مبانی نظری پیشینه تحقیق جو روانی اجتماعی کلاس

توضیحات فایل:

توضیحات:

مبانی نظری پیشینه تحقیق جو روانی اجتماعی کلاس در قالب Word قابل ویرایش.

 

فهرست مطالب:

جو روانی اجتماعی کلاس:

تعاریف:

انواع جو روانی حاکم بر کلاس.

ویژگی های روابط انسانی مطلوب در مدرسه

دو بعد اساسی جو مدرسه:

ویژگی های مدارس کارا:

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

منابع فارسی

منابع انگلیسی

 

 

 

بخشی از متن :

جو ­روانی-اجتماعی کلاس:

تعاریف:

با توجه به اینکه هدف عمده آموزش و پرورش، اعتلای همه جانبه شخصیت فراگیران، به ویژه در ابعاد اخلاقی، روانی و اجتماعی است، برای بهبود این فرآیند، باید که جو کلاس شایسته و بایسته باشد. مطالعات فراوانی تأثیر جو روانی اجتماعی کلاس را بر پیشرفت تحصیلی نشان داده­اند (فریزر و همکاران،1995). بلوم[1](1994) جو را شرایط، نیروها، وانگیزش­های بیرونی، اعم از فیزیکی، فکری، روانی و اجتماعی تعریف می­کند.

فریزر(1994) چهار گونه جو­روانی-اجتماعی کلاس را بررسی کرد. به نظر او جو­روانی-اجتماعی چیره بر کلاس می­تواند جوی سرشار از یکپارچگی و همبستگی (میزان وابستگی و پیوند دانش آموزان)، منضبط و تکلیف­گرا (میزانی که دانش­آموزان تکلیف خود را به موقع و منظم انجام دهند)، فضایی پر برخورد و پر اصطلاک (میزان رفتارهای نادوستانه­ی دانش آموزان)، یا جوی آکنده از هم­آوری و رقابت (میزان هم­آور و رقابت دانش­آموزان) باشد.

 

انواع جو ­روانی حاکم بر کلاس.

جو ­روانی-اجتماعی مطلوب که ویژگی­های آن عبارتند از: مشارکت دانش­آموزان در کلاس، رابطه صمیمی معلم و دانش­آموز و برخورداری از حمایت معلم در مواقع مشکل، رابطه صمیمی دانش­آموزان با­هم، برقراری نظم و مقررات در کلاس، سازماندهی مطالب آموزشی در کلاس، اهمیت دادن به تلاش و انجام وظیفه دانش­آموزان، و همچنین در این جو فراوانی روابط اجتماعی وجود دارد و بین ادراک و انتظار تفاوتی نیست و پیشرفت تحصیلی بالاست.

جو­ روانی-اجتماعی نامطلوب که برعکس جو­ روانی-اجتماعی مطلوب بیان شده است.

جو­ روانی – اجتماعی متوسط که مابین دو جو مذکور بیان شده است (صالحی حسینی،1372).

جو روانی – اجتماعی کلاس، شامل د و متغیر کلی ادراک (برداشتی که افراد از واقعیت های موجود درکلاس دارند) و انتظار (تمایلات و خواسته هایی که افراد از جو روانی- اجتماعی کلاس دارند) است. جوی برای یادگیری مطلوب است که تفاوت ادراک و انتظار زیاد نباشد یا این دو مساوی باشند. درصورت تفاوت، باید در پی اصلاح یا تغییر جو کلاس بود. پس، شناخت جو کلاس برای معلمان مهم و با ارزش است.

 

ویژگی­های روابط انسانی مطلوب در مدرسه

درک نیازها و استعدادها.

درک تفاوت­های فردی.

شناخت و احترام به شخصیت دیگران.

توان برقراری ارتباط.

گوش دادن.

بیان عواطف و احساسات.

تأمین بهداشت روانی (میرکمالی،1379).

دو بعد اساسی جو مدرسه:

جو مدرسه دارای دو بعد علمی و اجتماعی است که در تعامل با­هم، جوی مثبت یا منفی در کلاس به وجود می­آورد. جو­علمی با سیستم پاداش، تشویق، اثربخشی مدیر و معلمان و فرآیندهای مشاکت جویانه ارتباط دارد و جو ­اجتماعی مربوط به پذیرش، همدردی، نظم در اامکانات و تسهیلات مدرسه، ایجاد فرصت برای مشارکت یادگیرندگان در فعالیت­های مدرسه، هنجارهای گروهی حاکم و نظام حمایتی کارکنان و دانش­آموزان است. همچنین جو­ علمی به طور مستقیم و جو­ اجتماعی به طور غیر­مستقیم بر نگرش و رفتار دانش­آموزان اثر می­گذارد (ساکنی،2004؛ به نقل از طالب زاده نوبریان،1387).

ویژگی­های مدارس کارا:

شاگرد فعال است نه منفعل.

استاندارد واضح و روشنی برای برای فعالیت شاگرد وجود دارد.

بین معلم و دانش­آموز رابطه حسنه وجود دارد.

آموزش بر حسب نیاز دانش­آموزان است.

ضمن نظم و انضباط، رفاه و اعتماد نیز وجود دارد.

بین معلمان روابط حسنه وجود دارد و آنها برای مسائل آموزشی و ارزش ها و نظم و انضباط مشورت می­کنند.

مدیران یاد دهنده­های خوی هستند و ارتباط گسترذه­ای با معلمان و والدین دانش­آموزان دارند.

ارزشیابی مثبت و منظمی دارند.

رابطه گسترده­ای بین معلمان و والدین دانش­آموزان وجود دارد.

فعالیت­های مثبت در شاگردان مد­نظر است.

در کلاس روش دموکراتیک برقرار است (تورل[2]،1993).

 

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

آلتونسوی و همکاران(2010) در پژوهش خود نشان دادند كه تغییر در خودكارآمدى تحصیلى میزان انگیزش تحصیلى را تغییر مى دهد. بین خودكارآمدى با نشانه هاى اضطراب و هراس و اختلال اضطراب فراگیر رابطه وجود دارد.

همچنین نتایج تجربی جاج[3] و همکاران (2007) نشان می­دهد كه بین روان نژندی و خودكارآمدی رابطه، منفی و بین برونگرایی و خودكارآمدی رابطه مثبت وجود دارد.

رودباق[4] (2006) در پژوهشی به بررسی خودکارآمدی و رفتارهای اجتماعی پرداخت. نتایج نشان داد که ارتباط معکوس و معناداری بین خودکارآمدی و رفتارهای اجتنابی در افراد مضطرب اجتماعی وجود دارد. آزمودنی­هایی که اضطراب اجتماعی پایینی داشتند بیشتر از آزمودنی­های دیگر از صحبت کردن در جمع اجتناب می­کردند.

گادیانو[5] و همکاران(2003) به بررسی ارتباط اضطراب اجتماعی با خودکارآمدی نوجوانان پرداختند. نتایج نشان داد که همبستگی منفی و معناداری بین خودکارآمدی و اضطراب اجتماعی وجود دارد.

کولز[6] و همکاران(2001) در مطالعه خود به این نتیجه دست یافتند که افراد مضطرب اجتماعی، در ابعاد مختلف زندگی خود مانند موقعیت­های شغلی و تحصیلی دچار مشکل هستند و در اثر این تجربه ناخوشایند رضایت لازم و کافی از زندگی تحصیلی و اجتماعی خود ندارند.

موریس[7] و همکاران(2001) به بررسی تأثیر برنامه گروهی مداخله زود هنگام در نوجوانان مضطرب و افسرده و همپنین عوامل حمایتی و آسیب­زا در نوجوانان بهنجار پرداختند. نتایج نشان داد که خودکارآمدی با فوبی اجتماعی رابطه معنادار دارد. آنها نشان دادند که فوبی اجتماعی با افرایش سطح خودکارآمدی در نوجوانان کاهش می­یابد.

نتایج تحقیق بیرن[8] و همکاران(1986)حاکی از آن است که رابطه­هایی بین جو­کلاس و پیشرفت تحصیلی وجود دارد و تحلیل چند متغیره، تفاوت جنسی را در ادراک محیط یادگیری آزمودنی­ها آشکار کرده است.

هایرتل و همکاران(1981)ضمن انجام یک فراتحلیل دریافتند در كلاس­هایی كه دانش­آموزان از همبستگی، رضایت و هدفمندی بالاتری برخوردار بودند، از پیشرفت تحصیلی بیشتری هم بهره می­بردند و آشفتگی و برخورد كمتری بین آن­ها مشاهده شده است. مطالعات دیگری، وجود رابطه بین نگرش و ادراك دانش آموزان از جو­ روانی اجتماعی كلاس و یادگیری كلاسی را مورد تأكید قرار داده­اند.

در تحقیق وانگ و مارتل (1994-1993) نشان داده شده است که جو کلاس به ابعاد اجتماعی – روانشناختی بستگی دارد و مدیریت کلاس، اگر خوب باشد، باعث افزایش مشارکت دانش آموزان، کاهش رفتارهای مخرب و استفاده مناسب از زمان آموزش می شود. همچنین رفتار اجتماعی معلم با دانش آموز بر یادگیری اثر دارد و منجر به ایجاد حس عزت نفس دانش آموز و پرورش روابط دوستانه درکلاس و مدرسه می گردد.

روتر؛ (هانیش؛استوفن و بارژل به نقل از تورله) 11 ویزگی را در «مدارس کارآ» نام می برند که حکایت از روابط مثبت و هدفدار و در نتیجه جو مطلوب است که عبارتند از: 1) شاگرد فعال است نه منفعل. 2) استاندارد واضح و روشنی برای فعالیت شاگردان وجود دارد. 3) بین معلم و دانش آموزان روابط حسنه وجود دارد. 4) آموزش بر حسب نیاز دانش آموزان است. 5) در ضمن برقراری نظم و انضباط، اعتماد و رفاه هم وجود دارد. 6) بین معلمان روابط حسنه وجود دارد و آنها درباره مسائل آموزشی، ارزش ها، نظم و انضباط مشورت می کنند. 7) مدیران یاددهنده های خوبی هستند و ارتباط گسترده با معلمان و والدین دانش آموزان دارند. 8) ارزشیابی مشخص ومثبتی وجود دارد. 9) رابطه گسترده ای بین والدین دانش اموزان و معلمان وجود دارد. 10) فعالیتهای مثبت در شاگران مد نظر است. 11) در کلاس، روش دموکراتیک برقرار است.

 

---

[1] -Bloom

[2] - Thurler

[3] - Judge

[4] - Rodebaugh

[5] - Gaudiano

[6] - Coles

[7] - Muris

[8] - Byrne