خلاقیت و نوآوری

- مقدمه

آرامش زندگی در گرو برآوردن نیازهاست. نیازها به طور كلی به 5 گروه تقسیم می‌شوند:

• نیازهای فیزیولوژیكی
• نیاز به امنیت
• نیازهای اجتماعی
• نیاز به احترام
• نیاز به خودیابی

كه بترتیب نیازهای اولی نیازهای رده پایین و نیازهای آخری نیازهای رده بالا به حساب آمده و نیاز به خودیابی حد بالای نیازهاست.

برآورده شدن مناسب نیازها شرط لازم برای بوجود آمدن آمال و آرزوهاست. به عنوان مثال یك فرد گرسنه و آواره هرگز به فكر پرواز بر فراز كوهها نخواهد افتاد. بسیاری نیز معتقدند كه خلاقیت در نیاز متولد می‌شود همانگونه كه بسیاری از اختراعات بزرگ نه محصول تعریف مشكلی خاص بلكه برای برآورن نیازی خاص به وجود آمده‌اند.

2- اصول اولیه خلاقیت

به طور كلی خلاقیت فرایندی است كه طی زمان ادامه داشته و ابتكار، انطباق‌پذیری و تحقق از خصوصیات بارز آن به شمار می‌آیند و می‌تواند جوابگویی برای مشكلات باشد. برخی از محققان اصولی برای مشخص شدن مرزهای خلاقیت تعریف نموده‌اند: اول اینكه خلاقیت متضمن پاسخ یا مفهومی نو باشد یا آنكه احتمال وقوع آن بسیار كم باشد. اما باید توجه داشت كه نو بودن و اصالت با آنكه شرط لازم خلاقیت است اما كافی نیست. زمانی یك پاسخ را می‌توان بخشی از یك فرایند خلاقیت به شمار آورد كه تا اندازه‌ای با واقعیت مطابقت داشته یا اصولاً واقعی باشد. دوم خلاقیت باید گره‌ای را بگشاید یا با وضعیتی تناسب داشته و یا مقصود معینی را برآورد. سوم، خلاقیت واقعی مشروط به دوام آن بینش ابتكاری، ارزیابی و تفسیر و رشد آن باشد. در جمله‌ای كوتاه می‌توان اینگونه بیان كرد «خیلی‌ها ایده‌های خوب دارند اما عده كمی آنها را عملی می‌كنند». همچنین یكی از عواملی كه معمولاً با خلاقیت مربوط می‌دانند موضوع هوش است.

3- وجوه هوش

یك مبنای طبقه‌بندی، نوع فرایند و یا نحوه عملكرد خاصی است كه انجام می‌گیرد. این نوع طبقه‌بندی شامل 5 گروه اصلی از توانشهای هوشی می‌باشد كه عبارتند از عوامل

• شناخت
• حافظه
• تفكر همگرا
• تفكر  واگرا و
• ارزشیابی.