پایان نامه عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری در نظام بانکی

چکیده

تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم انجام گرفته است. هدف از انجام آن، شناسایی عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری و مشخص کردن رابطه عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری با فساد اداری در شعب مربوطه می باشد. به منظور سنجش فساد اداری و عوامل سازمانی موثر بر آن از پرسشنامه مورد استفاده عباسپور (1385) بهره گرفته شده است.

روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی و از شاخه همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. از ابزار پرسشنامه دارای روایی و پایایی مناسب، برای گردآوری داده های مربوط به متغیرهای تحقیق استفاده شد. از روش نمونه گیری خوشه ای برای دسترسی به اعضای نمونه استفاده به عمل آمد.

بر اساس نتایج آزمون رگرسیون مؤلفه های شفافیت فرایندها و رویه های کاری و انحصار وظیفه در سازمان و حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان بر فساد اداری تاثیر دارند و نوع تاثیر منفی میباشد.

از آزمون همبستگی برای آزمون فرضیه های تحقیق بهره برداری شد، نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از وجود همبستگی منفی بین عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری با فساد اداری بود. در سطح اطمینان 95 درصد، فرضیه اصلی و هر 3 فرضیه، تأیید شدند و بین همه مولفه ها همبستگی منفی وجود دارد.

واژگان کلیدی :

فساد اداری، سیستم های کنترل و نظارت، نظام حقوق و دستمزد، فرایندها و شیوه های انجام کار، شعب منتخب بانک های استان قم

مقدمه

فساد اداری به عنوان معضلی گریبانگیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران می باشد و وقت و انرژی و امکانات فراوانی را از این کشورها به هدر می دهد. بستر و مأمن فساد اداری، نظام اداری کشور و اداره امور دولتی است. جمهوری اسلامی ایران وارث یک نظام اداری ناکارآمد و توأم با فساد در دستگاه حکومتی و دولتی و زیر نظام های آن بوده است. طبعا بخشی از این فساد، بازمانده از نظام پیشین و بخشی نیز معلول عملکرد و شرایط گریز ناپذیر سال های پس از انقلاب اسلامی بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به دلایل متعدد، نظام جمهوری اسلامی و دولت های مختلف آن قادر به انجام اصلاحات و تغییرات مثبت لازم جهت شناسایی و مبارزه با عوامل فساد آفرین نگردید، و شرایط جنگ و تحمیل آن به کشور نیز عامل مهم دیگری در تشدید آن بوده است.

فساد اداری

مسأله فساد اداری است مسأله ای که اگر از آن غفلت شود، همچون غده ای سرطانی در همه اجزای جامعه رسوخ می کند و موجب از هم پاشیدگی نظام اجتماعی و به طریق اولی نظام سیاسی آن جامعه می گردد.

فساد در نظام های اداری اغلب کشورها موجب آسیب رسانی جدی به توسعه و پیشرفت شده و در کشورهای در حال توسعه اهمیت، مهار و کنترل آن کاملاً برای سیاستمداران و مردم آن ها واقع و آشکار گردیده است، از این رو از جهت اهمیت پیامدهای فساد اداری به بخشی از مضار آن پرداخته می شود.

فساد مانع رشد رقابت سالم و باعث عقب ماندن تلاش ها در جهت کاهش فقر و بی عدالتی اجتماعی می شود.

فساد اداری موجب تضعیف اعتقاد ملت ها به توانایی خویش و باعث ناامیدی و سرخوردگی نسبت به آینده قابل پیش بینی می شود.

فساد به افزایش قیمت های معاملات منجر شده، توسعه پایدار را مختل و امکان پیش بینی وضعیت اقتصادی را محدود می سازد.

از طرف دیگر باید توجه داشت که بدون برخورداری از یک دولت سالم و نظام اداری سالم و عاری از فساد دستیابی به توسعه امکان پذیر نیست. تأثیرات مثبت نظام اداری بر توسعه اقتصادی و سایر ابعاد توسعه منوط به سلامت نظام اداری است و در واقع نظام اداری سالم بستر مناسب را برای توسعه فراهم می آورد و به همین نحو فساد نظام اداری هزینه های اضافی سنگینی به جامعه و دولت تحمیل می کند، نظام اداری ناسالم می تواند به عنوان خورنده عظیم منابعی که باید صرف توسعه شود در آید و نه تنها توسعه را موجب نشود، بلکه همانند باتلاقی باشد که منابع را در خودش فرو می برد.

عوامل سازمانی

همانطور که قبلا اشاره شد منظور از عوامل سازمانی مورد بحث، عوامل درون سازمانی می باشد یعنی عواملی که از سازمان نشات می گیرد، عواملی همچون سیستمهای کنترل و نظارت در سازمان، فرایند ها و شیوه های کاری و سیستم های حقوق و دستمزد کارکنان که در ادامه به تعریف این عوامل خواهیم پرداخت.

سیستم های کنترل و نظارت

شاید بتوان به جرات ادعا کرد انجام هیچ عملی در سازمان قرین تو فیق نخواهد بود مگر آنکه کنترلهای لازم نسبت به آن به عمل آمده باشد. به کمک کنترل است که مدیریت نسبت به نحوه تحقق هدفها و انجام عملیات آگاهی یافته و قدرت پیگیری و عنداللزوم سنجش و اصلاح آنها را پیدا می کند. کنترل، ابزار کار مدیران در رده های مختلف سازمان از مراتب عالی تا رده های سرپرستی است و لزوم آنرا در مراتب مختلف به سادگی می توان احساس کرد. سازمان بدون وجود یک سیستم موثر کنترل در تحقق ماموریتهای خود موفق نبوده و نمی تواند از منابع خود به درستی استفاده کند.