مبانی نظری آثار اجتماعی عدالت قضایی، امام علی، نهج البلاغه

مبانی نظری آثار اجتماعی عدالت قضایی، امام علی، نهج البلاغه

مشخصات محصول:
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

خلاصه ای از کار:

1-5. عدالت قضایی از منظر امام علی علیه‌السلام

یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی که اجرای عدالت در آن بسیار ضروری و بر اثر بی‌عدالتی در آن، بیشترین ظلم‌ها و حق کشی‌ها صورت می‌گیرد قضاوت است.

عدالت قضایی عبارت است از برابر داشتن و رعایت تساوی در بین طرفین دعوی توسط قاضی در جریان رسیدگی و صدور حكم به نفع صاحب حق با رعایت منافع عمومی در چهارچوب موازین اسلامی. به عبارت دیگر عدالت قضایی عبارت است از رسیدگی و صدور حكم به قصد ایجاد توازن بین حقوق فرد و اجتماع در چهارچوب قانون، چنان‌چه امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «مَنِ ابْتُلِیَ بِالْقَضَاءِ فَلْیُوَاسِ بَیْنَهُمْ فِی الْإِشارَةِ وَ النَّظَرِ وَ فِی الْمَجْلِسِ: هر كه در مقام قضاوت قرار گیرد، باید در اشاره كردن ها و نگاه ها و جایگاه نشستن، میان مردمان برابری را پاس دارد.» (كلینى، 1407ق:ج7، 413)

.......................

2-5. آثار اجتماعی عدالت قضایی

1-2-5. پرداخت حقوق هركس مطابق با عمل وی

یكی از اثرات اجرای عدالت قضایی این است كه به هر كارگزاری مطابق با میزان عملی كه انجام داده است، پاداش داده می‌شود و فرقی ندارد كه این افراد از چه موقعیتی در جامعه برخوردارند، چنان‌چه امام علی علیه‌السلام در نامه‌ 53 نهج‌البلاغه به مالك‌اشتر امر می‌نماید: «ثم اعرف لکل امرء منهم ما ابلی و لا تضمن بلاء امرء الی غیره و لاتقصرن به دون غایة بلائه و لا یدعونک شرف امرء الی ان تعظم من بلائه ما کان صغیرا و لا ضعة امرء الی ان تستصغر من بلائه ما کان عظیما؛ اندازه رنج هر یک از کارگزاران را در نظر داشته باش و رنج یکی را به حساب دیگری مگذار و در پاداش او به اندازه تلاشی که کرده و رنجی که دیده، کوتاهی مکن. مبادا بزرگی کسی موجب شود که رنج اندک او بزرگ جلوه کند و فرودی رتبه کسی سبب شود که کوشش سترگ او خوار و کم جلوه به حساب آید.» (نهج‌البلاغه، نامه53، ص434) 

......................

2-2-5. برابری طرفین دعوا در قضاوت

عدالت قضایی اقتضا می‌كند كه قاضی در تمام موارد میان طرفین دعوا برابری را رعایت كند و به طور یكسان به صورت طرفین دعوا نگاه کند و به گونه‌ای عمل نکند که احساس شود قاضی به یکی از طرفین دعوا نظر خاصی دارد، چنان‌كه امام صادق از امیرالمؤمنان علی علیه‌السلام روایت كرده است: «مَنِ ابْتُلِیَ بِالْقَضَاءِ فَلْیُوَاسِ بَیْنَهُمْ فِی الْإِشارَةِ وَ النَّظَرِ وَ فِی الْمَجْلِسِ: هر كه در مقام قضاوت قرار گیرد، باید در اشاره كردن‌ها و نگاه‌ها و جایگاه نشستن، میان مردمان برابری را پاس دارد.» (كلینى، 1407ق: ج7، 413)

......................

3-2-5. برپایی حق و تساوی در رعایت حقوق مردم

امام علی علیه‌السلام حكومت را در این جهت می‌خواست كه به وسیله‌ی آن بتوان حقوق و قوانین را برپا داشت و هرگونه باطل و ناروایی و تجاوز را باز‌داشت: «والله لَهِیَ أَحَبُّ إِلیَّ من إِمرتكم، إِلاّ أَن أُقیم حقّاً، أَوأَدفع باطلاً: سوگند به خدا این كفش نزد من از امارت و حكومت بر شما محبوب‌تر است، لكن (من قبول چنین امارت و حكومتى نموده‏ام براى اینكه) حقّى را ثابت گردانم یا باطلى را بر اندازم.» (نهج‌البلاغه، خطبه33، ص76)

..................

4-2-5. عدم طمع نزدیكان قاضی و امیدواری سایرین به عدالت وی

......................

5-2-5. ایجاد امنیت اجتماعى

..................

6-2-5. عدم زورگویی و درازدستی یكی از طرفین دعوا بر دیگری

.................

7-2-5. سعادت و آرامش

......................

8-2-5. حمایت از حقوق مردم و صاحبان حق

...................

9-2-5. مهلت دادن به كسی كه شاهد غایبی دارد در مجلس قضاوت

...................

10-2-5. پرهیز از قضاوت با ظنّ و گمان غیر معتبر

....................

فهرست منابع و مآخذ

قرآن

نهج البلاغه نسخه صبحی صالح، قم: انتشارات هجرت، 1414ق

1. آشوری، داریوش، دانش نامه سیاسی، تهران: نشرمروارید، چ سوم، ۱۳۷۳ش

2. آشوری،محمد، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت، تهران: انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه،1383ش

.........................

........................

..........................