مسجد جامع نظنز و مقبره شیخ عدالصمد 19 ص

تحقیق مسجد جامع نظنز و مقبره شیخ عدالصمد

مسجد جامع نطنز

كتیبه های تاریخ دار بنا:

 قدیمی ترین كتیبه بنا ، ضلع شرقی گنبد خانه ، مورخ به 389 است . این كتیبه در مرمت سال های اخیر آشكار شده است . بر كتیبه سر در مسجد ، تاریخ 704 ثبت است . و در منبت كاری شده این ورودی كتیبه ای دارد به تاریخ 825. ایوان شمالی مسجد و مقبره شیخ عبدالصمد هر یك كتیبه ای به تاریخ 707 دارد . بخش پایانی كتیبه سر در خانقاهی كه در غرب مسجد بوده فرو ریخته بود كه اكنون با تاریخ 716 مرمت شده است . سر در خانقاه چهار لوه مرمر دارد . كه یكی از آن ها مورخ به 912 است و بر بالای در چوبی آن تاریخ 1348 دیده می شود . بر دو كتیبه مناره ، تاریخ های 725 ، 1342 ثبت است . در قدیمی ترین مسجد كه به كوچه مجاور ضلع شمالی آن گشوده می شود ، كتیبه ای دارد گه طبق آن تاریخ اتمام ساخت درسال 972 و تاریخ نصب آن سال 1012 بوده است . درایوان جنوبی مسجد ، دولوح وقفنامه به تاریخ های 1103 و 1259 وجود دارد . در این ایوان ، كتیبه ای دیگر حاكی از تعمرات سال 1178 است .  از زیر لایه های گچی پوشش این ایوان ، نوشته هایی به نظم و نثر با تاریخ های مختلف آشكار شده است . از جمله تاریخ های ، 899، 940، 951، 993، 1178 كتیبه ای منظوم در ایوان شمالی ماده تاریخی دارد كه خبر از تعمیرات و سفید كار ی مسجد در سال 1139 می دهد .كف این ایوان نیز پوشش كاشی مورخ به 1366 و نیز 1326

 ش دارد . صندوق قبر شیخ عبدالصمد نیز پوششی از كاشی دارد كه بر اساس كتیبه منصوب بر بالای آن در سال 1045 انجام شده است . ضریح چوبی این آرامگاه مورخ 1064 است علاوه بر این كتیبه ها دو فرمان از شاه عباس صفوی وشاه زاده حسام السلطنه قاجار بر سر در مسجد وجود دارد كه به ترتیب مرخ به 1024 و 1281 است .

بانیان و سازندگان بنا :

 بر اساس كتیبه های موجود ، بانی مسجد جامع و خانقاه و مقبره شیخ عبدالصمد خلیفه بن حسین بن علی ماشتری و مباشر احداث این ابنیه شمس الدین محمد بن علی نطنزی بوده است . بر اساس كتیبه های گنبد مقبره ، معمار آن ابراهیم بن اسماعیل بنا اصفهانی و دستیارش شیخ اسماعیل بوده است . بر بدنه مناره نام محمد بین ابی علی و نیز امیركبیر جلال الدین عبدالله دیده می شود و چنین نگاشته شده كه این مناره به سعی كمال الدین محمد احداث شده است .