بررسی نقش مدیریت كیفیت فراگیر در آموزش

اشاره
بدون شك در حركت به سمت جهانی شدن، كیفیت یك عامل تاثیرگذار است. در روند توسعه صنعت و بازرگانی، یكپارچگی اقتصاد جهانی و رشد و اشباع بازار، كیفیت نقش اصلی را ایفا كرده و یكی از مهمترین عامل های رقابت سازمان و موفقیت در بازارهای ملی، منطقه ای و جهانی به شمار می آید.
فرایند جهانی شدن، بازارها و لزوم داشتن توان رقابت باعث ایجاد الگوهای جدید مدیریت كیفیت شده است. مدیریت كیفیت فراگیر یك فلسفه، نظریه و روش شناسی نو در مدیریت كیفیت و نظامهای نشأت گرفته از آن است.
در حقیقت، تحقق و به كارگیریTQM یكی از ثمرات و دستاوردهای ناشی از گسترش و بین المللی سازی مدیریت كیفیت طی سالهای گذشته به حساب می آید. مقولهTQM به رغم عمومیت داشتن در كلیه زمینه ها، تاكنون فقط در كارخانه ها و برخی از مشاغل خدماتی رواج دارد. هرچند، اطلاعات زیادی در مورد اجـــرایTQM در بعضی از زمینه ها از قبیل آموزش، تحقیقات، مشاوره و... در دسترس نیست، لیكن باتوجه به جامعیت مفاهیم و اهداف نهایی TQM در لزوم دستیابی به كیفیت برتر می توان با بهره گیری از الگوهای كیفی به كار گرفته شده در سایر زمینه ها و تلفیق آن با شاخص های تاثیرگذار در بهبود فرایند آموزش به نتایج قابل قبولی در این زمینه دست یافت.
مدیریت كیفیت فراگیر روشی برای اداره یك سازمان است كه اساس آن بر كیفیت و مشاركت همه اعضای سازمان استوار است و هدف آن نیل به موفقیت درازمدت از طریق جلب رضایت مشتری و تامین منافع همه افراد ذی نفع است.
نظامهای آموزشی به عنوان بارزترین نمود سرمایه گذاری نیروی انسانی در زمینه شكوفایی در جامعه نقش اصلی را برعهده دارد. امروز، این نظامها سهم قابل توجهی از بودجه هر كشور را به خود اختصاص داده و باتوجه به اهمیت و نقش آن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه ضروری است در جهت بهبود كیفیت نظامهای آموزشی اقدامات اساسی صورت بگیرد و از هدررفتن سرمایه های انسانی و مادی جلوگیری شود. مدیریت در این نظامها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابه گفته فیلیپ كومبز اگر قرار است تحولی در آموزش صورت گیرد بایستی از مدیریت آن شروع شود.
آموزش در یك ساختار نظام مدار می تواند نقش كلیدی در انتقال دانش داشته باشد. آموزش زمانی می تواند براساس نیاز ملی و در جهت گسترش فرهنگ و دانش مدیریت نوین استوار باشد كه نظام مدیریتی با رویكرد مشتری محور و كیفیت گرا ایجاد شده باشد. ساختار و نظام مدیریت آموزشی از این لحاظ مورد توجه نظام مدیریت كیفیت واقع می گردد. موسسات آموزشی به عنوان پلی میان تولیدكنندگان دانش و دانش پژوهان جهت پاسخگویی به تغییرات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود نیازمند تحول جدی هستند.
مدیریت كیفیت فراگیر روشی است كه می تواند این تحول را در آموزش ایجاد كند. همان طور كه سالیس نیز معتقد است، مدیریت كیفیت فراگیر« فلسفه ای از بهبود مستمر است كه قادر است مجموعه ای از ابزارهای عملی و فنون برای برآوردن نیازها، خواستها و انتظارات فعلی و آینده هر موسسه آموزشی را فراهم سازد. باتوجه به اینكه سازمانها و واحدهای آموزشی، عوامل اصلی و تعیین كننده آماده سازی و تامین نیروی انسانی دیگر نهادهای تولیدی و خدماتی در جامعه هستند، ضرورت مطالعه و پیاده كردن اصول »مدیریت كیفیت فراگیر در آموزش بیش از پیش احســـــاس می شود.

TQM در آموزش

انتقال نظریه از صنعت به آموزش

فرایند و روشهای به كارگیری TQM در آموزش

 TQMو اثربخشی آموزش

سازوكارهای نظام مدیریت كیفیت فراگیر در اثربخشی آموزش

الف :‌تعیین منابع شاخص سازی

ب : فرایند عملیاتی كردن شاخص سازی

توسعه آموزش مبتنی بر رویكردTQM

اصلاح و بهسازی زیرساخت سازمانی و نقش آن در توسعه آموزش

دستاوردهایTQM در نظام آموزشی

تحولات فناوری اطلاعات و تاثیر آن براستقرار در محیط آموزشی

ویژگی های مدیران سازمانهای آموزشی نوین

مدیریت كیفیت فراگیر در آموزش عالی

خلاصه و نتیجه گیری