پیشینه و مبانی نظری اصل افشا و کفایت گزارشگری (افشا) و نسبت های مالی

توضیحات فایل:

پیشینه و مبانی نظری اصل افشا و کفایت گزارشگری (افشا) و نسبت های مالی در 26 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

 

مبانی نظری وپیشینه تحقیق اصل افشا و کفایت گزارشگری (افشا) و نسبت های مالی

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2 مقدمه 15

2-2- تعاریف مختلف افشا 16

3-2- اصل افشا 16

4-2- پرسش های اساسی مطرح شده در حوزه افشا (مبانی نظری) 17

1-4-2- اطلاعات مالی برای چه اشخاصی افشا می‌گردد؟ 18

2-4-2- هدف از افشای اطلاعات مالی چیست؟ 20

3-4 -2- چه میزان از اطلاعات لازم است افشا شود؟ 21

4-4 -2- چگونه اطلاعات مالی باید افشا شود؟ 24

1-4 -4- 2- شكل و ترتیب صورتهای مالی اساسی. 26

2-4 -4- 2- اصطلاحات و ارائه جزئیات.. 29

3-4-4- 2- گزارش حسابرس مستقل. 30

4-4 -4- 2-گزارش هیأت مدیره 30

5-4 -2- خصوصیات كیفی مرتبط با ارائه اطلاعات چگونه باشد؟ 31

5 - 2 - عملکرد 32

1-5-2- مقدمه 32

6-2- انواع نسبت های مالی. 35

1-6-2- نسبت های فعالیت (شاخص های بكارگیری دارایی ) 36

7-2- کفایت گزارشگری (افشا) و نسبت های مالی. 37

8-2- پیشینه داخلی و خارجی تحقیق. 38

1-8-2- مطالعات خارجی. 38

2-8-2- مطالعات داخلی 52

 

 

مقدمه

اندیشه‌ی بشری در طول تاریخ به دنبال درك حقیقت و كشف علل و چگونگی وقوع رویدادها از طریق مشاهده ،تجزیه وتحلیل و ثبت آنها بوده كه ارمغان آن رشد شاخه های گوناگون دانش در جریان تحولات خروشان علمی و فرهنگی بوده است. بی شك دستیابی به این امر در سایه تحقیق های تجربی رشد و ظهور یافته است.

تحقیق در فرایند تصمیم گیری افراد ممكن است موجب بهبود و كیفیت تصمیم های سرمایه گذاری شود و تخصیص منابع اقتصادی به نحو بهتری صورت پذیرد و درنتیجه وضع سرمایه گذاران بهتر شود. زیرا سرمایه گذاران می توانند بهترین تركیب را برای مجموعه سرمایه گذاری خود به دست آورند.

اطلاعات و گزارش های مالی شرکت ها مهم ترین عامل در تصمیم سرمایه گذاران می باشد . سرمایه گذار باید فرایند گزارشگری مالی شرکت ها را به طور صحیح درك نماید. به نظر می رسد مهم ترین راه برای بهبود بخشیدن به كیفیت تصمیم های سرمایه گذاری و كاهش هزینه پردازش اطلاعات، تدوین مدل های تصمیم گیری می باشد كه اطلاعات موجود را دریافت و پردازش نمایند. امروزه توسعه اقتصادی بر پایه دسترسی به منابع مالی برای سرمایه‌گذاری استوار است. تصمیم سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری منابع خود در شركتها، به نوبه خود به وجود گزارشگری مالی مناسب در شركت بستگی دارد.

گزارشهای مالی، تخصیص منابع سرمایه در یك شركت تجاری و قابلیت سوددهی آن را افشا می‌نمایند. این اطلاعات اقتصادی به شناخت وضعیت مالی و سلامت یك واحد تجاری كمك می‌كند. از آنجا كه تصمیمات سرمایه‌گذاری وابسته به اطلاعاتی است كه در اختیار آنها قرار می‌گیرد و گزارش دهی مالی نیز هدف خود را كمك به فرآیند تصمیم‌گیری افراد ذینفع نظیر: سرمایه‌گذاران، وام دهندگان و بستانكاران قرار داده است، بنابراین یك گزارش ویژه و مناسب باید این موضوع را بدرستی منعكس سازد كه منابع سرمایه‌ای شركت تا چه حد بنحو مطلوب بكار گرفته می‌شوند.

باتوجه به نیازهای روزافزون استفاده‌كنندگان از صورتهای مالی، این استفاده‌كنندگان بطور چشمگیری به گزارش فعالیتهای مالی شركتهای تجاری علاقه‌مند شده‌اند. پاسخگویی به این نیازهای رو به افزایش، افشا اطلاعات مربوط به فعالیتهای واحد تجاری را ضروری نموده است.

 

2-2- تعاریف مختلف افشا

مطابق تارنمای جهانی فرهنگ لغت انگلیسی وردنت [1] افشا [2] در لغت به معنی "آشكار كردن اطلاعات به مفهوم وسیع كلمه است". همچنین مطابق تارنمای جامع ویکیپدیا [3] افشا یعنی" آشکارساختن اطلاعاتی که بطور عادی محرمانه هستند که این افشا به طور اختیاری و یا مطابق قوانین و مقررات موضوعه و یا طبق عرف جامعه انجام می پذیرد". طبق فرهنگ لغت كهلر نیز افشا عبارت است از "نمایش واضح یك واقعیت یا یك وضعیت در ترازنامه و یا صورتهای مالی دیگر و یادداشتهای همراه آنها و یا در گزارش حسابرسی" (کوهلر و اریک لوئیس، 1975، 176)[4].

انجمن حسابداری امریكا [5] افشا را چنین تعریف می‌كند:

"جریان اطلاعات از قلمرو خاص به قلمرو عام".

 

3-2- اصل افشا

واژه افشا در حسابداری یكی از اصول اساسی است و بعنوان اصل افشا [6] شناخته می‌شود كه كلیه واقعیتهای بااهمیت و مربوط درباره رویدادها و فعالیتهای مالی واحد تجاری به ویژه شركتهای سهامی عام را در بر می‌گیرد. اصل مزبور ایجاب می‌كند كه صورتهای مالی به گونه‌ای تهیه و ارائه شود كه از لحاظ هدفهای گزارشگری مالی قابل فهم، آگاه‌كننده و حتی‌الامكان كامل باشد. به بیان دیگر، گزارشگری مالی بر ارائه اطلاعات كافی و مفهوم در صورتهای مالی تأكید كرده و خواستار افشای اطلاعات مربوط در صورتهای مزبور به گونه‌ای است كه از یك طرف، امكان اتخاذ تصمیمات آگاهانه را برای استفاده‌كنندگان صورتهای مالی فراهم كند و از طرف دیگر، باعث گمراهی آنان نشود. اصل افشا در حسابداری واژه‌ای فراگیر بوده و تقریباً تمامی فرآیند گزارشگری مالی را در بر می‌گیرد. قسمت اعظم این گزارشگری مالی را صورتهای مالی[7] تشكیل می‌دهد. هدف صورتهای مالی عبارت از ارائه اطلاعاتی تلخیص و طبقه‌بندی شده درباره وضعیت مالی[8] ، عملكرد مالی [9] و انعطاف‌پذیری [10] مالی واحد تجاری است كه برای طیفی گسترده از استفاده‌كنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد. لذا افشا به معنی آشكار نمودن اطلاعات مالی درباره یك واحد انتفاعی در قالب گزارشهای مالی و معمولاً سالیانه می‌باشد.

 

4-2- پرسش های اساسی مطرح شده در حوزه افشا (مبانی نظری)

به مثابه یک واقعیت، بحث جنجال برانگیزی پیرامون ماهیت افشا وجود دارد. درباره اینکه افشا یک هدف [11] ، یک اصل[12] یا یک مفهوم زیربنایی[13] ویا یک مفهوم قراردادی [14] است اختلاف نظر وجود دارد. در واقع افشا مفهومی فراتر از یک اصل است. افشا به مثابه نوعی ارتباط بین مفاهیم زیربنایی، اصول حسابداری واهداف حسابداری می باشد. افشا ابزاری برای نیل به اهداف حسابداری است. در مفاهیم نظری حسابداری، افشا فرآیندی است که اهداف و ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری را در می گیرد. این اهداف و ویژگی های کیفی شامل قابلیت درک [15]، مربوط بودن [16]، اهمیت [17] ، قابلیت اعتماد [18] و قابلیت مقایسه [19] اطلاعات حسابداری می باشند.

 

هدف این بخش بحث و تبادل نظر در خصوص پرسش های اساسی مطرح شده در حوزه افشا می باشد. در طول پاسخ دهی به این پرسش ها مبانی نظری اصل افشا بررسی شده و اهداف کلی این اصل بیان خواهد شد.

این پرسشهای اساسی به شرح ذیل می‌باشند:

اطلاعات مالی برای چه اشخاصی افشا شود؟

هدف از افشای اطلاعات مالی چیست؟

چه میزان از اطلاعات لازم است افشا شود؟

چگونه اطلاعات مالی باید افشا شود؟

خصوصیات كیفی مرتبط با ارائه اطلاعات چگونه باشد؟

 

1-4-2- اطلاعات مالی برای چه اشخاصی افشا می‌گردد؟

در پاسخ به این سؤال كه "اطلاعات مالی برای چه اشخاصی افشا شود"؟ می‌توان گفت كه گزارشهای مالی اساساً برای صاحبان سهام [20] ، سایر سرمایه‌گذاران [21] و اعتبار دهندگان [22] تهیه و ارائه می‌شود. نظر هیأت استانداردهای حسابداری مالی در این زمینه چنین است:

"گزارش مالی باید اطلاعاتی را فراهم كند كه برای سرمایه‌گذاران، اعتبار دهندگان فعلی و بالقوه و سایر استفاده‌كنندگان در تصمیم‌گیریهای معقول سرمایه‌گذاری، اعطای اعتبار و سایر تصمیمات مشابه مفید واقع شود" (هیأت استانداردهای حسابداری مالی آمریكا،1978، 30) [23].

اما كاركنان، مشتریان، ارگانهای دولتی و سایرین نیز بنحوی استفاده كننده گزارشهای مالی می‌باشند. تصمیمات سرمایه‌گذاران اساساً در ارتباط با خرید، فروش یا نگهداری سهام اتخاذ می‌شود و تصمیم‌گیریهای اعتبار دهندگان اساساً به افزایش مدت و میزان اعتبار اعطایی به واحد تجاری مربوط می‌گردد. البته صاحبان سهام در مورد ادامه كار، تشویق یا عزل مدیریت و همچنین تصویب یا رد پیشنهادهای ارائه شده در زمینه ایجاد تغییرات عمده در خط مشی واحد تجاری نیز تصمیماتی اتخاذ می‌نمایند.

 

---

[1] . www.wordnet.prinston.edu/

[2] . Disclosure

[3] . www.en. Wikipedia.org

[4] . Kohler & Erclouis, 1975, p. 176

[5] . American Accounting Association(AAA)

[6] . Disclosure Principle

[7] . Financial Statement

[8] . Financial Position

[9] . Financial Performance

[10] . Flexibility

[11] . Objective

[12] . Principle

[13] . Postulate

[14] . Convention

[15] . Comprehensibility

[16] . Relevance

[17] . Materiality

[18] . Trustworthiness

[19] . Comparability

[20] . Stockholders

[21] . Other Investors

[22] . ‍Creditors

[23] . Financial Accounting Standards Board (FASB),1978,30