بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت های گروه با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

توضیحات فایل:

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:120

فهرست مطالب :

چكيده:.. 1

مقدمه:.. 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1-مقدمه : 4

2-1)بیان مسأله 6

3-1)اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش.. 7

4-1)اهداف پژوهش.. 8

1-4-1)اهداف خاص پژوهش.. 8

2-4-1)اهداف کاربردی پژوهش.. 8

5-1)فرضیههای پژوهش.. 8

6-1)قلمرو مکانی پژوهش.. 9

7-1)قلمرو زمانی پژوهش.. 9

8-1)روش پژوهش.. 9

9-1)تعریف مفاهیم و واژههای خاص... 10

10-1)ساختار پژوهش.. 11

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2- مقدمه: 13

2-2)مفهوم سود گزارش شده و سود واقعی. 14

3-2)مفهوم کیفیت سود در بحث مدیریت سود 15

1-3-2)عناصر تأثيرگذار بركيفيت سود 16

1-1-3-2)روشهاي مورد استفاده حسابداري. 16

2-1-3-2)درجه اطمينان برآوردهاي حسابداري. 18

3-1-3-2)قابليت اعتماد سود 19

4-1-3-2)ساختار سرمايه 20

5-1-3-2)حفظ و نگهداشت سرمايه 20

6-1-3-2)هزينههاي اختياري. 22

7-1-3-2)ويژگي(كيفيت)مديريت.. 22

8-1-3-2)ويژگيهاي مالي. 23

9-1-3-2)عوامل سياسي و اقتصادي. 24

2-3-2)روشهاي ارزيابي كيفيت سود 25

3-3-2)كاربرد تجزيه و تحليل عناصر صورتهاي مالي مرتبط با بحث مدیریت سود 25

1-3-3-2)تجزيه و تحليل ترازنامه 26

2-3-3-2)تجزيه و تحليل صورت جريان وجوه نقد 27

4-2)صورت جريان وجوه نقد و حسابداري تعهدي. 29

5-2)اهميت اطلاعات مبتني بر جريانهاي نقدي در ارزيابي واحدهای انتفاعی. 30

6-2)مبانی نظری مربوط به مديريت سود 31

1-6-2)فرضیه طرح پاداش.. 35

2-6-2)فرضیه قرارداد بدهی. 36

3-6-2)فرضیه هزینه سیاسی. 37

4-6-2)تئوری نمایندگی. 38

5-6-2)انواع قراردادها و نظريه نمايندگي. 42

1-5-6-2)قرارداد برمبناي رفتار يا زمان. 43

2-5-6-2)قرارداد برمبناي نتيجه يا محرك. 43

6-6-2)هموار سازي سود 44

1-6-6-2)انگيزههاي هموارسازي سود 46

2-6-6-2)ابعاد هموارسازي سود 48

3-6-6-2)روشهای هموارسازی سود 49

1-3-6-6-2)تنظيم زمان معامله 49

2-3-6-6-2)روشهاي تسهيم هزينه 50

4-6-6-2)انواع هموارسازي سود 50

7-6-2)حسابداري تعديلات جامع. 52

8-6-2)حساب سازي. 52

9-6-2)مديريت سود خوب در برابر مديريت سود بد 53

10-6-2)مدیریت سود و تقلب حسابداری. 54

11-6-2)نقش مدیریت و کمیته حسابرسی در ارتباط با مدیریت سود 54

12-6-2)مدلهای اندازهگیری مدیریت سود 55

1-12-6-2)مدل جمع اقلام تعهدی اختیاری(مدل جونز،1991) 55

2-12-6-2)مدل اقلام تعهدی یگانه 59

3-12-6-2)مدل جمع اقلام تعهدی. 60

4-12-6-2)مدل توزیعی. 62

7-2)مبانی نظری مربوط به بازده سهام 64

8-2)شرکتهای فرعی، اصلی و گروه 69

9-2)پیشینه پژوهش.. 71

1-9-2)پژوهشهای خارجی: 71

2-9-2)پژوهشهای داخلی: 76

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

1-3- مقدمه: 80

2-3)فرضیههای پژوهش: 81

3-3)متغیرهای پژوهش و نحوه اندازهگیری آنها 82

4-3)جامعه آماری. 85

5-3)نمونه آماری. 86

6-3)روش جمع آوری دادهها 86

7-3)روش پژوهش.. 87

8-3)آمار توصيفي. 87

9-3)آماراستنباطي. 89

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

1-4-‏ مقدمه‏: 91

2-4)شاخصهای توصيفي متغیرهای پژوهش.. 91

1-2-4)شاخصهای توصيفي بازده سهام شرکتهای اصلی. 91

2-2-4)شاخصهای توصيفي حجم اقلام تعهدی شرکتهای گروه 92

3-2-4)شاخصهای توصيفي اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه 92

4-2-4)شاخصهای توصيفي اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه 93

3-4)آزمون كولموگروف اسميرنف براي تعیین نرمال یا غیر نرمال بودن متغيرهای پژوهش.. 94

4-4)آزمون فرضیههای پژوهش.. 97

1-4-4)آزمون فرضیه اصلی. 97

2-4-4)آزمون فرضیه فرعی اول. 99

3-4-4)آزمون فرضیه فرعی دوم 100

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5-مقدمه: 104

2-5)نتیجه گیری. 105

3-5)پیشنهادهای پژوهش.. 107

1-3-5)پیشنهادهای حاصل از نتایج پژوهش.. 107

2-3-5)پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی. 109

4-5)محدودیتهای پژوهش.. 109

پیوستها:

منابع و ماخذ:

منابع فارسي: 116

منابع لاتین: 119

چکیده انگلیسی 120

فهرست جداول :

جدول1-2. معيارهاي ارزيابي كيفيت سود 26

جدول 2-2. شاخصهاي اندازه گیری اقلام تعهدي اختياري. 63

جدول 1-4: شاخصهای توصیفی بازده سهام شرکتهای اصلی. 92

جدول 2-4: شاخصهای توصیفی حجم اقلام تعهدی شرکتهای گروه 92

جدول 3-4: شاخصهای توصیفی اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه 93

جدول 4-4: شاخصهای توصیفی اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه 93

جدول 5-4: خلاصه شاخصهای توصیفی متغیرهای پژوهش.. 93

جدول 6- 4: نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف برای برازندگی توزیع نرمال. 94

جدول 7-4: نتایج آزمون همبستگی اسپيرمن بین حجم اقلام تعهدی شرکتهای گروه با بازده سهام شرکت اصلی . 98

جدول 8-4: نتایج آزمون همبستگی اسپيرمن بین اجزای اختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه با بازده سهام شرکت اصلی  100

جدول 9-4: نتایج آزمون همبستگی اسپيرمن بین اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی شرکتهای گروه با بازده سهام شرکت اصلی  102

جدول 10-4: خلاصه نتایج آزمون همبستگی اسپيرمن بین مدیریت سود شرکتهای گروه با بازده سهام شرکت اصلی  102

چکیده :

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه رفتار مدیریت سود شرکت­های گروه با بازده سهام شرکت اصلی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می­باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ این سؤال هستیم که آیا سرمایه­گذاران، تحلیل­گران و سایر استفاده­کنندگان از اطلاعات حسابداری، عامل مدیریت سود شرکت­های گروه را درک کرده و در تصمیم گیری­های خود لحاظ می کنند یا نه؟ با توجه به اینکه واکنش بازار سرمایه نسبت به اطلاعات منتشره نهایتاً در بازده سهام منعکس می­شود، بنابراین رابطه رفتار مدیریت سود شرکت­های گروه با بازده سهام شرکت اصلی برای 45 نمونه آماری طی دوره زمانی1382 الی1386مورد بررسی قرار گرفته و برای اندازه گیری مدیریت سود شرکت­های گروه از مدل تعدیل شده جونز[1](1995) استفاده شده است. در این پژوهش کل اقلام تعهدی و اجزای اختیاری و غیر­اختیاری شرکت­های گروه به­ عنوان متغیرهای مستقل و بازده سهام شرکت اصلی به­ عنوان متغیر وابسته می­باشد. برای آزمون فرضیه­های پژوهش از آزمون ضریب همبستگی و ضریب تعیین استفاده شده است و نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که رابطه ضعیفی بین مدیریت سود شرکت­های گروه با بازده سهام شرکت اصلی وجود دارد.

واژه­هاي كليدي: شرکت­های گروه، مدیریت سود، بازده سهام و شرکت اصلی.

مدیریت سود نوعی اقدام آگاهانه با هدف طبیعی نشان دادن سود شرکت جهت رسیدن به یک سطح مطلوب و مورد نظر می­باشد. مدیریت سود زمانی اتفاق می­افتد که مدیران با استفاده از قضاوت (تشخیص) در گزارش­گری مالی و ساختار مبادلات جهت گمراه نمودن بعضی از ذینفعان (شامل سهامداران، اعتباردهندگان، کارکنان، دولت، سرمایه­گذاران و ...) درباره عملکرد اقتصادی شرکت یا تحت تاثیر قرار دادن نتایج قراردادی که به ارقام حسابداری گزارش شده وابسته است، در گزارش­گری مالی تغییر ایجاد می­کنند(پورحیدری و همتی، 1383،ص 49)1.

انتخاب و تغيير اصول پذيرفته شده حسابداري اجازه مي دهد بسياري از معاملات با يك يا چند روش مختلف ثبت شود .به عنوان مثال از بين روش­هاي اولين صادره از اولين وارده، اولين صادره از آخرين وارده و ميانگين موزون براي حسابداري موجودي­ها، روش استهلاك خط مستقيم و نزولي براي دارايي­هاي ثابت، روش هزينه يابي كامل و كوشش­هاي موفقیت آميز براي هزينه­هاي استخراج نفت و گاز، روش كار تكميل شده و درصد پيشرفت كار براي قراردادهاي بلند مدت، مي توان يكي از روشهاي فوق را انتخاب كرد و بعداً آن را تغيير داد. به علاوه، مديران اقلام تعهدي صورت­هاي مالي را مديريت مي كنند، زيرا اقلام تعهدي از انعطاف بيشتري برخوردار هستند. برآوردهايي همچون عمر مفيد دارايي ثابت، قابليت وصول مطالبات، نرخ تنزيل تعهدات بازنشستگي و ساير اقلام تعهدي پايان سال كه سود گزارش شده را تعديل مي­كنند، ابزارهاي سنتي هستند كه مديران در طول زمان ازآنها استفاده كرده و مستقيما قابل مشاهده نيستند (مرادی و همکاران، 1387،ص51)2.

نتايج بدست آمده نشان مي دهد كه مديريت سود مي تواند سبب افزايش قيمت­هاي سهام شود. تحقيقات انجام شده مدارك مناسبي در مورد مديريت (دستكاري) سود در شرايط مختلف اقتصادي نشان مي دهد. مدیران به صورت فرصت طلبانه برسود خالص مديريت مي­كنند. مثلا در دوره­هايي كه قيمت سهام رشد بالايي دارد به دليل ورود سرمايه گذاران غيرحرفه اي و عدم توجه حرفه اي­ها به اطلاعات مندرج در صورت­هاي مالي، مديران اقدام به مديريت سود مي كنند. البته در دوره­هايي كه قيمت سهام رشد كمي داشته باشد، بدليل آگاهي سرمايه گذاران از كاهش قيمت­ها، اثر مديريت سود خنثي شده و اين امر باعث كاهش بازده غيرعادي سهام مي شود. در دوره اي كه قيمت­ها از رشد متوسطي برخوردار هستند، سرمايه گذاران حرفه­اي نسبت به اطلاعات مندرج در صورت­هاي مالي توجه بيشتري دارند و سودهاي تعديل شده و غير تعديل شده(به دليل مديريت سود) را از يكديگر تفكيك مي كنند(همان منبع،ص51)3.

صورت­هاي مالي، منابع مهم اطلاعاتی برای تصمیم گیری­های اقتصادی بشمار می روند که مدیران، سرمایه­گذارن، اعتبار دهندگان و سایر استفاده­کنندگان جهت رفع نیازهای اطلاعاتی خود از آنها استفاده می کنند. صورت­هاي مالي اساسي به عنوان شالوده سيستم­هاي اطلاعاتي حسابداري بايد اطلاعات مربوط و قابل اعتماد را در اختيار استفاده­كنندگان گزارش­هاي مالي قرار دهند تا در مدل­های تصميم گيري آنها مورد استفاده واقع شوند، اين سيستم­ها بايستي مبنائي را براي استفاده­كنندگان ازگزارش­های مالي فراهم آورند تا آنها بتوانند عملكرد شركت را مورد ارزيابي قرار دهند. از آنجایی که تنها و     مهم­ترین ابزار اطلاعاتی استفاده­کنندگان از اطلاعات مالی، همانا صورت­های مالی هر شرکت       می باشد تا آنها بتوانند تصمیم­هایی را اتخاذ کنند؛ اگر این اطلاعات صحیح نباشند، کلیه افراد متضرر خواهند شد. با توجه به اینکه اطلاعات به صورت یکسان در اختیار استفاده کنندگان قرار نمی گیرد، بین مدیران و سرمایه­گذاران، عدم تقارن اطلاعاتی ایجاد می شود. عدم تقارن اطلاعاتی، وضعیتی است که مدیران در مقایسه با سرمایه گذاران، دارای اطلاعات افشاء نشده بیشتری در مورد عملیات و جوانب مختلف شرکت در آینده می­باشند. همین امر سبب می شود که مدیران انگیزه و فرصت مدیریت سود را داشته باشند. تحت چنین شرایطی مدیران ممکن است به واسطه اقلام تعهدی، بصورت موقتی سود شرکت را بیش از واقع نشان داده و بدین طریق سهام شرکت را به قیمت بیش از ارزش واقعی معامله کنند. که نهایتاً منجر به افزایش بازده سهام آن شرکت خواهد شد. با توجه به این موضوع که مدیران مجبورند اقلام تعهدی را در دوره­های بعد برگردانند، احتمال کاهش سود شرکت­های با عملکرد ضعیف در دوره­های بعد افزایش می یابد. زیرا برای شرکت­های با عملکرد ضعیف که به مدیریت سود می پردازند، احتمالاً جریان­های نقدی جهت مخفی­سازی تأثیر اقلام تعهدی برگردانده شده کافی نباشد(ابراهیمی کردلر و داریانی، 1385،ص4)1.

و...