مقاله تاریخچه آموزش ضمن خدمت در جهان

مقاله تاریخچه آموزش ضمن خدمت در جهان

آموزش ضمن خدمت سنتی و لزوم تجدید ساختار آموزشی كاركنان امری است كه عموماً با انقلاب صنعتی پا گرفت و پس از آن توسعه یافت.

مرتبه اصلی توجه به آموزش نیروی انسانی از زمان موج پیشرفت های عظیم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شكل گرفت. اگرچه ریشه آن در دهه ها و قرون قبل یافت می شود.

بررسی سیر تحول سازمان ها در ممالك توسعه یافته نیز بر این ادعا صحه می گذارد كه رمز موفقیت این سازمان ها، توجه ویژه به تحصیلات، بازآموزی و آموزش های تخصصی دومین كار بوده است.

بنابراین آموزش ضمن خدمت در قرن بیستم در بسیاری از ممالك توسعه یافته شكل گرفته در نیمه دوم نهادینه گردید.

آموزش ضمن خدمت كشور سوئد: كلیه دوره های آموزش ضمن خدمت برای تقویت دست یابی به اهداف ملی و توسعه فعالیتهای آموزش مدارس دشوار است. در اواخر قرن 19 به عنوان ابزاری جهت قانون مند كردن دروس و ساختار آموزشی طراحی كرده است.

از سال 1991 شهرداری ها به عنوان كارفرمایان معلمین كشور از اختیارات تام برخوردار گردیدن و طبق قوانین آموزشی كشور ملزم به تضمین برگذاری دوره های آموزش ضمن خدمت ویژه كادر آموزشی كشور می باشند.

دولت با اختصاص بودجه ای به آژانس ملی آموزش به هدایت این گونه فعالیت ها مبادرت می نماید.

شهرداری ها نیز از بودجه های خاصی جهت توسعه توانایی های كادر آموزشی برخوردار می باشد.

بین سالهای 1999 تا 2002 بالغ بر 70 هزار معلم (نیمی از كلیه معلمان دوره های مختلف آموزشی) به استفاده از كامپیوتر به عنوان ابزار حرفه ای آموزشی مبادرت نمود.

در كشور انگلستان آموزش ضمن خدمت بطور جدی در اواسط قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت اما قبل از آن و در قرن نوزدهم تشكیلاتی تحت عنوان «معلمین سازمان یافته» بوجود آمد ـكریم زاده، 1372) در سال 1994 برای اولین بار آموزش ضمن خدمت كاركنان بطور سازمان یافته در این كشور مورد توجه قرار گرفت.

در كشور فرانسه، آموزش ضمن خدمت كاركنان در سال 1946 مورد توجه قرار گرفت در این سال مؤسسه ای تحت عنوان «مؤسسه امور اداری» تشكیل شد. هدف اساسی این مؤسسه، بهبود بخشیدن به خدمات دولتی و اصلاح كیفی آن بود.

«تاریخچه آموزش ضمن خدمت در ایران»

در كشور ایران نیز همانند بسیاری از ممالك آموزش ضمن خدمت بصورت استاد – شاگردی از گذشته وجود داشته است ولی آموزش ضمن خدمت نیروی انسانی به شیوه نوین و بصورت مؤسسه ای تا اواسط دهه 1310 مطرح نبوده است.

بر اساس اطلاعات موجود در سال 1314 در راه آهن مركزی تحت عنوان هنرستان فنی راه آهن تاسیسات شد. سپس در سال 1318 آموزشگاهی در وزارت پست و تلگراف و تلفن آغاز به كار كرد. در سال 1327 برنامه های آموزشی كاركنان جزء طرحهای دولت قرار گرفت و دوره های آموزشی چندی به اجرا درآمد.

وزارتخانه های مختلف با توجه به نیازهای خود اقدام به اجرای دوره های آموزشی كاركنان در بخش دولت، قانون استخدام كشوری در سال 1345 وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی را مكلف نمود تا با رعایت مقررات مذكور، ادامه و اجرای برنامه های آموزشی و یا كارآموزی مستخدمین خود را به تصویب سازمان امور اداری و استخدامی برسانند. (ابطحی 1368)

هر وزارتخانه، مؤسسات دولت یا خصوصی بایستی نیروی مورد نیاز دستگاه و سازمان خود را تربیت و آموزش دهد. غالباً تحصیلات افرادی كه متقاضی استخدام یم باشند كاملاً با نیازهای سازمان های استخدام كننده هماهنگی ندارد و هر سازمانی بایستی نیروی كار مورد نیاز خود را آماده نماید. سازمان های دولتی در كشور ما جزو عمده مؤسسات استخدام كننده می باشند و بایستی پیشرو آموزشهای ضمن خدمت باشند. بسیاری از علوم اداری و فنی، مدیریت و بازرگانی را می توان توسط برنامه های آموزشی مدون به كاركنان استخدام شده ارائه داد و از آنان یك نیروی انسانی قابل و با كفایتی به وجود آورد. با آموزش ضمن خدمت تمام سازمان ها می بایست نیروی مورد نیاز خود را برای مشاغل گوناگون و به نحو احسن تربیت نمایند (عادزاده 1973)

تاریخچه آموزش ضمن خدمت در وزارت آموزش و پرورش:

آغاز آموزشهای ضمن خدمت بصورت منظم و منسجم در وزارت آموزش و پرورش از سال 1364 می باشد در سال 1347 آموزش ضمن خدمت در این وزارتخانه بر عهده انستیتو مدیریت و برنامه ریزی آموزشی واگذار شد. هدف اصلی این مؤسسه تحت پوشش قرار دادن كادر اداری و وزارت آموزش و پرورش بود و به این ترتیب آموزشهای مدیریت برای مدیران و رؤسای ادارات و مدیران كل در اولویت قرار داشتند. عامل اصلی شكل گیری انستیتو مدیریت و برنامه ریزی آموزشی منطقه ای شدن آموزش و پرورش در دهه 1340 بود.