مقاله زنان کارآفرین در طول تاریخ

مقاله زنان کارآفرین در طول تاریخ 

تا چندی پیش فعالیت های اقتصادی بانوان بسیارنامشهود بود. از زمانی كه مردها برای شكار از خانه خارج می شدند، این زن ها بودند كه بقیه امور را در دست می گرفتند. اوراق حسابداری بر جا مانده، نشانگر حضور زنان در فعالیت های اقتصادی در مصر، بین النهرین، یونان و روم است. در یونان گرچه زنان از نظر فیزیكی ضعیف و از نظر روانی ناپایدار محسوب می شدند ولی در معابد، گردانندگانی قدرتمند بودند. در طرف دیگر دنیا، چین دارای احاطه اقتصادی بر آسیا بود و در آن تمام اعضاء خانواده برای گذران زندگی كار می كردند. پس از فروپاشی روم در سال ۴۷۶ و ظهور مسیحیت در اروپا، كلیسای كاتولیك تنها عامل اجتماعی یکدست كننده شد و پادشاهی های كوچك فئودالی را هدف قرار داد. به طوری كه در سال ۸۰۰ روستاها تبدیل به مراكز تجارت و تولید شدند. پس از رونسانس موجی از اختراعات و اكتشافات اروپا را در برگرفت كه زن ها نیز در آن نقش داشتند. در اوایل سال ۱۴۰۰ در ایتالیا گزارش هایی از زنان صنعتگر و اغذیه فروش به ثبت رسیده است. در انگلیس محدودیت های صنفی و سنت های محلی فعالیت های اقتصادی بانوان را محدود می كرد ولی با این حال در سال ۱۷۰۰ سوابق مالیاتی، زنان را در اموری همچون وام دهندگی، پارچه فروشی ، هتل داری، قهوه فروشی و غیره كاملا فعال نشان می دهد. در اروپا اغلب زمانی كه مردان در سفر بودند همسرانشان مسئولیت اداره امور كاری را بر عهده داشتند و در شهر زنان هر نوع فروشگاهی را اداره می كردند. در قرن ۱۸نظام صنفی نا منعطف بر اروپا و امریكا سلطه داشت ولی با وجود این زنان راهی برای فعالیت اقتصادی یافتند. در لیون فرانسه زنان با راه اندازی كارگاه های زیر زمینی در صنعت تولید ابریشم كلاه و دگمه توانستند قیمت ها را شكسته و محصولات برتری تولید كنند.

در اواخر قرن ۱۸ فرانسه اعلام كرد كه زنان در صورت ازدواج تمام اختیار قانونی خود را از دست می دهند .این محدودیت در انگلیس و امریكا نیز اعمال شد. این در حالی بود كه كار آفرینی در بین زنان اقشار پایین رواج و رونق بیشتری داشت. با انقلاب صنعتی و تبدیل شدن روستاها به شهرها و پدید آمدن كارخانجات و افزایش نیاز به نیروی كار، قانون گذاری در آمریكا بر اساس اعطای "حق مالكیت و مذاكره در قراردادها" به زنان شروع شد.

قرن ۱۹ همراه با تغییرات و‌آشفتگی های سیاسی حاصل از جنگ جهانی اول و دوم، مانند دوره ركود اقتصادی امریكا بود. در ژاپن حق رای از زنان گرفته شد ولی این باعث نشد كه آن ها قهوه خانه ها و هتل هایی را راه اندازی نكنند در چین نیز با وجود مهاجرت مردان زنان آن ها كار و خانواده را مدیریت می كردند. این در حالی بود كه آن ها اصرار داشتند كه وظیفه اولیه آن ها خانه داری است. در سوئد نیز قوه مقننه تمركز خود را روی تشویق زنان به تربیت فرزندان گذاشت. درسال ۱۹۴۸كشورهای كمونیست تمركز خود را روی صنایع بزرگ گذاشتند و پس از آن بسیاری از زنان برای دولت مشغول به كار شدند.

سال های ۱۹۷۰-۱۹۶۰ پایدارترین دوره رشد اقتصادی در دنیا بود. آشفتگی اجتماعی در امریكا و اروپا منجر به شكل گیری حقوق مدنی و قانون گذاری مثبت برای زنان شد كه آن ها را قادر ساخت كار خود را گسترش دهند. سازمان های حمایتی مانند سازمان ملی بانوان شكل گرفت و اداره مشاغل كوچك آمریكا به كار آفرینی بانوان توجه ویژه كرد. در سال ۱۹۷۷ زنان ۷% تجارت در آمریکا را داشتند. كه این آمار در سال ۲۰۰۳ به ۳۸ % رسید. آمار زنان صاحب مشاغل درکشورهای اروپایی رشد كمتر ولی هنوز قابل توجهی داشت. در سال ۲۰۰۳، آمار زنان صاحب مشاغل در فرانسه %۳۰، هلند و لوکزامبورگ هر کدام ۲۷%، دانمارک و انگلیس ۱۶% ، اطریش ۱۵% و یونان ۱۴% بود.

در تركیه از سال ۱۹۹۰-۱۹۸۵ تعداد كاركنان زن به ۸۰% افزایش یافت و دولت اعتبارات ویژه ای برای زنان كار آفرین در نظر گرفت. در ۱۹۹۴ در چین بانك ها شروع به دادن وام به كار آفرینان بخش خصوصی كردند. مطالعات محدودی در مورد كارآفرینی در كشورهای آمریكای لاتین انجام شده است. در كشورهای آفریقایی اكثر مشاغل پایین مانند فروشندگی بر عهده زنان بوده ولی طرح توسعه سازمان ملل حامی زنان كار آفرین در كشورهای آفریقایی و آمریكای لاتین است. طرح آن ها شامل تربیت كار آفرینان و همچنین دسترسی آنها به اطلاعات درمورد كارآمد سازی تولید است. بقیه طرح های سازمان ملل روی جنبه مالی کارآفرینی زنان تمركز دارند.

بررسی تاثیر نابرابری جنسیتی بر كارآفرینی زنان در ایران

طی سالهای اخیر، میزان قابل ملاحظه‌ای از اندیشه‌ها و آرای اجتماعی، در زمینه مسائل و محدودیت‌های اشتغال زنان، به رشته تحریر درآمده است. از طرف دیگر، اولویت جامعه برای حركت در مسیر توسعه اقتصادی پدیده كارآفرینی را به موضوع مورد وجه محافل علمی تبدیل كرده است. در این مقاله كوشش شده از تلفیق این دو قلمرو موضوعی برای تبیین نازل بودن سطح كارآفرینی زنان شاغل ایران استفاده شود. نگارندگان این نوشتار ضمن به رسمیت شناختن تفاوت‌های طبیعی زنان و مردان بر این باورند كه نابرابری‌های جنسیتی موجود در جامعه زنان ایران، كه بیشتر جنبه اجتماعی وفرهنگی دارند، از قابلیت كارآفرینی زنان می‌كاهد. در این زمینه به نقش خانواده، نظام تعلیم و تربیت، باورهای كلیشه‌ای، ناهماهنگی انتظارات نقشی و مناسبات حاكم بر سازمان كار اشاره می‌شود.

1.مقدمه

 افزایش قابل ملاحظه زنان شاغل واقعیت انكارناپذیر جامعه ایران است. با وجود این، تجربه اجتماعی حاكی از آن است كه تعداد كمی از زنان شاغل كارآفرین هستند. برای ظهور فعالیت‌های كارآفرینانه وجود زمینه‌ها و شرایط‌ فرهنگی اجتماعی مناسب ضروری است. مطالعه موانع كارآفرینی زنان به شناسایی محدودیت‌های موجود، اصلاح مسیر آتی و در نهایت افزایش كارآیی فردی و اجتماعی آنان كمك می‌كند. هدف این مقاله توضیح این امر است كه نابرابری‌های جنسیتی چگونه می‌تواند از قابلیت كارآفرینی زنان بكاهد. هر چند كه این مقاله بر مبنای روش بررسی اسنادی – نه پژوهش میدان – تنظیم شده است، نگارندگان آن كوشیده‌اند در تشریح نظرات خود از یافته‌های پژوهشی سایر محققان استفاده كنند.

2.تعریف كارآفرینی و كارآفرینان

كارآفرینی یك نوع كنش انسانی است كه در عرصه كار و فعالیت اقتصادی متبلور می‌شود. با وجود این، اقتصاددانان به این امر اذعان دارند كه كارآفرینی پدیده‌ای فرا اقتصادی است. این بدان معناست كه برخی ازپدیده‌ها كه تاثیر عمیقی بر اقتصاد دارند، در اساس دارای ماهیت اقتصادی نیستند (دراكو،1993:13)