سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت ایران و چالشها و بسترهای لازم جهت دستیابی به آن

زمینه سازی و ایجاد بسترهای لازم برای تحقّق سرمایه‌گذاری خارجی امری که در بسیاری از کشورهای سرمایه پذیر، از جمله ایران، بدان توجه اساسی نشده است؛ ازجمله اینکه، سرمایه‌گذاری خارجی در معنی و مفهوم حقیقی خود، زمانی عینیت مییابد که بستری مناسب برای فعالیت بخش خصوصی وجود داشته باشد؛ به دیگر سخن، یکی از عوامل اصلی موفقیت پروژه‌های سرمایه‌گذاری در سطح بین‌المللی، وجود بخش خصوصی پویا و کارآمد در کشور سرمایه پذیر است.

در سرمایه‌گذاری‌های خارجی، بخش خصوصی کشور سرمایه پذیر از طریق مشارکت با شرکت‌های خارجی و اجرای پروژه‌های زیربنایی اهداف دولت از سرمایه‌گذاری خارجی را تحقق می‌بخشد و با گذار از این مرحله و کسب تجربه‌ها و دانش لازم و ورود به سرمایه‌گذاری داخلی، بخش خصوصی، خود رأساً اقدام به سرمایه‌گذاری و همکاری با بخش دولتی خواهد کرد؛ از این روی صرف جذب سرمایه‌های خارجی و عدم توجه به سایر الزامات پروژه‌های سرمایه‌گذاری، به انتقال تکنولوژی، دانش فنی و مدیریتی، ایجاد اشتغال، تقویت بخش خصوصی، رشد و توسعة اقتصادی منتهی نمی‌شود

و حداکثر یکی از عناصر سرمایه‌گذاری خارجی یعنی تأمین منابع مالی لازم برای اجرای پروژه و در مرتبتی ضعیف‌تر استقراض خارجی را در بر می‌گیرد. به نظر می‌رسد وجود بخش خصوصی توانمند در کشور سرمایه‌پذیر عامل محرکی مناسب و درخور برای تحقق سرمایه‌گذاری خارجی خواهد بود؛ وانگهی تقویت بخش خصوصی، خود نیازمند ایجاد بستر و ساختاری متناسب با اقتضاهای فعالیت این بخش و شرایط حاکم بر کشور سرمایه پذیر است. بدین ترتیب، به نظر می‌رسد که ارتباط مستقیمی بین سرمایه‌گذاری خارجی و سرمایه‌گذاری داخلی وجود دارد و این تفکر که می‌توان از طریق جلب سرمایه‌گذاری خارجی، خلأ سرمایه‌گذاری داخلی را پوشش داد، خیال و توهمی بیش نیست. 

فهرست مطالب
صنعت نفت وجذب سرمایه گذارخارجی                                              3
ـ1 بسترهای لازم جهت دستیابی به سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت کشور    7
3ـ1ـ1 ملاحظات سیاسی    11
3ـ1ـ2 ملاحظات غیر سیاسی    13
3ـ1ـ3 تحریمهای اقتصادی    14
3ـ1ـ4 طرحهای صنعت نفت    16
3ـ1ـ5 بیمه، قوانین گمرکی و قوانین کار    18
3ـ1ـ6 عوامل سیاسی    19
3ـ1ـ7 عوامل اقتصادی    21
3ـ1ـ8 عوامل حقوقی و فرهنگی    22
3ـ1ـ9 عوامل جغرافیایی    23
3ـ1ـ10 چالشهای سرمایه‌گذاری خارجی    23
3ـ1ـ11 برخی از چالشهای موجود سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت ایران    28
3ـ2 جذابیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران    29
3ـ2ـ1 فواید سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت    33
3ـ2ـ2 بخش بالادستی و سرمایه‌گذاری خارجی    37
3ـ3 سرمایه‌گذاری خارجی و قراردادهای نفتی خدماتی    39
3ـ3ـ1 قراردادهای خدماتی منعقدشده در بخش نفت    45
3ـ3ـ1ـ1 توسعۀ میدان نفتی درود    45
3ـ3ـ1ـ2 میدان نفتی بلال    45
3ـ3ـ1ـ3 توسعۀ میادین نفتی سروش و نوروز    45
3ـ3ـ1ـ4 طرح توسعۀ میادین نفتی نصرت و فرزام    46
3ـ3ـ1ـ5 طرح توسعۀ میادین نفتی فروزان و اسفندیار    46
3ـ3ـ1ـ6 طرح توسعۀ میدان نفتی دارخوین    46
3ـ3ـ1ـ7 توسعۀ میدان نفتی مسجد سلیمان    47
3ـ3ـ2 مرور نتایج پروژه‌های خدماتی    47

3ـ3ـ3 معایب قراردادهای خدماتی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی    48

نتیجهگیری    53
پیشنهادات    58
منابع و ماخذ    61