پروپزال جایگاه و نقش رسانه در پیشگیری از جرم درجامعه

طرح مسأله

پدیدة مجرمانه ، اعم از جرم و انحراف ، همواره یكی از مسائل مبتلا به هر جامعه در تمام اعصار بوده است .ثبات وامنیت اجتماعی یك جامعه ، دلبستگی به میزان كنترل و طرز برخورد پدیدة مجرمانه دارد . از انبوعی یك از اهداف نمایی جامعه شناسان، انسان شناسان ، دانشمندان عدم ارتباطات ، جرم شناسان و سایر متخصصان علوم انسانی و حتی گاه تجربی ، شناخت پدیدة مجرمانه و تلاش در جهت كاهش میزان آن در اجتماع می باشد .

در این زمینه تلاشها و مجاهدتها بسیاری صورت پذیرفته است ولی یك اصل ، بعنوان مادر و اساس تمام فعالیتها بعنوان مركز ثقل قرار گرفته است و آن اصل (پیشگیری ) می باشد . مطابق ضرب المثل قدیمی( پیشگیری بهتر از درمان است ) به پیشگیری بعنوان عاملی مفید، كم خرج و بسیار كارا در كنترل مضر است نگریسته نشده است . در مقولة جرم نیز چنین است . با توجه به ذات جرم كه مقوله ای انسانی و لذا میتنی بر محاسبات غریزی انسانی است بهترین روش برای مقابله با آن ، پیشگیری از جرم است و نه برخورد با جرم (كیفر ). چرا كه در پیشگیری ،  در واقع زمینه های ارتكاب جرم از بین می رود و تلاش در انصراف فرد از ارتكاب جرم است و نه تنبیه وی بخاطر ارتكاب جرم از مهمترین روشها و وسایل پیشگیری از جرم د ر اجتماع مدرن ، آموزش و فرهنگ سازی می باشد كه بدیهی است اولین و بهترین وسیله جهت كمك به این منظور ، وسایل ارتباط جمعی و مؤثرترین آنها رادیو و تلویزیون می باشد كه در این پژوهش ، تلاش خواهد شد ، جایگاه و نقش رسانه ( رادیو و تلویزیون ) در پیشگیری از جرم در جامعه مورد بررسی قرار بگیرد .

  مشخصات طرح تحقیق

پرسش آغازین (پرسشی كه كل تحقیق برای پاسخگویی به آن اجرا می شود):

یكبار استفاده از رسانه بعنوان تأثیر گذار ترین ابزار فرهنگ سازی آموزشی در اجتماع ، می توان رسالت پیشگیری از جرم را بعهده گرفت ؟  و در صورت مثبت بودن پاسخ نحوه میزان آن چگونه باید باشد ؟

پیشینة تحقیق ( بهترین تحقیقات و تألیفات موجود در این زمینه یا زمینه های مشابه ):

مجموعة مقالات  در پیشگیری از جرم در قوة قضائیه

نظریات جرم شناسی

نظریات مطروح در زمینة پیشگیری از جرم

ضرورت و اهمیت طرح برای صدا وسیما :

صدا و سیما بعنوان تنها نهاد مؤثر و تنها دستگاه با امكانات وسیع سمعی بصری در زمینة آموزش و نیز در زمینة فرهنگ سازی با حجم و اختیارات وسیع برنامه ریزی و ارائه به مخاطبان وسیع می تواند بسیار مؤثر و راحت به فرهنگ سازی در اجتماع پرداخته و اهداف تعالی جامعه را پیاده نماید .

بدیهی است چنانچه مقامات مسؤول و سیاست گذاران محترم صدا و سیما از نظرات كارشناسان هر فن (و اختصاصاً در این مقوله ، جرمشناسان ) در جهت ساماندهی و مسیر دادن به برنامه های ساخته شده در این رسانه استفاده بنمایند ، یقیناً تأثیرات مثبت و كارای آن را در جامعه مشاهده خواهند نمود . صدا و سیما با استفاده از برنامه های خود می تواند چه بطور مستقیم و چه بطور غیر مستقیم در مخاطب و علی الخصوص جوانان تأثیر گذاشته و فرهنگ و كنترل روانی جامعه را در دست داشته باشد . در این پژوهش تلاش خواهد شد ابتدا ، پیشگیری از جرم بطور علمی بررسی شده و آنگاه مصادیق رسانه ای پیشگیری از جرم شناسایی می گردد و سپس تأثیر عوامل گوناگون رسانه ای بر جرم افزایی و یا جرم كاهی از طریق تحقیقات میدانی و پیمایشی بررسی  می گردد و سپس اثر گذاری بر جرم و پیشگیری از آن و آنگاه تلاش خواهد شد ، دستور العملی طراحی و ارائه گردد كه برنامه سازان صدا و سیما ، برنامه های خود را با آن تطبیق داده و آنگاه ساخت گردد و نیز ملاك داوری این برنامه ها قرار گیرد .

مبانی نظری تحقیق :

در مورد این پژوهش ابتدا ، باید به كلیت برنامه ریزی و طراحی ، كاهش كنترل جرم كه از آن به (سیاست جنایی ) تعبیر می گردد  بپردازیم و آنگاه نظریات مطروح در پیشگیری از جرم را مورد بررسی قرار دهیم .

سیاست جنایی بطور بسیار خلاصه عبارتست از مجموعة تدابیر و سیاستها با استفاده از كلیة علوم در جهت كنترل و كاهش میزان جرم در جامعه در سیاست جنایی ابزار جهت پیاده نمودن روشها اصل پیشگیری از جرم بسیار اهمیت دارد كه از جمله مهمترین آنها رسانه (صدا و سیما  ) می باشد كه بحث مفصل در پژوهش خواهد آمد .