زمینه های رشد حسادت و ریشه های آن از منظر دین، اخلاق و تربیت

یکی از مسائل مهم در زندگی انسان و روابط او با دیگران که موجب به وجود آمدن مشکلات فراوانی می شود و مورد توجه دین اسلام نیز قرار گرفته است، حسادت می باشد ، که علاوه بر اینکه یک موضوع اخلاقی است ، از بعد روان شناختی نیز مورد توجه قرار می گیرد، زیرا حسادت نه فقط آثار سوء اخلاقی و اجتماعی در پی خواهد داشت ، بلکه برای خود انسان و سلامت روح و روانش مضّر می باشد.

در این پایان نامه  سعی شده است با توجه به تحلیل دینی ، روانشناختی که مو ضوع  اصلی و مورد بحث در این پایان نامه می باشد، اولاً حسادت را تعریف کرده و به نشانه های آن در کودکان و بزرگسالان پرداخته شود ، ثانیاً مراتب حسادت، زمینه های رشد حسادت ، ریشه های حسادت از نظر علمای اخلاق و ریشه های عقیدتی آن ، ریشه های تربیتی حسادت با توجه به تأثیر حسد در سلامت روح و روان بیان شده و اینکه اصلاً و اولاً سلامت روح و بیماری روح چیست؟ و آیا رابطه ای بین سلامت روح وجسم و اینکه این دو بر هم تأثیر دارند یا نه با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است .

فهرست مطالب                                
2-1- واژه شناسی حسد    12
2-2- تعریف حسادت در علم اخلاق    14
2-3- تفاوت های غبطه و حسادت    18
2-4- ضد حسادت نصح و خیرخواهی    19
2-5- سلامت و بیماری روان    22
2-5-1- سلامت از دیدگاه اهل لغت    22
2-5-2- روان    23
2-5-3- روح وبدن و تأثیر آنها بر همدیگر    24
2-5-4- سلامت روان از دیدگاه قرآن و حدیث    25
2-5-5- تعریف بیماری روانی    26
2-5-6- نشانه‌های بیماری روانی از نظر آیات و روایات    27
2-6- نشانه های حسود    30
2-6-1- نفاق    31
2-6-2- احساس نارضایتی و اندوه    32
2-6-3- احساس خشم    33
2-6-4- احساس رنج    34
2-6-5- احساس حسرت    35
2-7- مراتب حسادت    35
2-8- زمینه های رشد حسادت    39
2-8-1- زمینه های خانوادگی    39
2-8-1-3- علل و انگیزه های حسادت در کودکان    43
2-8-1-3-1-حسادت فرزند اوّل نسبت به کودکان بعدی    43
2-8-1-3-2- برخوردهای تبعیض آمیز    45
2-8-1-3-3- احساس محرومیّت    47
2-8-1-3-4- توجه نکردن به استعدادها و توانایی فرزندان    49
2-8-2- زمینه های فامیلی حسادت    49
حسادت به آشنایان:    50
2-8-3- زمینه رشد حسادت در محیط تحصیلی و محیط کار    52
2-8-4-زمینه رشد حسادت و توارث    54
2-9- ریشه های حسادت از نظر علمای اخلاق    61
2-9-1- خباثت نفس و بخل ذاتی نسبت به بندگان خدا    61
2-9-2- عداوت و دشمنی    61
2-9- 3- حب مشهور شدن وآوازه یافتن    62
2-9-4- ترس از باز ماندن از مقصود خود    63
2-9-5- تعزّز    63
2-9-6- تکبّر    64
2-9-7- تعجّب واستعباد    65
2-10- ریشه‌یابی حسادت در ضعف باورهای دینی    66
2-10- 1- ضعف ایمان به حکمت خداوند    68
2-10- 2-تزلزل در پایه‌های ایمان به پروردگار    71
2-10- 3- عدم توجّه به عظمت خداوند    73
2-11- تعریف حسادت در روانشناسی    74
2-11-1- ریشه های تربیتی حسادت:عوامل تربیتی حسادت از دیدگاه روانشناسان    77
2-11-1- 1- احساس حقارت    77
2-11-1-2- ضعف اعتماد به نفس و نداشتن امنیت    78
2-11-1-3- رابطۀ عزت نفس و حسد    79
2-11-1-3-1- نشانه‌های عدم عزت نفس    80
2-11-1-3-2- نقش عزت نفس در از بین رفتن حسد    81

منابع و مراجع