وسایل اندازه گیری انواع سطوح و شیب ها

وسایل اندازه گیری انواع سطوح و شیب ها

موضوع : وسایل اندازه گیری انواع سطوح و شیب ها

كلیات : در رابطه با وسایل اندازه گیری

در كارگاه ماشین های ابزار هر قطعه می بایستی به طور دقیق و به اندازه لازم تراشیده شود و به همین جهت ، یكی از كارهای اساسی در تولید هر قطعه ،‌اندازه گیری می باشد . دقت در اندازه گیری قطعات بسیار مهم و لازم است . زیرا كه باید مطمئن شویم قطعات بعد از عملیات تراشكاری به طور مناسب با یك دیكر مونتاژ ( یا بر هم سوار یا منطبق ) خواهند شد . در صورتیكه هنگام اندازه گیری بی احتیاطی شود و به طور صحیح عملیات اندازه یگری صورت نگیرد ،‌وقت و مواد مصرف شده ، هدر رفته و كار انجام شده بی ارزش تلقی می گردد.

وسایل اندازه گیری طول را می توان به دو دسته تقسیم كرد : مستقیم و غیر مستقیم

وسایل اندازه گیری مستقیم :

وسایل اندازه گیری مستقیم دارای درجه بندی خطی هستند و با قرار دادن آنها در كنار قطعه مورد اندازه گیری ، اندازه قطعه مستقیماً از روی خطوط درجه بندی خوانده می‌شود مانند انواع خط كش های مدرج ،‌كولیس ها ، میكرومترها و … كه انواع خط كشهای مدرج را در همین فصل و كولیس و میكرومتر را مستقلا در فصل بعدی مورد بحث قرار خواهیم داد . این وسایل ، به وسایل اندازه گیری متغیر نیز موسوم هستند.

وسایل اندازه گیر غیر مستقیم :

در این وسایل اطلاعات مربوط به اندازه قطعه را به یك مقیاس مدرج منتقل كرده و به این ترتیب اندازه به صورت غیر مستقیم به دست می آید . مانند پرگارها كه در همین فصل مورد بحث قرار خواهند گرفت .

1-2- اندازه گیری با خطكش های مدرج

خط كش های فلزی خط كش عموماً با دقت بالاتری نسبت به مترها تهیه می‌شوند دقت خط كشهای فلزی 5/0 یا 1 میلیمتر است جنس این خط كشها به ضخامت آنها بستگی دارد و معمولا با ابعاد و جنس های مختلف ساخته می‌شوند .

خط كشهایی نیز وجود دارند كه یك لبه آنها برحسب میلیمتر و لبه دیگر بر حسب اینچ مدرج شده است . خط كش های فلزی در انواع مختلف تولید می‌شوند و در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند در زیر به شرح نمونه هایی از آنها پرداخته می‌شود .

خط كش های تخت :

این خط كشها كه تقریباً معمولی ترین خط كش ها است در كارهای فلزكاری برای رسم خط و یا اندازه گیری بكار گرفته می شود جنس این خط كشها از فولادی تهیه شده كه در مقابل ضربه و خمش مقاوم هستند .

خط كش قلاب دار :

این خط كش كه درشكل زیر مشاهده می كنید به دلیل اینكه قلابی در انتهای آن دارد برای اندازه گیری قسمت داخلی كاسه ساچمه ها ، فلكه ها و طول سوراخ های شیاردار مناسب است . زیرا هنگام اندازه گیری می توان قلاب آن را در پیشانی قطعه قرار داد . استفاده از این ابزار دقت اندازه گیری را بالا می برد . این نوع خط كش ها دارای تقسیمات میلیمتری و اینچی هستند . لازم به توضیح است كه قلاب نصب شده می تواند ثابت و یا قابل تنظیم نیز باشد .

خط كش با انتهای مدرج :

این خط كشها تشكیل شده اند از یك دسته آجدار كه یك طرف آن مهره محكم كننده و طرف دیگر آن حالت یك بست را دارد كه با مهره مذكور ارتباط دارد . روی این مجموعه قطعات كوچكی مطابق شكل زیر سوار می‌شود . این خط كشها برای اندازه گیری جای خارها و سوراخها و یا مكانهائیكه اندازه گیری سطوح آنان به دشواری میسر است می توان استفاده كرد . لازم به توضیح است هر كدام از این قطعات دارای یك طول خاص است .