بررسی پوستر در ایران

فهرست

 فصل اول:

گذری بر تحولات پوستر در جهان و ایران

1-1- مقدمه پوستر

1-2 تاریخچه پوستردر جهان

1-2-1 تأثیرات ژول شره و لوترک در پیشبرد پوستر

 1-3 تاریخچه پوستر در ایران

 1-3-1 تاریخچه پوستر بعد از انقلاب

 1-4 اعلان های عامیانه مذهبی

 فصل دوم:

 ماهیت پوسترو کاربرد آن

 2-1 ماهیت پوستر و کاربرد آن

 2-2- طراحی پوستر

 2-3 عوامل مؤثر در طراحی پوستر

 2-4 ویژگی های فنی طراحی پوستر

 2-5 کاربرد حروف در پوستر

 2-6 ویژگی های یک پوستر مناسب

 2-7 فواید آموزش از طریق پوستر

پــــــــــــــــــــــوســـــــــــــــتــــــــــــــــــــر

 - نتیجه گیری

 - منابع و مآخذ

 فصل سوم:

 گزارش پروژه عملی 

فصل اول

گذری بر تحولات پوستر در ایران و جهان

1-1- مقدمه

 هنر پوستر :

در سه دهه آخر قرن نوزدهم میلادی بر اثر تحولات مصورسازی و پیوند  نزدیکی که بین نقاشی و چاپ برقرار شده بود، پدیده تازه یی موسوم به پوستر یا آفیش بوجود آمد. امروزه پوسترهای مصور با بهره گیری از حروف متنوع، طراحی و نقاشی و عکاسی، بمنزله نمونه های کاملاً پیشرفته یی از هنر گرافیک نوین شناخته می شوند. گو اینکه پوسترسازی، شاخه یی از گرافیک است، ولی با سایر رشته های هنرهای تجسمی نیز پیوند متقابل دارد.درواقع در تاریخ صدساله پوسترسازی این هنر و سایر هنرهای تجمسی دارای تأثیرات متقابل و تبادل امکانات بوده اند.

 سرچشمه پوسترها را همچون مصورسازی، در گذشته های دور می توان  جستجو کرد. به یک معنا نقش برجسته های آشوری، ایرانی و رومی نوعی پوستر بوده اند. زیرا رویدادهایی را به روایت تصویر، توصیف می کردند.

 که درواقع تبلیغی برای دستگاه حاکم بود. بعلاو ه در مصر و روم باستان ساختن آگهی های همگانی یا اعلامیه های دیواری معمول بوده است.و

 یکی از قدیمی ترین آگهی هایی که مکشوف شده، پاپیروسی است که پاداش برای برگرداندن یک برده فراری در مصر را اعلام می کرد. آگهی هایی نیز   از قرون وسطی باقی مانده که روی پوست نوشته می شد حتی برخی ازاینها دارای تصویر نیز بوده اند.

 آگهی همگانی چاپی از اواخر قرن پانزدهم میلادی ظاهر شد. از قرن شانزدهم به بعد نمونه هایی از آگهی های چاپی چون اعلامیه های دولتی و ..... که اکثراً متشکل از حروف چاپی بودند، رایج گشت اما فن چاپ می بایستی مراحل پیشرفته تری را طی کند تا امکان پیدایش پوستر مصور رنگی فراهم گردد.

 البته چاپ رنگی و گسترش آن به تنهای دری هنر پوسترسازی مؤثر نبود، بلکه زندگی در شهرهای بزرگ و صنعتی، و نوع جدیدی از ارتباطات همگانی که به همراه خود آورد، عامل اصلی بود.

 آگهی های نمایش اولین نمونه های آگهی دیواری بودند که ضمن تحول، اصول و قواعد پوسترسازی را پی ریزی کردند. در اوایل قرن نوزدهم در برخی کشورهای اروپایی، بخصوص در انگلستان، بر تعداد تماشاخانه ها افزوده شده بود و مردم از نمایش استقبال می کردند

 در این زمان به تماشاخانه قبض هایی میدادند که هم کارکرد بلیط را داشت و هم برنامه در آنها توضیح داده می شد. قبض های مذکور با حروف چاپی معمول در مطبوعات چاپ می شدند ولی در صفحه آرایی آنها دقت زیاد مبذول می گردید.

 بعدها با بزرگتر شدن ابعاد قبضها، آنها را بر دیوارها می چسبانیدند و بدین طریق «آگهی های نمایش» به صحنه ظهور رسید. در طرح و صفحه آرایی آگهی های مذوبور مهارت های خاصی بکار می رفت تا تنوع و فراوانی مطلب، حالت خشکی و یکنواختی بوجود نیاورد. به این منظور از انواع بسیار متنوع حروف چاپی که ابداع شده بود، استفاده های مناسب می کردند و گاهی نیز تصویر کوچکی بر آن می افزودند. صفحه آرایی این نوع آگهی ها، خاصه در هنر پوستر انگلستان بنحوی استمرار یافت و حتی امروزه هم اثرات خود را بر جای گذاشته است.

 تدریجاً آگهی های همگانی از آگهی های مربوط به تماشاخانه ها فراتر رفت و تبلیغات مغازه ها، جراح ها ، وسایل حمل ونقل و مسافرت را در بر گرفت.

 در این آگهی ها، گاهی حروف چاپی بصورت یک منحنی در بالای صفحه تنظیم میگردید، و سایر مطالب بطرز زیبا و چشمگیری در صفحه آگهی گنجانده می شد. به مرور در این ها تصویر هم ظاهر گشت و ارتباط بین حروف و تصاویر مورد توجه قرار گرفت. بدین منوال فن پوستر مصور تولد یافت.

1-2 تاریخچه پوستر در جهان

پوسترها آثار میرایی هستند اما پاره ای از آنها  در  عین گذرابودن نیز ماندنی اند.

 پوستر نخستین هنرپاپ و نخستن فرم هنری بود که به چیزهای زندگی عادی به شیوه خاص خویش یعنی بی پروایی محض و پیش پا افتادگی محض پرداخت . پوستر هنری برونگر است.

درهنگام طراحی یک پوستر باید در مرحله اول موارد استفاده آن موردنظر قرار گیرد.

امروزه اکثر ارتباطات روزمره وابسته به تبلیغات است، تبلیغاتی همگانی و مؤثر در زندگی، تبلیغاتی برای به جریان افتادن و پیشرفت ارتباطات، عرصه خدمات و کالاها، و..... ، تبلیغاتی برای فراخوانی، هشداردادن، بازداشتن، تشویق و ترویج کردن و ..... و مؤثرترین ابزار تبلیغاتی که می تواند جوابگوی تمامی این مسائل شود پوستر است، که در دید همگان عرضه می شود و بدلیل قابلیت و گنجایش موارد بیشتری که در مورد موضوع دارد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

 محل نصب پوستر،جنس پوستر، چگونگی انجام مراحل تکنیکی و چاپ پوستر، وسایل نصبی پوستر و ..... از مجموعه عواملی است که در این پژوهش به آنها می پردازیم.

« اختراع لیتوگرافی بوسیله آلویس سن فلدربین سالهای 1798- 1796 میلادی هنر پوستر را به مرحلة جدید رساند و آثار با تیراژ بالا چاپ شدند. مشخص ترین پوستر چاپ شده که با تیراژ زیاد انتشار یافت، در انگلستان توسط ویلیام کاکاستون تهیه شد. لیتوگرافی رنگی در سال 1927 اختراع شد که مهمترین تحول در تاریخ پوستر است. از پوستر بعنوان وسیلة ارتباطی مؤثر و با تنوع بی پایان استفاده شد. در اواخر قرن 18 زمان پیشرفت واقعی پوستر بود. در اکثر پوسترهای ایندوره حروف و شعار در بالای تصویر نمایان بود. پوستر در نیمه دوم قرن 19 در کشورهای اروپایی رواج قطعی پیدا کرد.[1]»

طراحی پوستر و انگیزه آن شکوفایی و رونقی بود که در وضع کشورها بوجود آمد و آنها فرصت داشتند تا به توسعه صنایع خود از راه ایجاد مراکز تفریحی گوناگون بپردازند. نیاز به طراحی پوستر برای جلب نظر مردم به تولیدات آنها بود.

 « دهة 1850 و 1840 میلادی اوج تحول پوستردر اروپا محسوب می شد. کاپیلو که کاریکاتوریست و چهره ساز بود را پدر پوسترمدرن می دانند او معتقد بود که پوستر قبل از هر چیزی باید بیان گرافیکی داشته باشد و بوسیله خطوط و رنگها همیشه نمودار ارادة قوی باشد تا بتواند حرکت ایجاد کند.

 در انگلستان در سال 1875 میلادی مارک استیسی با استفاده از کلیشة چوبی پوستری برای تبلیغ را طراحی کرد. کم کم پوستر مورد توجه هنر دوستان قرار گرفت بطوریکه در سال 1884 میلادی نمایشگاهی از پوسترها در پاریس برگزار شد و اولین کتاب در مورد پوستر نیز به قلم مندرون نوشته شد  سپس در سال1890 میلادی در نیویورک نمایشگاهی از پوستر در معرض دید عموم قرار گرفت. هنرمندانی که نقش مؤثری در پوستر داشتند، مانند تولوزلوترک بود که موضوع اصلی کارهای وی شرح وقایع داخلی مردم بود.  او تجربة شخصی خود را بصورت دراماتیک درآورد و از پوستر بعنوان وسیله ای برای بیان آن استفاده کرد. آثار او بیشتر طرح های فکاهی بودند. پوستر مورد توجه مردم و هنرمندان قرار گرفت و  نمایشگاههای متعددی برای نشان دادن آثار برگزار شد. در سال 1895 میلادی نمایشگاهی از پوستر در لندن برگزار شد.تا دهة 1920 میلادی همة پوسترهای مصور بوسیلة هنرمندان تصویرگری  می شد. اما در این پوسترها بتدریج از شیوه های عکاسی  نیز استفاده شد. بطوریکه مدرسه طراحان سوئیس را میتوان بعنوان اولین طراحان در زمینة استفاده از عکاسی در طراحی پوستر معرفی کرد. مخصوصاً هانس فینلسر که در مدرسة هنر زوریخ تدریس می کرد نقش مهمی را دراین مورد داشت.هربرت ماتزنیز پوسترهایی برای جلب جهانگردان طراحی کرد و در این رابطه پیشگام بود. پوسترهای او در نگاه اول رنگی بنظر می رسیدند ولی در اصل عکس سیاه و سفید بودند که بطور رقیقی رنگ آمیزی شده بود.[2]

استفاده از تکنیک های مختلف مثل ایربراش، فتوگرافیک، بکاربردن روشهای مختلف در حروفچینی و سیستم پیشرفته چاپ و تخصصی شدن نحوة طراحی پوستر، هنر پوستر را متمایز میکند.

« سوئیس با یکپارچه کردن و توسعه دادن میراث گذشتگان خود به عنوان معتبرترین مرکز طراحی گرافیک در اواخر دهة 50 بود.

 پوستر به صورت امروزی که ما می شناسیم در سه دهة آخر قرن 19  در فرانسه متولد شد با آثاری توسط افرادی مانند تولوزلوترکLAUTREC و ژول شره CHERET بوناردBONNARD و هوراسل ورنهNERNET بوجود آمد وتحولاتی که صنعت چاپ و عکاسی و لیتوگرافی بوجود آوردند همگام با پیشرفت این صنایع، پوستر نیز تا به امروز روند تکاملی خود را طی کرده است».[3]

بیان تصویری در پوستر  و رشد آن انواع مختلفی از پوستر را بو جود آورد.از جمله: پوسترهای تبلیغاتی و تجاری که از بدو شروع و رواج پوستر تا دهة اول قرن بیستم ادامه داشت و پوسترهای اجتماعی و سیاسی که از جنگ جهانی اول مورد استفاده قرار گرفت.

 ژول شره را پدر پوستر میدانند. پیشگامان این هنر در کوششهای خود برای تلفیق مقاصد هنری و تبلیغی به ضرورت طراحی ساده و قوی که پیام معین را بلافاصله وبا صراحت به مخاطب برساند، پی بردند. پس از جنگ جهانی دوم هنر پوستر رشد چشمگیری کرد.

 در طراحی پوستر هدف این است که پیام به صورت گسترده پخش شود. طراح پس از ارزیابی موضوع و ایجاد روش مناسب پیام مزبور را به صورت تصویر ارائه میدهد.