تحقیق مقایسه گلستان سعدی با بهارستان جامی

تحقیق مقایسه گلستان  سعدی با بهارستان جامی

مقایسه گلستان سعدی و بهارستان جامی »

فهرست مندرجات رساله

1- چکیده رساله  ................................................................................................................... 9

2- پیشگفتار ........................................................................................................................ 10

بخش اول :      انواع نثر در بستر تاریخ ادبیات ( قرن چهارم تا قرن نهم هـ .ق ) ..... 13-26

1- مقدمه....................................................................................................................... 13-14

2- فصل اول                      1- چگونگی شکل گیری نثر مرسل اول ..................................... 15

                                                 2- چگونگی شکل گیری نثر مرسل دوم ..................................... 15

                                          3- ویژگیهای نثر مرسل اول و دوم ............................................... 16

3- فصل دوم                     1- چگونگی شکل گیری نثر فنی در بستر تاریخ ادبیات ............... 17          

                                         2- تقسیم بندی نثر موزون به دو دسته                                     

                                         3- ویژگی های نثر موزون مرسل  ................................................. 18

                                         4- ویژگی های نثر موزون فنی ............................................... 18-19

                                         5- دیدگاه نثر نویسان درباره نثر موزون فنی ............................ 19-20

4- فصل سوم                   1- نثر فارسی قرن هفتم و هشتم در بستر تاریخ ادبیات.............. 21-22

                                        2- جایگاه نثر فارسی در قرن هفتم و هشتم .....................................23

                                        3- امتزاج نثر موزون مرسل و فنی در قرن هفتم در گلستان سعدی .. 24

1- مقدمه ......................................................................................................................................30

2- فصل اول           1- بحث لغوی مقامه  ..................................................................................... 31

                               2- مقامات در معنی اصطلاحی  ..................................................................... 32

                               3- ویژگی های مقامه ..............................................................................33-34

3- فصل دوم           1- گلستان و مقامات  ...............................................................................35-37

                                2- وجوه اشتراک گلستان با مقامات  ......................................................38-40

                                3- وجوه اشتراک گلستان با مقامات  « جدال سعدی با مدعی » و « مقدمه کتاب » 

                                4- وجوه اختلاف گلستان و مقامات   .....................................................41-42

4- فصل سوم          1- مقامات حمیدی  .................................................................................43-44

                                2- ارزش مقامات حمیدی در نثر فارسی   ................................................44-45

                                3- مقایسه گلستان سعدی و  مقامات حمیدی  ..........................................46-49

 بخش سوم :            مقایسه ویژگی های سبکی گلستان و بهارستان  ....................... 53-70

2- فصل اول             1-  ویژگی های سبکی گلستان سعدی   ..................................................53-57

                                2- ویژگی های سبکی بهارستان جامی   ..................................................58-60

3- فصل دوم             مقایسه ویژگی های سبکی گلستان و بهارستان    

بخش چهارم :                     مقایسه حکایت های گلستان و بهارستان ............ 73-103

1- مقدمه    ..............................................................................................................................73

2- بررسی بابهای گلستان و بهارستان از لحاظ وجوه اشتراک و افتراق   ................................73-74

3- تشابه موضوع و مفهوم در حکایت اسکندر مقدونی   .....................................................74-75

4- تقسیم بندی حکایات گلستان و بهارستان               1- در سیرت پادشاهان .......................... 76-84 

به شش دسته اصلی از جهت اشتراک و افتراق              2- عشق و جوانی  ................................85-91

 موضوع ،  شیوه سبک و بلاغت                                3- در آداب صحبت ..............................92-95                                                               

                                                                             4- سلامت و سلامتی   ..............................96-98

                                                                             5- بخشش و بخشندگی  .........................99-101

                                                                             6- قناعت  ............................................102-103

بخش پنجم :        بررسی آیات ، حدیث و اشعار در گلستان و بهارستان ........... 107-134

1- مقدمه ................................................................................................................................... 107

2- بررسی آیات قرآنی در گلستان                    1- تاکید مطلب   ........................................108-114

                                                                       2- بار معنایی  .....................................................115

3- بررسی آیات قرآنی در بهارستان                  3- تاکید مطلب  .........................................116-117

                                                                       4- بار معنایی  .....................................................118

4- بررسی احادیث گلستان                               1- تاکید مطلب   ........................................119-120

                                                                       2- بار معنایی  ـــــ

5- بررسی احادیث بهارستان                           3- تاکید مطلب  ...................................................121

                                                                     4- بار معنایی  ـــــ

6- بررسی اشعار عربی گلستان                       1- تاکید مطلب  ............................................122-129

                                                                 2- بار معنایی  ـــــ

                                                                 3- اشاره به آیه و حدیث ................................ 130-131

7- بررسی اشعار عربی بهارستان                    1- تاکید مطلب  ............................................ 132-134

                                                                 2- بار معنایی  ــــــ

                                                                 3- اشاره به آیه و حدیث  ـــــ

8- نتیجه گیری كلی از تحقیق .........................................................................................136-137

 عدی و بهارستان جامی ، باغی است رنگارنگ و تن پوش آن زیبایی های لفظی و معنوی است ، که بر قامت این دو کتاب ، برازنده دوخته شده است . در این رساله سعی بر این است که این دو کتاب به صورت موشکافانه ، مورد نقد و بررسی قرار گیرد . که محتوای رساله، به  پنج  بخش اصلی تقسیم شده است که به ترتیب عبارتند از :

1- بررسی انواع نثر پارسی ، ( قرن چهارم  تا  قرن نهم هـ . ق ) در بستر تاریخ ادبیات .

2- مقامه چیست ؟ و چگونگی شکل گیری آن در ادب پارسی و ویژگی های مقامه نویسی و به راستی آیا گلستان ، نوعی مقامه می باشد ؟ مقایسه مقامات حمیدی و گلستان سعدی .

3- ویژگی های سبکی گلستان سعدی و بهارستان جامی و وجوه اشتراک و افتراق سبکی این دو اثر گرانبهای ادب پارسی .

4- بررسی حکایات گلستان و بهارستان ، از لحاظ وجوه اشتراک و افتراق و بررسی ویژگی های سبکی و بلاغی حکایات .

5- بررسی آیات و احادیث ، از جهت تاکید مطلب یا بار معنایی و بررسی اشعار عربی از جهت تاکید مطلب یا اشاره شعر ، به آیه و حدیث .

6- نتیجه گیری کلی از تحقیق

پیشگفتار

خدای ، جهان آفرین را سپاس که به من این لطف عظیم را عنایت کرد ، که در گلزاری از معرفت و حکمت قدم بگذارم . و هر لحظه که در این بوستان عشق و محبت ، بیشتر تعمق می کردم ؛ درون خویش ، احساس زایدالوصفی داشتم که در سرزمینی زاده شده ام که محبت و عشق به همنوع ، در رگ های اجدادم ، حیات داشته است . و نشان می دهد که مردم کشورم ، روحشان و کالبد     خاکیشان ، با عشق سرشته شده است . و شاعران و نویسندگان این مرز و بوم ، با نقاشی ماهرانه ی ، با قلم زرین خویش ، بر صفحه دل انسان ها می نگاشتند و نام آنها تا ابد جاودانه می ماند . و خوشبختانه این دو آموزگار بزرگ تعلیم و تربیت ، ادبیات تعلیمی کشورم ، ( سعدی و جامی ) با قلم روان  خویش ، درس دوست داشتن به همنوع ، روی در روی شدن با مشکلات و نهراسیدن از آن ، توکل به         خدا ، مبارزه با پلیدی و زشتی ، روی آوردن به باغ معرفت و دانایی را با فکر و اندیشه جاودانه    خویش ، به ما ملت تمدن ساز ، تقدیم کرده اند . به راستی اگر سعدی نبود ؟ چه بر سر نثر زیبای پارسی می افتاد. هم اکنون زمانی فرا می رسید که باید در فرهنگ لغات ، واژگان پارسی را جستجو            می کردیم. و از زبان شیرین پارسی جز نامی باقی نمی ماند .

جامی نیز به گردن ادب پارسی ، حق بزرگی دارد اگرچه در بهارستان ، نتوانسته است مانند : سعدی ، به پختگی و کمال دست پیدا کند . ولی به حق در دوره فضل فروشی نویسندگان پارسی ، که تکّلف و تصنّع را وارد ادبیات کردند . به حق عبدالرحمان جامی ، نیز با سادگی و روانی متن ، به ادبیات پارسی کمک شایان توجهی کرده است . که در این رساله ، در پنج بخش به مقایسه گلستان و بهارستان پرداخته شده است .

در پایان لازم است از استادان گرامی : جناب آقایان : دکتر رضا اشرف زاده و دکتر محمد فاضلی کمال سپاس و تشکر را داشته باشم که در این وادی علم و دانش با راهنمایی های و تشویقهای دلسوزانه خویش ، مرا به ادامه کارم دلگرم داشتند . و نکات زیادی از علم و معرفت را از محضر این دو بزرگوار فرا گرفتم . که همیشه فرا راه زندگیم می باشد . و از محضر استادان : دکتر محمد علوی   مقدم ، دکتر محمود مهدوی ، و دکتر تقی وحیدیان  کامیار نیز کمال تشکر را دارم و بی شک تاثیر این شاگردی و ادب آموزی و شهد شیرین آن برای همیشه در زندگیم باقی خواهد ماند و به آن افتخار    می کنم .