تحقیق در مورد زیبایی شناسی در آثار سلطان محمد، هنرمند نقاش مکتب تبریز

توضیحات :

تحقیق در مورد زیبایی شناسی در آثار سلطان محمد ، هنرمند نقاشٍ مكتب تبریز 14 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

چكیده :

سلطان محمد ، هنرمند نقاش مكتب تبریز 2 ، یكی از برجسته ترین نگارگران ایرانی ست كه می تواند ، از دیدگاه های مختلف ، با كمال الدین بهزاد ، هنرمند شاخص مكتب هرات ، برابری و همسنگی نماید . اگر بهزاد در مسیر تحول هنر خود ، مانند جنید سلطانی تبریزی ، خود را با رنگ های هماهنگ و گرم ، با تركیب بندی های استوارو قطریِ نامتعادل ، با فشرده كردن فضا در محدوده ی نگاره های خود، خویشتن را بر جهان هنر تحمیل می كند ؛ سلطان محمد نیز ، به نوبه ی خود، با بهره گیری از رنگ های متضاد و مكمل ، با تركیب بندی های محوری قطری و عمودی و نیز با محور قرار دادن نقطه ی دید بیننده در اثر ، و با پیوند دادن فضای بی مرز بیرونی به فضای نگاره های درونی ، خویشتن را بر تارك هنر نگارگری ایرانی مستقر می سازد . همان اندازه كه بهزاد در بستن فضای نگاره و پوند دادن آن با فضای بیننده ، بیننده را در اثر خویش محبوس می سازد ، سلطان محمد بر خلاف ، به باز نگاه داشتن فضای بیرونی و حذف مرزها و ارتباط دادن آن بوسیله ی منظره ها و عناصر تركیبگر نگاره ها ، بیننده را در یك فضای روحانی و عرفانی بدون مرز غوطه ور می سازد. او فضا، حركت ، زمان و شكل را با ذوب كردن رنگها در یكدیگر به هم پیوند می دهد . او بی شك هنرمند بزرگ و عارفی ست كه آن اندازه كه شایستگی مقام و مرتبت اوست ، به جهانیان شناسانده نشده است .

واژه های كلیدی : كمال الدین بهزاد ، سلطان محمد ، ذره گرایی ، تركیب بندی استوار و نا متعادل ، نقطه ـ محور

مقدمه :

سلطان محمد ، هنرمند نقاشٍ مكتب تبریز 2 ، از هنرمندان ایرانی ست كه شاخص ترین نقاش مكتب تبریز 2 می باشد . و علاوه بر ابداع های متعددی كه در نقاشی ایرانٍ عهد صفویان ایجاد كرده است تأثیر بسیار زیادی را هم بر هنرمندان همعصر خود در مكتب تبریز و حتی در مكتب اصفهان و مكتب شیراز 2 نیز آزموده است . در تاریخ تولد او اختلاف ست . برخی او را متولد سال 870 و برخی 880 هجری قمری نوشته اند ، بنابرین در ربع چهارم سده ی نهم هجری متولد شده و در نیمه ی اول سده ی دهم ( نیمه ی نخست سده ی پانزدهم مسیحی) به اوج شهرت و اقتدار هنری رسیده است .

از همكاران و معاصران او در تبریز ، می توان آقامیرك ، میر خلیل منصور ، سید میرزا علی (پسر سلطان محمد ) ، محمدی ، (كه برخی او را نیز فرزند سلطان محمد دانسته اند) ، میر سید علی ، و مظفر علی از شاگردانش را می توان نام برد. ازین میان ، محمدی بیشتر به طراحی علاقه مند ست و صحنه های زندگی روستائی را طراحی می نماید. طراحی های او از یك واقعی گرایی ویژه برخوردارست . آقا میرك و میر خلیل مصور تأثیرات زیادی از سلطان محمد برگرفته اند . بعضی از تاریخ هنر نویسان سلطان محمد و آقامیرك را در یك ردیف دانسته اند (1) ؛ شاید این اشتباه از آنجا ناشی شده باشد كه این دو هنرمند ارتباط های هنری و دوستانه ی بسیار زیادی با هم داشته اند .

*****

درك آثار سلطان محمد ، شاید به آسانیِ درك آثار كمال الدین بهزاد نباشد ، هر چند كه سلطان محمد در مواردی از بهزاد نیز متأثر شده است ( بنابر نوشته ی برخی از نویسندگان و تاریخ هنر نویسان چون شیلا كنبای) ؛ باید توجه داشت كه سلطان محمد در زمان خود و در محیط هنری خود به اندازه كافی از شهرت و از اقتدار هنری برخوردار بوده است كه بتواند تأثیر گذار باشد تا ثیر پذیر ؛ ولی در حقیقت او، اگر او از كسی متأثر شده باشد ، از جنید سلطانی تبریزی (مشهور به جنید بغدادی ، شاید به این دلیل كه او بنیان گذار مكتب بغداد می باشد ) ست . جنید ، نه تنها بر سلطان محمد تأثیر گذاشته است بلكه بهزاد نیز از او متأثر شده است . در برخی از آثار دوره اول شكوفایی بهزاد ، ما تأثیر های جنید سلطانی را بخوبی مشاهده می كنیم ( صحنه ی آمدن همایون به درِ کاخ همای با صحنه ی فرار یوسف از زلیخا از دیدگاه رنگ وعناصر تزیینی مقایسه گردد). در نگاره ی » رفتن همایون به دركاخ همای » ، تزیینات هندسی دیوار درونی كاخ به رنگ لاجورد و با طرحی مشبك و در هم تنیده می باشد . ما این گونه آذینگری را در آثار بهزاد هم می بینیم. از سوی دیگر ، تركیب بندی این كار همانند » فرار یوسف از زلیخا » (اثر جاودانه ی بهزاد) ، از یك تركیب بندی بر اساس اصل » عدم تعادل پایدار » ، كه در سده های هفدهم و هیجدهم ، در ایتالیا و سپس در سایر كشورهای اروپا بوسیله ی جریان كاتولك-درباری » باروك » مطرح گردید، مشاهده می شود . چون این آثار اغلب بدون امضاء هستند ، بعضی از كارشناسان آنها را به جنید و بعض دیگر به بهزاد نسبت داده اند ازین بررسی یك پرسش و یك » ادعا » مطرح می گردد ؛ پرسش این ست كه آیا این نگاره از جنید سلطانی ست و بهزاد در دیگر كارهایش از اوتقلید كرده است و یا اصولاً این اثر از بهزاد ست؟ و آن ادعا چنین ست : تا پیش از سده ی شانزدهم مسیحی در هنرهای خاور و باختر چنین اصلی در هنر بیان نشده بود . و جریان باروك آنرا در سده ی هفدهم مطرح می سازد، در حالیكه بهزاد ، یك سده پیش از آن به شایستگی ازین اصل در آثار خود استفاده می كند .

و..