اصول و نقش حیا و حجاب در تربیت فرزندان در خانواده

هر بچه‌ای که به دنیا می‌آید، از نظر درونی‌ نهاد او این چنین است. پرده‌دار است نه پرده‌دَر و همان پرده‌داری موجب می‌شود که به طرف فعل قبیح و زشت نمی‌رود، من عرض کردم «حیای من الله» داریم، «حیا من الناس» داریم، «حیا من النفس» داریم. اینها در جای خودش بحث دارد، ولی بدانید ریشه این است. این که من عرض کردم راجع به حیا، هم نسبت به پیشگیری نسبت به افعال زشت است؛ هم قبل از آن است هم بعد ازآن است. کارسازی دارد. قبل از آن مانعیّت دارد یعنی این موجب می‌شود که انسان به سمت کار بد و زشت نرود، یعنی همین شرم که درونی است موجب می‌شود شرم او می‌آید. اگر یک وقتی هم ـ نعوذ بالله ـ فرض کنید یک کار زشتی از او سر زد تا آنجایی که هنوز مسخ نشده است و این پرده‌ به طور کلّی دریده نشده و از بین نرفته، متأثّر می‌شود. خودِ او خجالت می‌کشد؛ خودش، خودش را سرزنش می‌کند. لازم نیست دیگران به او بگویند. که ما تعبیر می‌کنیم می‌گوییم: وجداناً ناراحتم. این "وجداناً ناراحتم" معنای آن همان مسأله حیا بوده که خداوند در درون او گذاشته بوده است.
تربیت به معنای فراهم آوردن موجبات رشدوپرورش وشکوفایی تمامی استعدادهای وتوانایی ها و قابلیت های انسان به منظوررسیدن به کمال وسعادت مطلوب می باشد که نیاز به آگاهی و تمرین عملی دارد مادر به عنوان الگوی عملی و تأثیر گذار، روی شخصیت و طرز تفکر فرزندان به ویژه دختران نقش نمادین دارد و رفتار، کردار و پندار او مستقیما در فرایند رشد و تکوین، تعیین کننده است. در جوامع اسلامی که حتی مردان بزرگ از دامن آنان به معراج میروند. زن جایگاه والایی در توسعه و ترویج فرهنگ اسلامی دارد. امام صادق(ع) میفرمایند: «خوشبخت کسی است که مادرش دارای گوهر گرانبهای عفت باشد».   

تربیت به معنای فراهم آوردن موجبات رشدوپرورش وشکوفایی تمامی استعدادهای وتوانایی ها و قابلیت های انسان به منظوررسیدن به کمال وسعادت مطلوب می باشد که نیاز به آگاهی و تمرین عملی دارد.درونی شدن صفت حیابخشی از سیر تربیت است که به طورطبیعی باید در خانواده اتفاق بیفتد چون اولین الگوی فرزندان،پدر مادر هستند و تجلی حیا در رفتار والدین ،آرام آرام رفتار وسپس نفس کودک را شکل میدهد.تاثیر تربیت به حدی است که حتی میتواند آثار صفات ارزش و ژنتیک را در انسان از بین برده وصفات وحالات جدیدی را جایگزین آنها نماید واگر والدین در جهت انتقال عقاید صحیح و ایجاد رفتار درست در فرزندان خود کوشا باشند،خیر او را فراهم کرده اند وخداوند بر آنها رحمت خواهد نمود.   این پژوهش به صورت کتابخانه ای و توصیفی سعی نموده بامحور  قرار دادن آیات و روایات موجود در رابطه با حیا و عفت پیشگی وبررسی انها،به نقشی که والدین در تربیت صحیح فرزند را بدست آورد.   درنهایت راهکارهایی که اسلام برای تربیت فرزندان با حیاو عفیف نشان داده و عوامل موثر در تربیت صحیح ایشان بیان گردید  

عفت در انسان یک امری طبیعی و فطری است و با دلایل قرانی و روائی به اثبات رسیده و حال این عفت نقش مهمی در تربیت فرزندان دارد.با بررسی نقش مادر در تربیت فرزندان ، ضروری است كه این مساله را با روش‌های صحیح بررسی کرد .در این پایان نامه از منابع تربیتی، روانشناسی و تفسیری استفاده شده و در مفهوم شناسی این نتیجه حاصل گردید كه عفت ریشه در فطرت انسان دارد.تمام ادیان آسمانی، حجاب و عفاف زن را لازم شمرده‌اند و جامعه بشری را به سوی آن دعوت كرده‌اند؛ چرا كه لزوم عفاف و حجاب به طور طبیعی در فطرت زنان به ودیعت نهاده شده است. خداوند در قرآن كریم عفت را از صفات مؤمنین شمرده است. و وجود و ضرورت عفت از نظر علمی و تجربی نیز به اثبات رسیده است.وبه دلایل محکم قرانی و روائی استناد و اثراتی که باقی می گذارد پرداخته است. از طرف دیگر ابعاد عفت در پوشش و گفتار و رفتار را باید رعایت کرد و عوامل عفت همچون تقویت ایمان،شناخت ابعاد وجودی خود و ارزش مقام والای آدمی ،نقش دوستی و معاشرت با افراد باحیا،توجه به برکات حیا و عواقب بی حیائی را شناخت و آثار و مصادیق عفت از جمله عفت و بی عفتی در زمینه فردی-خانوادگی و اجتماعی و آثار دنیوی و اخروی عفت و عفاف در تاریخ گذشته و معاصر تقویت نمود.پس با توجه به نقش مادر در ایجاد و حفظ عفت فرزند که با ذکر مراحل مختلف،تاثیر گذاری عفت مادر را به تصویر می کشد و در سایه این تربیت جامعه ای سالم وارزشی را رقم می زند و به این نتیجه می رسد که مادری عفیف،می تواند فرزندانی عفیف تربیت کند. کلید واژه ها : عفت – تربیت – نقش  «یَاَ اَیّهَاَ النَّبِیُّ قُل لّاَزواجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المومِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلابِیِبهِنَّ ذلِکَ اَدنَی اَن یُعرَفنَ فَلَا یُو ذَینَ وَ کَاَن الله غفوراً رَّحِیماً»؛ «ای پیامبر به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو (هنگام خروج از منزل چادرهای خود را بپوشند. این كار برای این كه (به عفت و پاكدامنی) شناخته شوند و مورد آزار و اذیت قرار نگیرند بهتر است (و اگر تا كنون خطا و كوتاهی در زمینه‌ عدم رعایت حجاب از آن‌ها سر زده است) خداوند همواره آمرزنده رحیم است.»