دانلود تحقیق پیشگیری از عودت اعتیاد

پیش گفتار

درمان اعتیاد با انتخاب یکی از دو هدف اصلیِ پاکی کاملی و کاهش آسیب اعتیاد، می­تواند شروع شود ولی هر بیماری که با یکی از این اهداف، درمانش شروع شد؛ با توجه به نیازها، شرایط و خصوصیاتش باید اهداف فرعی دیگری برای او (از همان ابتدای درمان) انتخاب شود.

 بنابراین پزشکان باید با انواع اهدافی که می­تواند برای یک فرد معتاد در نظر گرفته شود؛ آشنا شوند و براساس آن برای هر بیمار با مشارکت خود او، در ابتدا اهداف درمان را تعیین نمایند. مثلاً در موردِ بیماری که به علت کمر درد، مصرف تریاک خود را شروع کرده است و در حال حاضر انگیزه زیادی برای ترک دارد، باید علاوه بر تعیین هدف کلی پاکی کامل، هدف فرعیِ از بین بردن علت کمردرد را نیز حتماً مدنظر داشت وگرنه همین درد دوباره باعث عود اعتیاد خواهد شد و یا در مورد بیماری که او نیز با هدف اصلی پاکی کامل درمانش را شروع کرده ولی هیچ سابقه­ی ناراحتی جسمانی را در شرح حال خود نمی دهد، بلکه سابقه­ی افسردگی را بیان می­کند؛ یکی از اهداف فرعی حتماً باید درمان ضد افسردگی در او باشد (و هدفِ فرعیِ از بین بردن علت کمر درد در او بی معنی خواهد بود).

 اهداف درمان

با در نظر گرفتن وضعیت و شرایط فرد معتاد می­توان اصول ذیل را به عنوان اهداف درمانی مشخص کرد.

1- رسیدن به زندگی عاری از مصرف مواد

2- افزایش انگیزه­ی بیمار برای حفظ پرهیز

3- حذف رفتارهای ضد اجتماعی بیمار و بهبود روابط اجتماعی او

4- کمک به ارتقاء عملکردهای متنوع و مختلف فرد در زندگی

5- رسیدن به مطلوب ترین حالت بدنی از نظر طبی (سعی در بهبود عملکرد سیستم­های مختلف بدن که در طی دوران اعتیاد آسیب دیده اند).

6- شناسایی و درمان اختلالات روان پزشکی در فرد.

7- بهبود روابط فرد با افراد فامیل، دوستان و اطرافیان.

8- بهبودی دوباره­ی عملکرد حرفه ای فرد در جامعه.

9- بالا بردن ارزش های معنوی برای بیمار.

10- کسب مهارت های لازم در مواجهه با مشکلات زندگی و برای مقاومت در برابر وسوسه­ی مصرف مواد.

11- حل کردن مشکلات بی خانمانی برای بیماران بی خانمان.

12- کسب ظرفیت­های لازم، مربوط به رشد و بلوغ شخصیتی.

13- پیشگیری از عود اعتیاد.

برای برنامه ریزی درمان اعتیاد در سطح جامعه باید این اصول را در نظر گرفت:

1- در نظر گرفتن ظرفیت های مالی و سیاسی موجود در جامعه.

2- دقت در استفاده از منابع مالی و پرسنلی و جلوگیری از هدر رفتن آنها.

3- مشخص کردن واضح و دقیق فلسفه ی برنامه­ی درمانی برای کلیه­ی پرسنل درمانی.

3- انتخابِ شیوه های درمانی که مؤثرتر هستند.

5- در نظر گرفتن این موضوع که هیچ نوع درمانی کاملاً ایمن نیست.

 به طور کلی رویکردهای درمانی را می توان به دو گروه بزرگ تقسیم کرد که عبارت اند از:

پرهیز کامل و دستیابی به یک زندگی عاری از مواد (Abstinence).

کاهش آسیب­ها و عوارض ناشی از اعتیاد در فرد (Harm Reduction)

براساس انتخاب یکی از این دو رویکرد با توجه به شرایط بیمار و توافق با وی بعد از مصاحبه­ی انگیزشی، می توان سایر اهداف درمانی را نیز (که در بالا ذکر شده) مشخص کرد.

به عنوان مثال در درمان با متادون در صورتی که رویکردِ ما، پرهیز کامل باشد؛ با کاهش تدریجیِ دوزِ متادون و قطع آن (سم زدایی) بیمار را به زندگی عاری از مواد می رسانیم ولی در صورتی که رویکردِ ما کاهش عوارض اعتیاد در فرد باشد؛ بیمار را روی درمان نگه دارنده با متادون قرار داده و دوز آن را آن قدر بالا
می بریم که بیمار وسوسه ی مصرف مواد دیگر را نداشته باشد و این درمانِ نگه دارنده را تا هر وقت که بیمار بخواهد ادامه می دهیم. در واقع در " کاهش عوارض اعتیاد"، ما به بیمار می­گوییم که مثلاً به جای تزریق هرویین که می­تواند باعث شیوع بیماری هایی نظیر ایدز و هپاتیت گردد و ثانیاً عملکرد شغلی و اجتماعی او را نیز مختلف می­کند، می­تواند تحت درمان نگه دارنده با متادون خوراکی با دوزی که وسوسه اش را از بین ببرد قرار گیرد و این درمان تا هر زمان که او بخواهد ادامه خواهد یافت. یا مثلاً با رویکرد کاهشِ آسیب و عوارض اعتیاد می توانیم برای کسانی که حتی حاضر نیستند تزریق هرویین را ترک و متادون مصرف کنند؛ سرنگ یک بار مصرف به صورت رایگان در اختیارشان بگذاریم و عوارض استفاده از سرنگ مشترک را به آنها گوشزد کرده و با این کار سعی در کاهش شیوع بیماری­هایی نظیر ایدز و هپاتیت نماییم.

البته در حین اقدامات کاهشِ آسیب و عوارض اعتیاد (Harm Reduction) با بیمار مصاحبه های انگیزشی هم صورت می­گیرد تا در صورت ایجاد انگیزه­ی لازم، وارد درمان­های پرهیز کامل (abstinence) گردد.

ابزارهای بهبودی 11 قدم

۱. درمان ناپذیر

ما معتادان در حال بهبودی باید بپذیریم که هرگز نمی توانیم هیچ ماده مخدر یا روان گردانی را دوباره مصرف کنیم. افکار ناسالم و معتادگونه ممکن است ما را متقاعد کنند که از بیماری اعتیاد ما درمان یافته و اکنون ما شفا پیدا کرده ایم یا اینکه مشکل ما فقط یک نوع ماده مخدر خاص بوده و به همین علت، ما می توانیم ماده مخدر یا روانگردان دیگری را بدون اینکه مشکلی برای ما ایجاد کند مصرف کنیم. ولی باید بدانیم که ما به عنوان افرادی که از بیماری اعتیاد در عذاب هستیم، حق انتخاب و کنترل هر نوع ماده تاثیر گذار بر ذهن، روانگردان یا مخدر را از دست داده ایم. به همین علت، اگر واقعیت وضعیت مان را كاملاً صادقانه بپذیریم شانس لغزش و بازگشتن به سوی اعتیاد بسیار کم خواهد شد.

فایل ورد 12 ص