مقاله در مورد تجزیه و تحلیل شغل‏

بخشهایی از متن:

پایه و اساس سازمان، وظایفى است كه به وسیله اعضاى آن انجام مى‏گیرد. این وظایف باید متناسب با یكدیگر و داراى هماهنگى در جهت رسیدن به اهداف سازمان باشد. بنابراین، تجزیه و تحلیل و شناخت مشاغل در سازمان، بخش مهمى از وظایف مدیریت منابع انسانى محسوب مى‏شود.

تجزیه و تحلیل شغل، فرآیندى است كه از راه آن، ماهیت و ویژگى‏هاى هر یك از مشاغل، در سازمان بررسى مى‏گردد و اطلاعات كافى در باره آن‏ها جمع‏آورى و گزارش مى‏شود. با تجزیه و تحلیل شغل معلوم مى‏شود كه هر شغل چه وظایفى را شامل مى‏شود و براى احراز و انجام شایسته آن، چه مهارت‏ها، دانش‏ها و توانایى‏هایى لازم است.
در حال حاضر، روش به‏خصوصى كه به طور یك‏سان براى تجزیه و تحلیل همه مشاغل در هر شرایطى مناسب بوده و از پایایى و روانى لازم نیز برخوردار باشد، وجود ندارد. برخى از صاحب‏نظران معتقدند كه تركیبى از روش‏هاى گوناگون، مؤثرتر از به كارگیرى هر یك از آن‏ها به تنهایى است و هیچ‏یك از روش‏ها به طور جداگانه بر دیگر روش‏ها برترى ندارد.

...

- جمع بندى‏
از مجموعه شرایط احراز در مناصب یاد شده (كه از منابع پراكنده و مختلف جمع‏آورى شده است) چند نكته استفاده مى‏شود:
1. تأكید بر این‏كه هر شغل و منصب، غیر از شرایط عمومى گزینش، برخى ویژگى‏هاى خاص خود را نیز دارد.
2. بخش قابل توجهى از این خصوصیات، بین همه مناصب، مشترك است. امكان داشت كه فقط به شرایط ویژه اكتفا كنیم؛ ولى بیان صفات مشترك، ضمن این‏كه تأكیدى بر وجود آن‏ها در منصب مورد نظر است، مى‏تواند براى مدیران جامعه اسلامى مفید باشد تا در هر منصب، این شرایط مجموعى و دسته‏بندى شده را كه از سیره نظرى و عملى معصومین(ع) گرفته شده است، مورد توجه قرار دهند.
3. البته جدا سازى شرایط مشترك از شرایط ممتاز، كار مطلوبى است؛ مثلاً مى‏توان عدالت را از شرایط عام تصور كرد كه در هر منصب، درجه‏اى از آن باید مورد توجه باشد؛ ولى مطلوبیت بیان جداگانه شرایط هر منصب، گرچه به شكل تكرارى، بیش‏تر است.
...

در كتاب سراج الملوك،(45) تألیف ابوبكر الطرطوشى بابى گشوده شده است كه در آن، در توجیه طلب ملك توسط حضرت سلیمان پرداخته است؛ زیرا پیامبرانى مانند حضرت سلیمان و یوسف، هدفى جز خدمت نداشته‏اند؛ به‏ویژه حضرت یوسف كه تصدى این منصب در او متعین و منحصر بوده است و به قول زمخشرى در تفسیر كشاف، یوسف قصد داشت تا احكام الهى را اجرا كند و اقامه حق و بسط عدل نماید و مى‏دانست كه هیچ كس غیر از او از عهده این كار بر نمى‏آید. پس تولیت و مقام را با هدف جلب رضاى خدا طلب مى‏كرد، نه به علت دوست داشتن سلطنت و دنیا.(46)

علامه طباطبایى در ذیل آیه فوق، به روایتى از امام هشتم(ع) اشاره مى‏كند(47) كه پذیرش ولایت‏عهدى مأمون را به پذیرش وزارت توسط حضرت یوسف تشبیه مى‏فرماید كه تقریرى بر روش حضرت یوسف محسوب مى‏شود.

منبع دارد.