پیدایش و پیشینه ادبیات کودک در عراق و بررسی آثار پیشگامان این عرصه

عراق یکی از مهم ترین کشورهای عربی بشمار می رود که خیلی زود به تربیت ادبیات کودک چه در قالب داستان و شعر و چه در روزنامه و مطبوعات و یا نقد و بررسی آن پرداخته و در این زمینه توجه و اهمیت خاصی به فرزندان خود نموده است . در کشور عراق اهمیت زیادی به کودک از دوران پیش دبستان و مهد کودک تا مرحله نوجوانی و بلوغ داده شده است . و مجموعه ای از برنامه ها و راهکارهای رشد را برای ارتقا  او در همه زمینه ها ترسیم شده است .

و در این راستا به همه ی جوانب و زمینه های زیست محیطی و اجتماعی و تربیتی و ادبی و علمی او توجه و عنایت خاصی شده است . و در زمان حزب بعث ، شیوه های آموزشی مبتنی بر نظام کمونیستی و غیر دینی بمنظور جهت دهی به فعالیت ها و سرگرمی ها و علاقه مندی های کودکان و کتب و مدارس آنها پی ریزی شد . 

ادبیات کودک عراق در دهه ی بیست قرن بیستم تحت تأثیر « احمد شوقی » شاعر و نویسنده مصری کودک عرب ، شکل نوینی به خود گرفت .از سال 1920م به بعد طیف وسیعی از روزنامه ها و مجلات ویژه ی کودک پا به عرصه ادبیات این سرزمین گذاشت . در سال 1923م نخستین مجله ی تخصصی کودک با نام « تلمیذ العراقی » ( دانش آموز عراقی ) تحت نظارت ، « سعید فهیم ظاهر » منتشر شد . از مهم ترین نشریات کودک دیگر می توان نشریه ی « الکشاف العراقی » در سال 1924م به سردبیری      « محمود ندیم » و مجله ی « مدرسه » در سال 1926م را نام برد .» 
 

فهرست مطالب
1. نگاهی به ادبیات کودکان    1
1-1 .  کودک و دوران کودکی    2
1-1-1 . اهمّیّت و جایگاه دوره ی کودکی    3
1-1-2 . دیدگاه اسلام به کودک    4
1-2 . تعریف ادبیات کودک    7
1-3 . اصطلاح ادبیات کودک    8
1-4. دیدگاه های متفاوت درباره ادبیات کودک    15
1-5 . اهمیت و اهداف ادبیات کودک    21
1-5-1 . اهداف ادبیات کودک    22
1-5-1-1 .  اهداف تربیتی    22
1-5-1-2.  اهداف زبانی    23
1-5-1-3 . اهداف تعلیمی ، آموزشی و شناختی    25
1-5-1-4. اهداف تفریحی    26
1-5-1-5. اهداف زیبایی شناختی و ذوقی    27
1- 6 . تأثیرادبیات کودک در رشد شخصیت کودک    28
1-7 . وظایف ادبیات کودک    31
1-7-1. وظیفه اجتماعی    31
1-7-2. وظیفه تاریخی و فرهنگی    32
1-8 . انواع ادبیات کودک    33
1-8-1 . قصه    34
1-8-1-1. قصه های خیالی    36
1-8-1-2. قصه های جن و پری و جادوگران    38
1-8-1-3. قصه های حیوانات    39
1-8-1-4. قصه های واقع گرایانه    42
1-8-1-5. قصه های تاریخی    43
1-8-1-6. قصه های دینی    44
1-8-1-7. قصه های ادبی    45
1-8-1-8. قصه های فکاهی    46
1-8-1-9. قصه های علمی    46
1-8-2 . شعر کودک    48
1-8-2-1. خیال در شعر کودک    48
1-8-2-2 . وزن در شعر کودک    49
1-8-2-3 . انواع شعر کودک    51
1-8-2-3-1 . لالایی ها    51
1-8-2-3-2. متل ها     51
1-8-2-3-3 . شعرهای غنایی    52
1-8-2-3-4 . قصه های منظوم    52
1-9. پیدایش و سیر تاریخی ادبیات کودک    52
1-9-1 . تاریخچه ادبیات کودک در جهان    56
1-9-2. ادبیات کودک در سرزمین های عربی    62

2. سیر تاریخی ادبیات کودک در عراق    65

4-1 . بیانگذاران ادبیات کودک در عراق    68
4-1-1 . نمونه ی شعر از احمد حقی حلی    71
4- 2 . شعر کودکان  در کشور عراق    71

4-3. داستان های کودکانه در کشور عراق    74

4-3-1 . نمونه ای از داستان ذکری لعیبی    76
4-4 . نمایش کودکانه  در کشور عراق    79

4-5 . مطبوعات کودکان  در کشور عراق    80

4-5-1 . نمونه شعر از یاسین نبیل    84
4-6. لغت نامه ها و دایره المعارف خاص کودکان    87
4-7 . نقش مراکز انتشاراتی در توسعه ادبیات کودک    87
4-8 . ترانه های کودکانه    88

4-9 . ادبیات کودک در عراق ،

تجربه ای بدون مطالعه دقیق و برنامه ریزی صحیح    90

4-9-1 . تدریس کتب مدارس    92
4-9-2 . از بین بردن درک و خیال کودک عراقی    93

4-10 . نتیجه    95
الف . منابع فارسی    99
ب . منابع عربی    99