مقصود از فلسفه اشراق

مقصود از فلسفه اشراق

بدون هیچ شکی آموزه توحید را در میان همه فلاسفه اشراقی که در بستر تمدن یونان و در بستر تمدن اسلام پا به عرصه ظهور نهاده اند بصورت کاملاً روشن می بینیم ، برای اثبات این مطلب، مباحث زیر را پیگیری می کنیم.

یکی از اصطلاحاتی که در مطالعات فلسفی بسیار جلب توجه می کند،کلمه یا اصطلاح اشراق است .اشراق بر وزن افعال، مصدر، اشرق، است یعنی تابش، با توجه به معنی لغوی فوق می توان فلسفه اشراق را فلسفه ای دانست که متکی بر پرتوها و تابش های فطری و شهودی است که با عنایت خداوند این جرقه ها بر قلب انسان مستعد می تابد.

بعضی از محققین معتقدند ، اشراق اسم مصدر و به معنای درخشش و نورافشانی آفتاب در حال طلوع است ، که به سه وجه ظاهر می شود . یکی به معنای فرزانگی یا حکمت که اشراق به عنوان ظهور وجود و عمل آگاهی که با کشف وجود، آن را به پدیدار شدن سوق می دهد.

معنی دیگر این است که منظور از فلسفه یا حکمت اشراق، نظریه ای است که بر حضور فیلسوف و بر ظهور بامدادی انوار معقول و فیضان آن انوار به نفوس در حال تجرّد آنها از ابدان مبتنی است .

معنای سوم اشراق را می توان به عنوان حکمت مشرقیین لحاظ کرد و معنای آن این است که فرزانگان ایران باستان ، نه تنها به واسطه موقعیت بلکه به سبب معرفت خود، مشرقی بودند ، یعنی این معرفت ، مبتنی بر کشف و مشاهده بود .

« گفته اند حکمت اشراقی حکمتی است که مبتنی بر تابش واشراق است ، حکمتی است غیر رسمی در برابر حکمت رسمی، حکمت اهل خطاب است در برابر حمت اهل بحث، حکمت ایمانی در برابر حکمت یونانی.»[1]

م