تحقیق سازماندهی و مدیریت در مدیریت سازمانی

سازماندهی، عمل بازآرایی اجزاء است که بر اساس یک یا چند قاعده صورت می‌گیرد. در مدیریت، سازماندهی را فرایندی می‌دانند که طی آن با تقسیم کار میان افراد و گروه‌های کاری و ایجاد هماهنگی میان آنها، برای کسب اهداف تلاش می‌شود .سازماندهی در حکم فرایندی است که به صورت پیوسته و مستمر ادامه دارد و حیات سازمانی به اطمینان از وجود ساختاری که اثربخشی و کارایی را حاصل گرداند، بستگی خواهد داشت. در واقع سازماندهی شامل وظایفی است که باید اجرا شود، تشخیص کسانی است که باید اجرا کنند، چگونگی گروه‌بندی وظایف و تعیین کسانی است که باید گزارش دهند یا گزارش بگیرند باتوجه به تعریف فوق، این فرایند شامل سه مرحله زیر است:

ساختار سازماندهی: با توجه تقسیم بندی سازمان ها از نظر سازمان دهی به سازمان های بروکراتیک و ادهوکراسی و مزایا و معایب هر یک از این ساختار ها، ما به دنبال بهترین شیوه سازماندهی می باشیم، که این امر تنها با مطالعه تمامی ویژگی های هر یک از انواع سازماندهی امکان پذیر است، تا بتوان با پیاده سازی شیوه برگزیده که تلفیقی از تمامی ویژگی های ممتاز ساختار های گوناگون است، ساختار مناسب سازمان های ایده آل را بنا کنیم.

اصلی ترین و بهترین ویژگی ساختار های بروکراتیک سلسله مراتب آنها می باشد، ولی به دلیل تشریفات بی جا باعث کاهش اختیارات کارکنان سازمان می شود، که این امر موجب کاهش بروز استعداد ها و یکنواختی در سازمان می گردد.

اصلی ترین ویژگی در خصوصیت سازمان هایی که بر مبنای ادهوکراسی پیش می روند، اختیارات و آزادی عملی است که به هر عضو در سازمان داده می شود که علت اصلی شکوفایی استعداد ها و انجام امور به بهترین نحو، همین استفاده بهینه از تمامی سطوح انرژی کارکنان سازمان می باشد.

بنابراین در سازمان های ایده آل بهترین شکل ساختار سازمانی، شکل سلسله مراتبی و در عین حال با دامنه اختیارات بالا و نظارت سازمانی کم می باشد، یعنی باید نظام سلسله مراتب با تعداد طبقات کم و گسترش عرضی زیاد باشد که نظارت مدیران کمبوده و بر روی تعداد زیادی از کارکنان تقسیم شود که این باعث ایجاد نظام بروکراتیک در سطوح بالای سازمان و ایجاد استقلال نظام ادهوکراسی در سطوح پایین می گردد.

در رابطه با چارت پیشنهادی سازمان های ایده آل می توان با توجه به نحوه سازمان دهی از چارتی با انعطاف پذیری بالا مثل چارت های ماتریسی که هم در زمینه های اجرایی و هم در موضوعات نظام اداری منطبق است استفاده کرد همچنین با فرض پایبندی عوامل انسانی که تمامی تلاش خود را در راستای تحقق اهداف سازمانی قرار می دهند، انطباق کامل دارد.

پس در نهایت ساختار سازمان های ایده آل را می توان به صورت نیمه سلسله مراتبی با چارت پروژه ای_ وظیفه ای پیشنهاد کرد.

تقسیم فعالیت ها: واحد های مختلف به چند دسته تقسیم می شوند و هر واحد در یک حوضه با توجه به نوع فعالیت سازمان شروع به کار می کنند و در هر واحد مسئولیت های کلی به اعضای هر واحد داده می شود و در نحوه انجام آن اختیارتی دارند، البته این دامنه اختیارات وسیع نباید به چندگانگی تبدیل شود و همه باید در راستای رسالت سازمان حرکت کنند. این اختیارات به دلیل غنی سازی هر چه بیشتر مشاغل سازمان به بیشینه سازی راندمان کاری، افزایش خلاقیت و افزایش حس رقابت و همکاری در بین واحد های مختلف می انجامد، که این امر در نهایت به ایجاد ارتباطات غیر رسمی و افزایش بهروری کل خواهد رسید.

فرماندهی: مدیریت سازمان های ایده آل و مسئولیت هدایت و نظارت بر عهده مدیریت ارشد است، از جمله وظایف دیگر مدیریت ارشد که در راس سلسله مراتب است و مدیریت تمامی واحد ها را بر عهده دارد، مسئولیت تعیین خط مش های کلی سازمان، رهبری و هدایت کلیه واحد ها در راستای تحقق اهداف بر عهده می باشد. البته این موضوع به هیچ عنوان باعث محدودیت در اختیارات مدیران سطوح پایین نمی شود، هر یک از مدیران میانی که مسئول یک واحد می شوند در نحوه انجام فعالیت ها از آزادی کافی برخوردار هستند و تنها در کلیت امور باید پاسخ گوی مدیران ارشد باشند. بحث فرماندهی تا به این قسمت از سازمان همانند نظام های بروکراتیک بوده است، ولی در بستر سلسله مراتب سازمانی یعنی بخش عملیاتی، مدیران و کارکنان از آزادی عمل زیادی برخوردارند و با توجه به فوق تخصص گرایی در سطوح عملیاتی، این امر میسر می شود که چارچوب ها و اهداف برای کارکنان تعیین گردد و آنان در نحوه انجام امور مستقل باشند تا به نهایت کیفیت دست پیدا کنند.

به عنوان مثال در واحد امور مالی یک سازمان ایده آل، یک حسابدار از آزادی عملی در بخش ثبت حساب ها و نحوه بایگانی صورت های مالی با توجه به چارچوب های سازمانی و اصول اتوماسیون را دارد.

البته در سازمان های ایده آل فرض بر تمامیت صداقت و درستکاری کلیه کارکنان است که وظیفه اصلی واحد نظارت این است که به شدت بر درستی کارها تمرکز نماید.

ساختار سازمانی،تقسیم فعالیت ها و فرماندهی سه راس مهم در سازماندهی سازمان های ایده آل می باشند، که به مدیران ارشد کمک می کنند هرچه بهتر در جهت اهداف بلند مدت و کوتاه مدت حرکت کنند و سازمان را به سیاست هایی که در ابتدا تدوین کرده اند برسانند، معمولاً برای پیاده سازی این سه راس باید از استراتژی خاص هر سازمان بهره برد، زیرا این سه راس باید در جهت استراتژی سازمان عمل نمایند.

ساختار سازمانی، چارچوبی است که مدیران برای تقسیم و هماهنگی فعالیت‌های اعضای سازمانی آن را ایجاد می‌کنند. ساختار سازمانی سازمان‌های مختلف با هم متفاوت‌اند زیر شرایط محیطی و راهبردها و اهدافی که سازمان‌ها دنبال می‌کنند با هم تفاوت دارند. 

ساختار رسمی را مسئولان به‌طور قانونی بنیان می‌گذارند و تصویب می‌کنند و در آن تعداد مشاغل، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی اجرای آنها مشخص می‌شود

ساختار غیر رسمی

ساختار غیر رسمی به‌طور طبیعی پس از ایجاد ساختار رسمی پدید می‌آید. سازمان غیر رسمی حاصل تعامل اجتماعی مداوم است و ساختار رسمی را تعدیل و تحکیم می‌کند یا آن را گسترش می‌دهد