تحقیق عرصه ها و آفاق اعجاز قرآن

ويژگيهاي كلام الهي
اكنون نوبت آن است به جستجوي اين موضوع بپردازيم كه چه ابعاد و خصوصياتي در قرآن مكنون است كه منشأ برتري مطلق قرآن و مبدأ تحدي آن است؟ اعجاز قرآن مي تواند در قلمروهاي گوناگون جستجو و كاوش گردد. البته روشن است كه اين وجوه نه همة آن چيزي است كه قرآن محتوي آن است، بلكه به اقتضاي فهم و برداشت ماست. اينك به اختصار برخي از آنها را مورد توجه قرار مي دهيم.

1-اعجاز در قلمرو لفظ و ساختار ظاهري متن
به اتفاق نظر تمام اديبان و سخن شناسان عرب، قرآن در فصاحت و بلاغت (زيبايي و رسايي) بي مانند است. ساختمان تركيبي كلمات آن و سبك بديع و اختصاصي آن نه سابقه داشته است و نه تقليد پذير؛ ترنم و آهنگ شعر را با خود همراه دارد؛ بشاراتش آرام بخش روان و هشدارهايش بيدارگر و غفلت زداست، لكن تخيل و وزن و قافيه را بر خود نبسته است.
نزول قرآن با شكوفاترين عصر ادبي عرب و روزگار اوج فصاحت و بلاغت اوست.
هنروران قوم تازي در ماههاي حرام ارزنده ترين كالاهاي خويش، يعني سروده هايشان را در باشگاه ادبي و نمايشگاه هنري بازار عكاظ عرضه داشته، داوران و نقادان سخن، برترين نمونه ها را گزينش و معرفي مي نمودند. آن برگزيده ها بر ديوار كعبه آويخته مي شد و ماية‌مباهات صاحبانشان مي شد. هفت قصيده مشهور به «معلقات سبع» از امرؤالقيس، طرفه بن العبد، زهير بن ابي سلمي، لبيد بن ربيعه، عمر و بن كلثوم، عنتره بن شداد و حارث بن حلزه، اشعاري بود كه برتر از آنها كلامي وجود نداشت و به عنوان شاهكارهاي ادبي عرب محسوب مي شد. وقتي قرآن كريم نازل شد و آواي آن به گوش اين چكامه سرايان و زبان ناسان رسيد، انسان جانهايشان را تسخير و دلهايشان را ربود كه آن آثار ادبي و نمايشگاه شعر چونان شمع در برابر خورشيد بي فروغ گرديد و مجال ماندن نيافت: طلع الصباح فأطفاً القنديلا ...