پایان نامه به کارگیری F-PROMETHEE جهت ارزیابی و رتبه بندی پیمانکاران پروژه های عمرانی

پایان نامه به کارگیری  F-PROMETHEE جهت ارزیابی و رتبه بندی پیمانکاران پروژه های عمرانی 

چکیده

شتاب روز افزون روند رشد و توسعه و هم¬چنین پیچیده¬تر شدن پروژه¬های صنعتی همگام با پیشرفت علوم و تکنولوژی ، موجب گشته تا مسأله و فرایند انتخاب پیمانکار به عنوان عاملی مهم و کلیدی در ارتباط با موفقیت طرح¬های صنعتی محسوب گشته و محققین و صاحبان صنایع رویکردی هرچه تخصصی¬تر را در ارتباط با این مقوله در پیش گیرند ، انتخاب پیمانکار شایسته و واجد صلاحیت ، یک مسأله تصمیم گیری چند معیاره بوده و اولین گام جهت اجرای یک پروزه صنعتی در قالب هزینه، مدت و کیفیت مطلوب می¬باشد.

در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از تکنیک PROMETHEE فازی، انتخاب شایسته-ترین پیمانکار در اداره کل راه و شهرسازی استان یزد انجام گیرد. در این راستا ابتدا ضمن بررسی گسترده پیشینه موضوع، مهم¬ترین معیارها و شاخص¬های پیشنهادی شناسایی و دسته¬بندی شدند و سپس با کمک تکنیک دلفی فازی معیارها و شاخص¬های اصلی تعیین گشته، در گام بعدی با استفاده از روش AHP فازی، وزن معیارهای تصمیم¬گیری تعیین گردیده ، سپس نوع تابع ترجیحی هر شاخص و آستانه بی¬تفاوتی و آستانه برتری آن مشخص شدند و با استفاده از این مقادیر و با فرض خنثی بودن دیدگاه تصمیم گیرنده در ارتباط  با ریسک با بهره¬گیری از روش PROMETHEE  فازی، شرکت¬های پیمانکاری شرکت کننده در مناقصه مورد نظر رتبه¬بندی شدند و مناسب¬ترین پیمانکار  جهت اجرای پروژه مربوط تعیین گردید.

کلمات کلیدی: انتخاب پیمانکار، معیارها و شاخص¬های انتخاب پیمانکار، PROMETHEE فازی

 مقدمه

فرایند انتخاب پیمانکاران با ریسک بالایی برای کارفرماها همراه می¬باشد، از این رو کارفرما¬¬ها همواره تلاش می¬کنند که از میزان ریسک موجود بکاهند. در ابتدا پیمانکاران را بر مبنای کم¬ترین قیمت پیشنهادی انتخاب می¬کردند که این موضوع باعث بروز مشکلاتی در حین اجرای پروژه¬ها می¬شد. کار فرمایان برای رفع چنین مشکلی نیاز به یک فیلتر برای جلوگیری از ورود پیمانکاران فاقد صلاحیت به مناقصه دارند.

قسمتی از متن 

*  روش ساخت، بهره¬برداری، انتقال (B.O.T)

B.O.T  به عنوان یک نوع قرارداد انجام پروژه با تأمین مالی توسط پیمانکار مطرح می¬باشد در این شیوه بخش خصوصی تأمین مالی، طراحی، ساخت و بهره¬برداری از پروژه را در مدت تعیین شده به عهده می گیرد و پس از سپری شدن دوره¬ی مورد توافق، پروژه به کارفرما منتقل می¬شود. در این روش پیمانکار از طریق فروش محصولات یا خدمات ناشی از اجرای پروژه (در زمان بهره¬برداری) بازگشت اصل سرمایه، هزینه¬های جاری به اضافه¬ی سود مورد نظر را جبران می¬نماید، در مواردی که رغبت کمی نسبت به سرمایه¬گذاری از طریق این روش وجود داشته باشد، کارفرما می¬تواند دریافت مبلغ مورد نظر در طول دوره¬ی بهره¬برداری را تضمین نماید که در این صورت ریسک سرمایه¬گذاری کاهش و انگیزه برای نوسعه¬ی چنین روش¬هایی افزایش می¬یابد.

از مزایای این روش می¬توان به موارد ذیل اشاره نمود:

کاهش مسئولیت و تعهدات کارفرما

تأمین منابع مالی از سوی پیمانکار

انتقال ریسک به پیمانکار

امکان جذب تکنولوژی¬های نوین

کاهش اختلافات و دعاوی بین کارفرما و پیمانکار

از این شیوه جهت اجرای تأسیسات زیربنایی مانند احداث نیروگاه، سد، تصفیه¬خانه¬های آب و فاضلاب و دیگر موارد استفاده می¬شود. در ایران نیز احداث چند نیروگاه برق با این روش انجام پذیرفته است.

*  روش ساخت، بهره¬برداری، تملک، انتقال (B.O.O.T)

B.O.T  نیز مانند B.O.T یک نوع قرارداد انجام پروژه با تأمین مالی توسط پیمانکار می¬باشد. با این تفاوت که کارفرمات (دولت) می¬پذیرد که مالکیت طرح در زمان بهره¬برداری در اختیار سرمایه¬گذار باشد و پس از دوره¬ی مورد نظر که معمولاً بلند مدت است مالکیت طرح به دولت منتقل می¬گردد. پیمانکار در دوره¬ی بهره¬برداری، سود سرمایه¬گذاری، استهلاک و هزینه¬های جاری خود را از طریق فروش محصولات یا خدمات ناشی از اجرای پروژه (در زمان بهره¬برداری) جبران می¬نماید و در پایان دوره¬ی بهره¬برداری ضمن توافق، مالکیت طرح به دولت انتقال می¬یابد

فهرست مطالب

عنوان                                                                                           صفحه          

فصل 1: کلیات پژوهش... 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- پرسش اصلی تحقیق.. 4

1-3- اهداف علمی.. 4

1-4- اهداف کاربردی.. 5

1-5- ضروریات خاص انجام تحقیق.. 5

1-6- بهره­وران. 5

1-7- نوع روش تحقیق.. 6

1-8- روش گرد آوری داده­ها 6

1-9- ابزارهای گردآوری داده­ها 6

1-10- روش تجزیه و تحلیل داده­ها 7

1-11- شرح واژه‌ها‌ و اصطلاحات به کار رفته در پژوهش... 7

فصل 2: مروری بر ادبیات موضوع. 9

2-1- مقدمه. 10

2-2- مراحل اجرای پروژه 11

2-3- مراحل‌ اجرای‌ یک‌ پروژه‌ 12

2-3-1- مرحله‌ نظری.. 12

2-3-2- مرحله‌ طرح‌ و برنامه‌ریزی.. 13

2-3-3- مرحله‌ اجرا 14

2-4- مرحله‌ پایانی.. 15

2-5- قراردادهای عمرانی.. 16

2-5-1- تعریف قرارداد. 17

2-5-2- روش­های اجرای پروژه (از نگاه قراردادی) 17

2-6- مرور مد­ل­های انتخاب پیمانکار. 21

2-7- شاخص­های انتخاب... 36

2-8- رویه­های ارزیابی و انتخاب پیمانكاران در كشورهای مختلف... 37

2-8-1- ارزیابی مقدماتی پیمانكاران در هنگ كنگ... 37

2-8-2- تعیین صلاحیت اولیه پیمانكاران در تركیه. 38

2-8-3- رویكردهای انتخاب پیمانكار در انگلیس... 39

2-9- جمع­بندی.. 40

فصل 3: روش تحقیق.. 42

3-1- مقدمه. 43

3-2- روش انجام تحقیق.. 43

3-3- مراحل انجام پژوهش... 46

3-4- ابزار گردآوری داده‏ها 46

3-5- روایی و پایایی پژوهش... 46

3-6- جامعه آماری پژوهش... 48

3-7- نمونه آماری.. 48

3-8- تکنیک‌ها‌ی تصمیم‌گیری ریاضیMCDM... 49

3-9- ارزیابی و بررسی مدل‌ها‌ی MADM... 50

3-10- علم مدیریت فازی.. 51

3-10-1- اعداد فازی و عملیات جبری.. 53

3-10-2- اعداد فازی ذوزنقه ای ومثلثی.. 54

3-10-3- متغیر‌ها‌ی کلامی.. 54

3-11- معرفی تکنیک دلفی.. 55

3-12- مراحل اجرای روش دلفی فازی.. 58

3-13- معرفی تكنیک AHP.. 61

3-14- معرفی تکنیک PROMETHEE.. 65

3-14-2- رتبه بندی کامل PROMETHEE-2. 78

3-15- قلمرو مکانی پژوهش... 80

3-15-1- پروژه­های عمرانی.. 81

3-15-2- چشم انداز. 84

3-16- جمع‌بندی.. 85

فصل 4: تجزیه و تحلیل.. 86

4-1- مقدمه. 87

4-2- انتخاب خبرگان: 87

4-3- مراحل اجرا 87

4-3-1- نهایی­سازی معیارهای موثر در ارزیابی و رتبه­بندی پیمانکاران پروژه­های عمرانی.. 88

4-3-2- وزن­دهی به معیارهای انتخاب شده توسط تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی.. 119

4-3-3- رتبه­بندی پیمانکاران با روش PROMETHEE فازی.. 128

4-4- جمع بندی.. 140

فصل 5: نتیجه گیری وپیشنهادات... 142

5-1- مقدمه. 143

5-2- نتایج ویافته‌ها‌ی تحقیق.. 143

5-2-1- نتایج مربوط به تعیین شاخص‌ها‌ی اولویت بندی.. 143

5-2-2- نتایج حاصل از پیاده سازی مدل پیشنهادی.. 144

5-3- مزایای الگوریتم پیشنهادی.. 147

5-4- پیشنهاداتی به منظور بهبود کاربرد الگوریتم پیشنهادی در رتبه­بندی پیمانکاران. 148

5-5- پیشنهاداتی جهت کاربرد نتایج تحقیق.. 148

5-6- پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی.. 149

5-7- جمع بندی.. 149