مقاله آموزشی ترانه هاى خیام ، اثر صادق هدایت

چکیده:

شاید كمتر كتابی در دنیا مانند مجموعه ترانه‌های خیام تحسین شده، مردود و منفور بوده، تحریف شده، بهتان خورده، محكوم گردیده، حلاجی شده، شهرت عمومی و دنیا گیر پیدا كرده و بالاخره ناشناس مانده.
اگر همه كتاب‌هایی كه راجع به خیام و رباعیاتش نوشته شده جمع‌آوری شود تشكیل كتابخانه بزرگی را خواهد داد. ولی كتاب رباعیاتی كه به اسم خیام معروف است و در دسترس همه می‌باشد مجموعه‌ای است كه عموما از هشتاد الی هزار و دویست رباعی كم و بیش در بر دارد؛ اما همه آن‌ها تقریبا جنگ مغلوطی از افكار مختلف را تشكیل می‌دهند. حالا اگر یكی از این نسخه‌های رباعیات را از روی تفریح ورق بزنیم و بخوانیم در آن به افكار متضاد، به مصمون‌های گوناگون و به موضوع‌های قدیم و جدید بر می‌خوریم؛ بطوری كه اگر یك نفر صد سال عمر كرده باشد و روزی دو مرتبه كیش و مسلك و عقیده خود را عوض كرده باشد قادر به گفتن چنین افكاری نخواهد بود.