دانلود تحقیق درموردعزاداری وعاشورا در سیر تاریخ واسناد ممنوعیت ومحدودیت عزاداری در زمان رژ یم منحوس پهلوی

نام فایل : عزاداری وعاشورا در سیر تاریخ واسناد ممنوعیت ومحدودیت عزاداری در زمان رژ یم منحوس پهلوی

فرمت : .ppt

تعداد صفحه/اسلاید : 16

حجم : 2 مگابایت

بسم الله الرحمن الرحیم
عزاداری وعاشورا در سیر تاریخ واسناد ممنوعیت ومحدودیت عزاداری در زمان رژ یم منحوس پهلوی
ماه محرم
محرم یا محرم الحرام ماه اول سال در تقویم هجری قمری است كه روز اول آن آغاز این سال محسوب می شود.
شروع سال قمری و ماه محرم برای شیعیان یادآور قیام امام حسین (ع ) است. این حادثه خونین و جان گداز در سال 61 ه.ق موجب گردید كه از آن به بعد همواره نام و یاد ماه محرم مترادف با حادثه جان گداز شهادت امام حسین (ع) و یارانش باشد.
بی‌گمان نخستین كسانی كه در شهادت امام حسین (ع) و یارانش به عزاداری پرداختند اهل بیت آن حضرت و بنی‌هاشم بودند، شروع عزاداری نیز بلافاصله پس از شهادت امام حسین (ع) در سرزمین كربلا بود.
در میان صحابه نیز جابر عبدالله انصاری چند روز بعد از واقعه به سرزمین كربلا آمد و عزاداری كرد. ام سلمه از زنان پیامبر (ص) نیز با اطلاع از واقعه كربلا در مدینه به عزاداری پرداخت.
در اواخر حكومت اموی و اوایل حكومت عباسیان، با كاهش فشارها و محدودیت‌ها بر شیعیان عزاداری امام حسین (ع) توسط امام باقر و امام صادق (ع ) به عنوان یك مراسم دینی سالیانه رواج یافت، و مجالس عزا به صورت دسته جمعی در حضور امامان و در بیوت ایشان برگزار می‌شد و شاعران و مداحان اشعاری را در مرثیه امام حسین (ع) و یارانش می‌خواندند. با قدرتمند شدن عباسیان و مخالفت شدید آنان با شیعیان، این مراسم

از گسترش بازماند. حتی متوكل عباسی قبر امام حسین (ع ) را خراب و زیارت ایشان را ممنوع كرد. در زمان امام رضا (ع) باز فضای مناسبی برای احیای این مراسم ایجاد شد اما مقطعی و زودگذر بود و بعد از ایشان ائمه اطهار در تقیه به سر می‌بردند و امكان بر پا كردن مجالس عزاداری برای آنان مهیا نبود.
در عصر اموی– كمیت بن زید اسدی – كثیره عزه– فرزدق و سید حمیری، و در عصر عباسیان محمد بن صالح علوی حمانی و محمد بن علی از جمله شعرایی بودند كه درباره واقعه كربلا مرثیه و شعر گفتند.
در قرن چهارم با گسترش تشیع و تشكیل حكومت‌های شیعی مذهب آل بویه، فاطمیان مصر و حمدانیان مراسم عزاداری امام حسین (ع) و یارانش در سراسر جهان اسلام گسترش یافت. بعد از سلسله آل بویه، حنابله بغداد و سلجوقیان به مخالفت با عزاداری شیعیان پرداختند. اما با گذشت زمان و هم‌‌زیستی مسالمت‌آمیز شیعیان با اهل سنت، این مراسم دوباره برقرار شد و در میان اهل سنت نیز راه یافت.
از قرن پنجم به بعد كسانی پیدا شدند كه در كوچه و بازار و مسجد و مدرسه، فضائل و مناقب خاندان پیامبر را می‌خواندند و مظلومیت آنان به ویژه امام حسین (ع) را ذكر می‌كردند كه به آنان مناقب‌خوان و بعدها مداح گفتند.
از قرن ششم به بعد نیز كتاب‌های زیادی در موضوع مقتل و شهادت امام حسین (ع) به رشته تحریر درآمد كه انگیزه نگارش آنها تنها بیان وقایع تاریخی نبود بلكه نویسندگان این كتاب ها بیشتر روش مراسم عزاداری و سوگواری امام حسین (ع) را مدنظر داشتند. كتابهایی مثل: مقتل الحسین خوارزمی ،درر السّحط من خبر السبط قضاعی
در عصر استیلای مغولان و جانشینان آنان، مهاجمین برای حفظ جایگاه خویش در برگزاری مجالس عزاداری این ماه از خود اهتمام ویژه‌ای نشان داده و حتی بارگاه امام حسین (ع ) را گسترش دادند.
در عصر تیموری سلطان حسین بایقرا كه در هرات و خراسان حكومت می‌كرد از كمال الدین حسین بن علی بیهقی سبزواری معروف به كاشفی خواست داستان واقعه كربلا را بنویسد. وی نیز كتابی نوشت به عنوان «روضه الشهدا من مقاتل اهل البیت». به مرور زمان رواج این كتاب آن قدر زیاد شد كه مداحانی كه از روی این كتاب می‌خواندند، روضه خوان و این مجالس، مجلس روضه لقب گرفت. زنده نگاه داشتن واقعه كربلا تا روی كار آمدن حكومت شیعی صفویان ادامه یافت.
در عصر صفوی شاهان و درباریان خود را از ارادتمندان اهل بیت دانسته و ضمن تاسیس كاروانسراهایی برای زوار عتبات، چهار شهر مهم شیعی را مــورد حمایت خود
قراردادند. كار دیگری كه در این دوره صورت گرفت برقراری مراسم عزاداری در ماههای محرم و صفر، در سراسر ایران بود. دولت از آن پس همه ساله مبالغی را به عنوان كمك در اختیار هیات‌ها و دستجات عزاداری قرار می‌داد. این وضع با كمی تغییر در زمان افشاریه و زندیه نیز ادامه داشت و پس از آن بزرگان و شاهزادگان و وابستگان دربار قاجار این سنت را ادامه دادند. فتحعلی شاه قاجار در بعضی از شبهای جمعه به خصوص در ماه‌های محرم، صفر و رمضان مجلس روضه‌خوانی بر پا می‌كرد. در دوره او تعداد زیادی تكیه در تهران برپاشد. معروف‌ترین تكیه تهران را ناصر الدین شاه با نام «تكیه دولت» ساخت در این تكیه‌ها تعزیه برپا و روضه خوانده می‌شد.
در واپسین سالهای حكومت قاجار، رضاخان برای جلب قلوب مردم و فریب افكار عمومی در مراسم عزاداری ماه محرم شركت می‌كرد. اما وقتی به سلطنت رسید، یك‌باره برگزاری این مراسم را ممنوع و كمك‌های مالی جنبی آن را هم لغو كرد. این ممنوعیت تا شهریور1320ش ادامه یافت. پس از تبعید رضا شاه توسط متفقین، برگزاری آزاد گردید و بار دیگر همكاری دولت در برقراری مراسم محرم و صفر با هیات‌ها و دستجات عزادار آغاز شد.
با شروع نهضت امام خمینی (ره)، ایشان با بهره‌گیری از فضای ماه محرم در سال 1342 از وعاظ و روسای هیات‌ها خواستند كه جنایت و اعمال غیر اسلامی و غیر قانونی رژیم شاه را برای اقشار مختلف بیان كنند. امام خمینی (ره) خود در روز عاشورای 1342 در اجتماع عظیمی كه تعداد آن را تا200 هزار نفر ذكر كرده‌اند، اعمال رژیم شـاه
را با رژیم بنی‌امیه مقایسه و به شدت از رژیم شاه و سیاست‌های آن انتقاد كردند. در پی این سخنرانی افشاگرانه، امام خمینی(ره) در 15 خرداد 1342 دستگیر و قیام پانزده خرداد شكل گرفت.
ایشان درباره الهام‌گیری و قیام پانزده خرداد از واقعه خونین كربلا فرموده‌اند:
«...اگر عاشورا و گرمی و شور انفجاری آن نبود معلوم نبود چنین قیامی بدون سابقه و سازماندهی واقع می شد...» منابع :
- دایره المعارف تشیع، جلد ششم، تهران: نشر شهید محبی 1374.
- دایره المعارف مصاحب، جلد دوم، تهران: شركت سهامی كتاب‌های جیبی 1374.
- صحیفه امام، تهیه و تنظیم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) جلد شانزدهم، تهران: موسسه چاپ: موسسه چاپ و نشر عروج1379
- فقیهی علی اصغر، تاریخ آل بویه، تهران: سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) 1378

صورت جلسه وزارت كشور راجع به چگونگی انجام مجالس روضه‌خوانی در ماه محرم. شماره سند: 4160- 103003 تاریخ سند : 1321ش.
دستور وزارت كشور در مورد منع راه انداختن دسته و دكتل و زنجیر زدن. شماره سند: 291000343 تاریخ سند : 1322ش.

صورت‌مجلس كمیسیون شورای امنیت فرمانداری بابل در مورد برگزاری عزاداری ایام محرم به صورت ساده. شماره سند: 290002883 تاریخ سند: 1330ش.
كنترل و نظارت ساواك بر مراسم سوگواری و سخنرانی روحانیون در ایام محرم و صفر. شماره سند : 291003689 تاریخ سند : 1343ش.
صورتجلسه كمیسیون امنیت ملی منطقه بختیاری و چهار محال در مورد حفظ نظم و امنیت در ایام سوگواری محرم. شماره سند: 3- 291003688 تاریخ سند : 1343ش.
درخواست شهربانی اصفهان درخصوص اعزام نیروی كمكی برای حفظ انتظامات ایالتی تاسوعا و عاشورا. شماره سند: 1- 291003689 تاریخ سند: 1344ش.
....