پاورپوینت مطالعه و پژوهش منابع آب و مدیریت آن در منطقه پاسارگاد در دوره هخامنشی

پاورپوینت مطالعه و پژوهش منابع آب و مدیریت آن در منطقه پاسارگاد دردوره هخامنشی در 160 اسلاید

در فاصله حدود 22 كیلومتری شمال شرق پاسارگاد در ابتدای تنگه ای كه به تنگ حنا معروف است دو سد تاریخی شناسایی شده كه مربوط به دوره هخامنشی است. هركدام از این سدها سازهای سنگی نیز دارند. سدها به وسیله كانالی به طول 2700 متر به هم متصل شده اند. در بخش دیگری از منطقه و در محدوده دشت علفی در 15 كیلومتری شمال شرق محوطه پاسارگاد دو سد دیگر وجود دارد كه به سدهای علفی معروفند.

این سدها روی چند جریان فصلی جهت كنترل سیلاب و ذخیره آب ایجاد شده اند. همچنین در 11 كیلومتری بالادست آرامگاه كوروش یك بند تاریخی وجود دارد كه به نظر می رسد جهت كنترل آب چشمه بناب و هدایت آن به محوطه پاسارگاد ساخته شده باشد. بند تاریخی دیگری نیز در جنوب پاسارگاد در محلی كه به دم دریا معروف است، وجود دارد. در انتهای جنوبی دشت پاسارگاد و نزدیك تنگ سعادت شهر سد دیگری وجود دارد كه به سد سرپنیران معروف است و روی یك جریان فصلی ساخته شده است. در تنگ بلاغی، منطقه توابع ارسنجان نیز سدهای تاریخی دیگری شناسایی شده است.

جدای از این سدها كانال ها و شبكه- های گسترده آب رسانی جهت انتقال آب سدها به مناطق مورد نظر ایجاد شده كه گسترده ترین آنها كانال بخش شرقی دشت پاسارگاد است كه نزدیك به 45 كیلومتر درازا دارد. همچنین در دو سمت تنگ بلاغی نیز كانال های آبرسانی وجود دارد كه در برخی از قسمت ها با برش صخره ها ساخته شده اند. كاربری این  سدها كنترل سیلاب، تامین آب مورد نیاز مناطق مسكونی، زمین-های كشاورزی، باغ ها، پردیس كوروش و محوطه حكومتی پاسارگاد است. با توجه به مطالعات و بررسی های انجام شده تاریخ ساخت سدها و كانال های آب رسانی منطقه پاسارگاد مربوط به دوره هخامنشی است.

وجود بناهای باشكوه سلطنتی، پردیس كوروش، مجموعه گسترده سدها و كانال های آب رسانی، پل ها، محوطه های مسكونی عمومی و باقیمانده راه های ارتباطی نشان از اقدامات متعددی است كه دردورة هخامنشی در دشت پاسارگاد انجام شده است. بنابراین توسعه و پیشرفت پاسارگاد به عنوان مركز مهم سیاسی اجتماعی دوره هخامنشی حاصل برنامه ریزی و مدیریت علمی و توجه به همه قابلیت های موجود در منطقه بوده است.

یكی از مهمترین برنامه های دولت هخامنشی رسیدگی به مسئله آب است كه شاه و تشكیلات اداری اداره آن را برعهده گرفته بودند.

مطالعات و پژوهش های باستان شناسی در مورد ساختارهای تاریخی مرتبط با آب در منطقه پاسارگاد نخستین بار در سال1329 توسط علی سامی انجام شد. وی در جریان كاوش های باستان شناسی در محوطه پاسارگاد بخشی از آب نماهای باغ شاهی را كاوش نمود (سامی 88:1338) اما پیش از این در سال 1917 ژنرال سرپرسی سایكس در دهانه تنگ كمین (سعادت آباد) آثاری از یك سد تاریخی را شناسایی كرد (سامی 89:1338).

پس از آن دیوید استروناخ در سالهای 1961 تا 1963 كه در محوطه پاسارگاد اقدام به كاوش باستان شناسی نمود، بخش های دیگری از آب نماها را كاوش كرد و نقشه ای از وضعیت باغ و پس از وی : چگونگی آبیاری آن ارائه نمود (استروناخ 155:1379)...

این فایل یک مجموعه جامع و کامال درباره مطالعه و پژوهش منابع آب و مدیریت آن در منطقه پاسارگاد دردوره هخامنشی به همراه گزارش، تصاویر، نقشه، پلان، طرح بازسازی باغ ها، سدها و کانال های موجو در منطقه پاسارگاد، نقشه مکان یابی سدها، کانال ها و باغ ها و ... می باشد و شامل موارد زیر می باشد:

فهرست

چکیده

مقدمه

موقعیت جغرافیایی دشت پاسارگاد

شكل گیری و توسعه پاسارگاد در دوره هخامنشی

مطالعات و پژوهش های انجام شده در رابطه با ساختارهای آب منطقه پاسارگاد

تاریخ گذاری سدها و كانال های آب رسانی

معرفی سدها و كانال های آب رسانی منطقه پاسارگاد

الف: سدها و بندها

سد شماره 1 تنگ حنا

سد شماره 2 تنگ حنا

پلان سد شماره 2 تنگ حنا

پلان و برش بخشی از خروجی سازه سدهای 1و 2 تنگ حنا و بازسازی وضعیت كنترل آب به وسیله الوار در این سازه ها

سدهای شماره یك و شماره دو دشت علفی

بند مرغاب

نقشه مسیر احتمالی انتقال آب از بند مرغاب به محوطه پاسارگاد

بند دم دریا

بند تنگ بلاغی

سد سرپنیران

استخر (سلخ) گمبكان

پلان سد نعمت آباد كه به صورت قوسی اجرا شده است 

موقعیت سدهای تنگ حنا و محدوده احتمالی دریاچه آن ها

ب: كانال ها و شبكه های آب رسانی

كانال آب سدهای تنگ حنا

كانال های آب رسانی دشت پاسارگاد

كانال های آب رسانی تنگ بلاغی

نقشه تامین آب دشت كمین از سد سرپنیران، بند دم دریا و بند بلاغی به وسیله كانال ها و شبكه های توزیع آب

كانال ها و شبكه های آبرسانی دشت كمین

نقشه كلی سدها و كانال های آب رسانی در گسترده دشت پاسارگاد و دشت های پیرامون

پردیس كوروش و نظام آبیاری آن

طرح بازسازی شده بخشی از پردیس در فضای روبروی ایوان جنوب شرقی كاخ اختصاصی

طرح باغ شاهی، وضعیت آب نماها و فضای میان كاخ ها

نقشه باغ شاهی تهیه شده به روش ژئومغناطیس

دلایل ساخت سدها و كانال های آب رسانی و مكان یابی آن ها

كنترل سیلاب های فصلی

تامین آب محوطه حكومتی پاسارگاد و پردیس شاهی

طرح استخر احتمالی در مسیر ورود به محوطه باغ شاهی در محل پل هخامنشی

آب رسانی به منطقه های مسكونی عمومی و مكان های دولتی و تامین آب مورد نیاز ساكنان آ نها

ذخیره سازی آب جهت تامین آب مورد نیاز زمین های كشاورزی، باغ ها

تصویر نگاره كشاورز روی مهر استوانه ای قرن پنجم پ. م.

بهره برداری احتمالی صنعتی از نیروی آبی(هیدرولیكی) برخی سدها (سد 1 و 2 تنگ حنا)

ایجاد كانال ها در دامنه تپه های طبیعی

ایجاد كانال در زمین های هموار

ایجاد كانال در قسمت های كوهستانی

نتیجه

منابع و ماخذ