت است که بيشتر خودآگاه بوده و وظيفه آن برقراري ارتباط بين  نهاد و من برتر است، به طوري که  با ترکيب و يکپارچه سازي خواسته هاي آنان با مقتضيات جامعه، رفتار را شکل مي دهد. بهداشت رواني زماني تضمين مي شود که من با واقعيت سازگار شود. برخي از روانکاوان از سازگاري فراتر رفته و مي گويند که فرد بايد بتواند بين نهاد، من و من برتر تعادل برقرار سازد. فرويد(1961) همچنين معتقد بود که انسان متعارف کسي است که مراحل رشد رواني جنسي را با موفقيت گذرانده باشد و در هيچ يک از مراحل بيش از حد تثبيت نشده باشد.

 2. ديدگاه آلپورت: 
آلپورت  معيارهايي براي شخصيت بالغ  (انسان سالم) بيان کرده است. از نظر او فرد سالم با گسترش خود، قلمرو پهناورتري از افراد و اشخاص را در برمي گيرد و توجهش به بيرون از خود منعطف مي گردد. به نظر آلپورت فرد سالم، خود مدار نيست و ديگران در زندگي او نقش زيادي دارند. فرد سالم، توانايي ارتباط دلنوازانه و صميمانه با ديگران را دارد و مي تواند همه جنبه هاي هستي خود، حتي ضعف ها و کاستي هايش را بپذيرد و در عين حال سعي کند تا سرحد توانايي به اصلاح و بهبود خويش بپردازد. او به جهان به صورت عيني مي نگرد و واقعيت را همان گونه که هست مي پذيرد. آلپورت در بررسي افراد سالم بر اهميت کار و مسئوليت پذيري تأکيد دارد و بيان مي دارد که فرد سالم در کارش از خود مايه گذاشته و مهارت هايش را صادقانه به کار مي گيرد. به نظر او افراد سالم، افرادي هدف مدار هستند و اهداف دراز مدت و برنامه هايي براي رسيدن به آن ها در زندگي دارند(شولتس،1977، ترجمه خوشدل، 1385).

فهرست مطالب
سلامت روان 5
2 ـ 1 ـ 3 ـ 1. سلامت روان و ابعاد آن 6
2 ـ 1 ـ 3 ـ 1 ـ 1. سلامت جسماني: 6
2 ـ 1 ـ 3 ـ 1 ـ 2. سلامت اجتماعي: 6
2 ـ 1 ـ 3 ـ 1 ـ 3. سلامت هيجاني: 6
2 ـ 1 ـ 3 ـ 1 ـ 4. سلامت معنوي: 7
2 ـ 1 ـ 3 ـ 2. مفهوم سلامت روان براساس رويکردهاي مختلف روانشناسي: 7
2 ـ 1 ـ 3 ـ 2 ـ 1. رويکرد زيستي: 7
2 ـ 1 ـ 3 ـ 2 ـ 2. رويکرد تحليل رواني: 7
2 ـ 1 ـ 3 ـ 2 ـ 3. رويکرد رفتار گرايي: 8
2 ـ 1 ـ 3 ـ 2 ـ 4. رويکرد انسان گرايي: 8
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3. نظريه هاي مختلف روانشناسي درباره سلامت روان: 8
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 1. ديدگاه فرويد و مکتب روانکاوي: 9
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 2. ديدگاه آلپورت: 9
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 3. ديدگاه راجرز: 10
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 4. ديدگاه فروم: 10
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 5. ديدگاه مزلو: 11
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ6. ديدگاه فرانکل: 12
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 7. ديدگاه پرلز: 12
2 ـ 1 ـ 3 ـ 3 ـ 8. سلامت روان از ديدگاه اسلام: 13
پيشينه تحقيقاتي 15
2 ـ2 ـ 1. تحقيقات انجام شده در ايران 15
2 ـ2 ـ 2. تحقيقات انجام شده در خارج از ايران 19
منابع: 29
منابع فارسي: 29
منابع انگليسي: 36