مبانی نظری و پیشینه پژوهش آموزش فلسفه برای کودکان

مبانی نظری و پیشینه پژوهش آموزش فلسفه برای کودکان

در 37 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت docx

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل:  WORD و قابل ویرایش با فرمت docx

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

مبانی آموزش فلسفه برای کودکان

اندیشه آموزش فلسفه برای کودکان، قویا با اندیشه ها، روش و منش سقراط ارتباط دارد(قائدی 1384). برای سقراط و پیروان او، مسیر دانایی با شناخت نادانی فرد آغاز می شود. نقش معلم را می توان با ماما مقایسه کرد. معلم باید به صورتی بپرسد که اجازه دهد حقیقت آشکار شود. همانند ماما، معلم به تولید اندیشه کمک می کند(هاینس، 2002: 46) این گفته سقراط که "زندگی ارزشیابی نشده، ارزش زیستن ندارد"، زیربنای حرکت این برنامه درسی دانسته شده است(اسپیلتر، 1993، جنکینس، 2002، به نقل از قائدی).

اهمیت پرداختن به فلسفه برای کودکان و نوجوانان

در جهان پیچیدة امروز، افراد برای برخورد منطقی با چالشها، به یادگیری مهارتهای تفكر نیازمندند . از سوی دیگر« فلسفه » برای كودكان به عنوان یكی از ابزارهای اصلی پرورش مهار ت های تفكر در ، كودكان شناخته شده است. ما میتوانیم بچهها را در سطح خودشان كنجكاو و پرسشگر بار بیاوریم وسعی كنیم تا آنها یاد بگیرند كه با دلیل حرف بزنند و با دلیل بپذیرند . این در حالی است كه برنامة (فلسفه برای کودکان) در بیش از 100 كشور در حال انجام است. لیپمن معتقد است كه تفكر باید محور « فلسفه برای كودكان »تعلیم و تربیت قرار گیرد. او معتقد است استفاده از فلسفه برای به كار انداختن ذهن شاگرد است . ارائةدرس در كلاس باید از سوی دانشآموز باشد و معلم فقط نقش هدایتكننده داشته باشد(لیپمن، 1993: 24- 31).

« فلسفه برای كودكان »[1] از برنامههای آموزشیای است كه این امكان را فراهم میآورد تا كودكان و نوجوانان افكار پیچیدة خود را شكل دهند . از این رهگذر،استدلال، تفكرات انتقادی و خلاقانه و نوعدوستی آنها نیز زیاد میشود. این برنامه نظام مند و تدریجی است كه بیشتر برای كار بر روی كودكان 4 تا 18 ساله طراحی شده است.(اکورینتی، 1386: 14)

اهداف برنامه فلسفه برای کودکان و نوجوانان

فلسفه برای كودكان هدفهای شناختیِ روشنی دارد؛ ذهن را وادار به عمل می كند، این كار را از طریقچالشها، تفكر اصولی و تعامل ساختاری انجام میدهد. به علاوه، این برنامه هدف اجتماعی نیز دارد وآن آموزش فرایند تصمیمگیری دمكراتیك است . این برنامه در پرورش مشاركت منظم و پرورش خودآگاهی فرد سهمی قطعی دارد(هاینس، 2002: 12).

چنانچه ذهن كودك را درگیر مباحثفلسفی كنیم، میتوانیم نحوة تفكر او را رشد دهیم. اگر كنجكاوی طبیعی كودكان و میل آنان به دانستندربارة جهان را با فلسفه مرتبط سازیم، میتوانیم كودكان را به متفكرانی تبدیل كنیم كه بیش از پیشنقّاد، انعطافپذیر و مؤثر باشند. (فرمهینی، میرزامحمدی، خارستانی، 1387: 46)

[1]Philosophy for Children=P4C

...

مسائل و موانع، چالش های پیش رو

تجربه سال های متمادی مدرسان این درس به دانشجو- معلمان بیانگر این است که با وجود اهمیت داشتن این درس برای معلمان و قابلیت های بالقوه ی آن برای تاثیرگذاری بر اندیشه و آنگاه عمل آنان، متاسفانه این درس نتوانسته است نقش موثر و بنیادین در این زمینه داشته باشد؛ چنانچه بارها دانشجو- معلمان از بی ارتباطی این درس با حرفه ی خود گله داشته اند و با کنایه می پرسند که چه ضرورتی دارد ما فلسفه تعلیم وتربیت بخوانیم؟ گویی فلسفه ی تعلیم و تربیت که درسی نظری است، نمی تواد فایده ای برای حرفه آنها که اجرای فرایند تعلیم وتربیت است، داشته باشد(یاری دهنوی، 1384).

مطالعه و بررسی کارایی برنامه های درسی تربیت معلم در برخی از کشور های دیگر نیز نشان می دهد که این مسئله بعدی جهانی دارد(فلنر و همکاران، 2000). از این رو، این مساله تنها خاص نظام تربیت معلم در جامعه ما نیست. بنابراین پرداختن به این مسئله و آسیب شناسی آن میتواند گامی در بهبود تاثیرگذاری این درس بر عملکرد معلمان در گستره ی جغرافیایی وسیعی باشد.

تمام شاخه های فلسفه (خاصه شاخه ای از آن که فلسفه ی تربیت است) از یک سو منبع روشنی بخش همه ی اهداف و برنامه ها و کارکرد های آموزشی و تربیتی و از سوی دیگر عهده دار هدایت آموزش فلسفه ی زندگی و روش درست اندیشیدن و راه خردمندانه زیستن به کودکان و نوجوانان و جوانان است. آنچه در حال حاضر به عنوان فلسفه و فلسفه ی تربیت ارائه می شود فقط بخشی از وظیفهی اول، آنهم به شیوه سنتی و غیر نوآورانه و کم خاصیت ، را از فلسفه که در خدمت تعلیم و تربیت قرار می گیرد باید اساسا تجدید نظر شود.(لطف آبادی،1385الف)

برنامه های آموزشی و درسی مدارس ما نشان می دهد که نظام آموزشی ایران بر این باور است که تدریس فلسفه باید به عنوان یک درس فرعی در یک سال آخر برخی از رشته های تحصیلی دبیرستانی و به تحصیلات دانشگاهی اختصاص یابد. چنین فرض می شود که فلسفه درس بسیار پیچیده و دشواری است و یادگیریفلسفه نیازمند سطح تفکر انتزاعی است و این سطح تفکر از سالهای نوجوانی به بعد بروز می کند. واقعیت این است که این هر دو فرض همراه با خطاست. اولا خطا است که مسائل فلسفی را فقط از نوع مسائل بسیار پیچیده انتزاعی بدانیم و دوم آنکه دانش آموزان دبستانی و دوره راهنمایی نیز از ظرفیت های فکری لازم برای پرداختن به مسائل ساده تر فلسفی برخوردارند.(لطف آبادی، 1385الف: ص 82 - 108)

...